چکیدهتجلی مقابر برجی شکل مدور بر روی مزارات شخصیت‏های مذهبی سیاسی در سده‏های 8 و 9 هجری بر شکل‏گیری شیوه‏ی خاص معماری یادمان‏های آرامگاهی در حوزه کشورهای فعلی دوسوی شمالی و جنوبی رودخانه ارس تا آناتولی شرقی دلالت دارد. دراین شیوه‏ی معماری ،که باید از آن تحت عنوان سبک آذری درنواحی آران –آذربایجان یاد کرد، در چیدمان بدنه‏ی بیرونی مقابر و تزیین هنری سطوح بناهای آرامگاهی بطور نسبتاً یکسان از کلوک و ...

پیروزی انقلاب‌اسلامی ایران نتیجه‌­ی توانمندی رهبری بی­‌نظیر امام‌خمینیv در بسیج نیروهای مذهبی و در همان زمان توان تاثیرگزاری بر گروه‌­های غیر مذهبی و ملی - مذهبی در پذیرش رهبری مقتدرانه و انسجام بخش بود. توانمندی بسیج مردمی ایشان چنان مقتدرانه و مدبرانه بود که همه گروه‌­های سیاسی ناچار به پذیرش این رهبری شدند و نفوذ کلام ایشان در جامعه و گروه‌­های سیاسی سبب شد تا همگان خود را با ایشان هماهنگ سا...

میرزا محمدکاظم بن زین العابدین شاعر اصفهانی نیمۀ دوم سدۀ سیزدهم هجری قمری است که ناصرالدین شاه، ظلّ السلطان، و سی و چند نفر از دیگر رجل سیاسی آن عهد را ستایش کرده است. دیوان اشعار او به کوشش مژگان اسماعیلی (کارشناس ارشد مرمت و احیاء بناها و بافت های تاریخی، و رئیس کنونی پژوهشکدۀ زبان شناسی، کتیبه ها و متون پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری) و سجاد اسفندیاری که تصحیح دیوان الفت موضوع پایان ن...

پژوهش در تاریخ تحولات سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ایران در دوره ی میانه (322 – 590 ه‍. .ق) این واقعیت را نمایان می سازد که «مسجد» و کارکردهای آن تأثیر بسیار مهمی در روند این تحولات در جغرافیای ایران و اسلام داشته است. پژوهش حاضر بر آن است تا با بررسی ابعاد مختلف رابطه مسجد و سیاست، ضمن شناخت و توصیف انواع مسجد و احکام آنها و نیز تحلیل دلایل حکومت های دوره میانه در ایجاد جریان مسجدسازی و...

بررسی تطبیقی رواداری مذهبی حاکمان آل‌بویه و سلجوقیان در امور سیاسی و حکومتی[1] محمدرضا بارانی[2] محمد دهقانی[3] چکیده رواداری و شکیبایی برای آزادی رفتار و اندیشه و حقوق دیگری به‌ویژه در امور مذهبی و سیاسی در پناه قانون و قدرت دولت، از گذشته تا کنون از برجسته‌ترین موضوع‌های دینی ـ سیاسی بوده است. بیشتر دولت‌مردان، پیرو دین و مذهب و یا اندیشه‌ خاص سیاسی و فکری‌اند و بسیاری از آنان پس از رسیدن به...

شاهان صفوی به دلیل وضعیت سیاسی ـ اجتماعی ایران و مقابله با قدرت امپراتوری عثمانی و ایجاد وحدت سیاسی ـ مذهبی و تقویت و مشروعیت‌بخشی به حکومت خود، اقدام به رسمیت دادن مذهب تشیّع نمودند و به زیارت به عنوان یکی از مراسم مهم تشیّع دوازده امامی، که تأثیر بسزایی در تقویت باورهای سیاسی ـ مذهبی مردم نسبت به سلسلة صفویه داشت، توجه ویژه‏ای نشان دادند و به سفرهای زیارتی متعددی رفتند. در این مقاله، سعی شده اس...

در جوامعی که چندگونگی مذهبی وجود دارد، زندگی مسالمت‌آمیز، جز در سایة تساهل مذهبی و به­رسمیت­شناختن تمامی مذاهب، امکان­پذیر نیست. نبود تساهل مذهبی، پیامدهایی چون خشونت مذهبی را در پی دارد. همچنین تساهل مذهبی، تأثیر بسزایی نیز بر نگرش سیاسی افراد برجای می‌گذارد. پرسش­های پژوهش حاضر عبارت­اند از: 1. تساهل مذهبی شیعیان نسبت به مذاهب رسمی کشور، در چه سطحی است؟ 2. چه عواملی بر تساهل مذهبی تأثیرگذارند...

در دوره پادشاهی ناصرالدین شاه گرایشهای سیاسی زیادی با اهداف اصلاح گرایانه و ایجاد تغییرات بنیادی در ساختار سیاسی ، اقتصادی ، فرهنگی کشور شکل گرفت ، تعدادی ا زنمایندگان آنها جزو مخالفان دولت بودند و علیه دولت فعالیت می کردند ، اما عده ای دیگر در دستگاههای دولتی و خیلی مواقع در مقام صدارت با امکاناتی که در اختیارشان بود جهت تقویت دولت تلاش می کردند تا نظریات سیاسی خود را به دولت بقبولانند و اصلاح...

آموزش اسلامی با آموختن قرآن آغاز شد پس بدیهی است که آموزش و پرورش اسلامی ارتباط محکمی با مسائل دینی داشته است. پیدایش فرق و مذاهب پس از رحلت رسول خدا (ص) رقابت­های مذهبی، سیاسی و اجتماعی را در پی داشت. این مقاله بر آن است تا با استفاده از روش تحقیق تاریخی به چگونگی تأثیرگذاری رقابت­های مذهبی و پیدایش فرق و مذاهب و تلاش ارباب مذاهب برای گسترش نفوذ سیاسی اجتماعی در پیدایش مدارس به تبیین موضوع بپر...

این نوشتار شرحی از گسترش مناسک و شعائر و همچنین شکل گیری دستگاه دینی و نوع مواجهه آن با دستگاه سیاسی بعد از اعلام رسمی مذهب شیعه اثنی عشری در دوره صفویه است. به گمان نویسنده حداقل چهار دوره از گسترش این آیین ها را در جامعه ایرانی عصر صفویه می توان سراغ گرفت. دوره اول با ظهور شاه اسماعیل مصادف است که یکپارچه سازی عقیدتی انجام گرفت. در دوره بعد مقارن ظهور شاه عباس اول مناسک و شعائر مذهبی چهره ای ...