قرن ششم و هفتم هجری دو قرن مهم و حساس در تاریخ سفالگری ایران محسوب می شوند. پایان نامه ی حاضر پژوهشی است پیرامون تکنیک سایه نما که از انواع فنون رایج در آن دوره بوده است. گرچه به دلیل عدم وجود نمونه های تاریخ گذاری شده ی این تکنیک، نمی توان در مورد زمان دقیق پیدایش آن اظهار نظر کرد اما وجود نمونه های فراوانی از این فن در قرن ششم هجری قمری گواهی رواج آن در این مقطع زمانی می باشد. در پژوهش پیش ر...

در منابع تاریخ هنر از سفال دوره سلجوقی بنام دومین نهضت هنر سفالگری ایران در دور? اسلامی نام برده می شود. این دوره از نیمه دوم قرن ششم آغاز و تا پایان قرن هفتم ادامه می یابد. در این دوره، خلاق ترین سفالگران ایرانی در شهرهای نیشابور، ری، کاشان، ساوه، سلطان آباد و گرگان روی کار آمدند و زیباترین شاهکارهای سفالین را که نظایر آن تا کنون در هیچ یک از مراکز جهانی بدست نیامده پدید آوردند. سفالگری ایران ...

یکی از درخشان‌ترین دوره‌های تاریخ شهر اصفهان، دورة حکمرانی سلجوقیان است. چنان‌که مورخین این دوره از این شهر با نام "خیر البلاد" یاد کرده‌اند. بدون‌تردید از جمله عوامل مؤثر در اهمیت اصفهان دورة سلجوقی، وضعیت اقتصادی و تجاری این شهر بوده است. این پژوهش برآن است که، با تکیه بر داده‌های تاریخی و به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی، به تبیین عوامل مؤثر در رونق و اعتلای وضعیت اقتصادی و تجاری اصفهان در عهد سلاجقه...

دقت در چگونگی قدرت گیری و فروپاشی امپراطوری بزرگ سلجوقی یک نکته و مهم را آشکار می کند و آن اینکه، سیر حرکت سیاسی این امپراطوری از ابتدا تا فروپاشی یک حرکت دورانی است. توضیح سخن اینکه، سلجوقیان صحراگرد از ساختار قبیله ای و صحراگردی که مانع ایجاد یک امپراطوری قدرتمند می شد، با ایجاد سپاه ثابت و ساختار دیوانی منظم به یک حکومت قدرتمند تغییر رویّه دادند، اما با گسترده شدن وسعت امپراطوری و ناتوانی حکو...

چکیده: ساخت حکومت ایران از روزگار باستان تا دوره ایلخانان ،غالبا به گونه ای بوده است که نهاد وزارت در آن جایگاه ویژه ای داشته است .در بسیاری از مواقع وزیر پس از شاه دومین شخص مملکت بوده و در اصل اداره کننده، اصلی نهاد دیوانسالاری و کشوربوده و گاهی اوقات حتی اداره کننده ،نهاد نظامی و لشکری نیز بوده است .به همین سبب می بایست ،دارای مهارت ها و شایستگی های خاصی در اداره امور کشور ی باشد. در سا...

نظریه انتخاب عمومی از جمله نظریه های حوزه اقتصاد سیاسی است که بحث از دولت را نه در عرصه جست و جوی خاستگاه این نهاد و ریشه های آن، بلکه در میدان عملکردهای دولت و توان آن از دو نگاه واقعی و صوری، مورد کند و کاو قرار می دهد. نقطه تمرکز این بحث، انسان اقتصادی یعنی انسانی از منظر دانش اقتصادی است که موجودی منطقی و ناظر به منافع خویش بر پایه تحلیل هزینه – فایده می باشد نظریه انتخاب عمومی نگاهی به کار...

ویکتوریا دی. الکساندر، جامعه‎شناس معاصر، در نقد و تکمیل دو رویکرد بازتاب و شکل‎دهی که به تأثیر و تأثر جامعه و هنر می‌پردازد، «الماس فرهنگی تعدیل‌شدۀ» خود را ارائه می‌کند و به نقش کلیدی توزیع‎کنندگان جامعۀ هنری تأکید می‎ورزد. یکی از هنرهای شاخص ایرانی فلزکاری است که در دورۀ سلجوقی فراز و رفعت بی‎نظیری در تاریخ هنری ایران رقم می‌زند. نوآوری، پیوند و تکامل از خصوصیات هنر این دوره است که جا دارد در...

ایران در طول تاریخ اسلام  و به‌خصوص عصر سلجوقی همواره یکی از مراکز اصلی هنر اسلامی بوده است. از سوی دیگر عثمانی‌ها در زمینه معماری با الهام از هنر ایران و بیزانس، گام‌های بزرگی برداشته‌اند. به‌دلیل همجواری ایران و عثمانی و نیز تبادلات فرهنگی و وجوه مشترک حکومتی، هنر و معماری این دو سرزمین از یکدیگر ایده گرفته و تشابهاتی دارند. هدف مقاله بررسی تطبیقی شاخصه‌ها و عناصر معماری بناهای یادمانی و آرام...

یکی از تحولات تاریخی ایران عصر سلجوقی برتری یافتن موقعیت قشر اجتماعی موسوم به فقها و اهل شریعت اهل سنت در عرصه­های آموزشی  و  اجتماعی و فرهنگی بود. با این که در مورد این پدیده در شکل گزاره­های تاریخی کیفی تحقیقات قابل توجهی صورت گرفته و دیدگاه­های مختلفی مطرح شده است، اما ابعاد و مصادیق تاریخی چنین امری به صورت دقیق مورد پژوهش قرار نگرفته است. در این نوشته تلاش شده است که بر اساس یافته­ها و روش...

در این پژوهش به بررسی جایگاه نهاد وقف و کارکردهای فرهنگی و اجتماعی آن در ایران دوره سلجوقی پرداخته شده است. با شکل گیری حکومت سلجوقیان در اوایل قرن پنجم وضعیت اقتصادی- سیاسی و فرهنگی در قلمرو این حکومت به تدریج بهبود نسبی یافت که یکی از نشانه های این شکوفایی را می توان در املاک و ابنیه ی متعدد که توسط گروههای مختلف جامعه در قالب وقف اختصاص می دادند، مشاهده نمود. در این پژوهش تلاش گردیده تا تأثی...