کشورهای موجود در فضای ژئوپلیتیک جهان در طیّ تاریخ همواره محل تغییر و تحول بوده و خواهند بود. در این رابطه، مجموعه نیروهای تغییر شکل سازی در عرصه‌ی ژئوپلیتیک جهانی وجود دارند که جریان تغییر و دگرگونی را تداوم می بخشند. در رابطه با این تغییر،  ایزوستازی یا تعادلی مابین نیروهای سیاسی- جغرافیایی متضاد هم باید مدّ نظر قرار گیرد که این تعادل در راستای وحدت‌سازی یا جداسازی ناشی از عامل حرکت می باشد. نیر...

در این مقاله با برجسته‏کردن رابطه امنیت و توسعه در چارچوب معادلات ژئوپلیتیک منطقه‏ای، تلاش می‏شود تصویری متفاوت از اثرگذاری معادلات امنیتی فراملی بر توسعه و توازن در ایران ارائه شود. به باور نگارنده، ارتباط میان دو سطح داخلی و بین‏المللی از طریق معادلات امنیتی و ساختار ژئوپلیتیک منطقه‏ای، زوایای متفاوتی را در این زمینه پیش رو می‎‏نهد. بر این اساس، پرسش اصلی مقاله این است که معادلات امنیتی و ساخ...

در نیم قرن اخیر، بدون تردید، خلیج فارس یکی از مهم ترین و حساس ترین مناطق جهان در نگرشهای ژئوپولیتیک و محاسبات استراتژیک بوده است، و با توجه به دگرگونی های عمیق و جاری در سطح بین الملل، جنگ ها و درگیری های دو دهه اخیر، انقلاب ایران و مخالفت با روند صلح اعراب و اسرائیل میتوان ادعا کرد که در قرن بیست و یکم می رود که: به صورت مهم ترین کانون توجه نگرشها و محاسبات استراتژیک درآید وبه تعبیر کلاسیک ژئو...

با اینکه موضوع جمعیت از مباحث جغرافیای انسانی، جغرافیای جمعیت و جامعه شناسی به شمار می¬رود، اما اثربخشی سیاسی آن باید در جغرافیای سیاسی مورد بررسی قرار گیرد. در حقیقت انسان به عنوان یکی از دو عنصر اصلی ژئوپلیتیک (جغرافیا و انسان)، ماهیت پویا و دیالکتیک ژئوپولیتیک است. بر این اساس، همیشه از پدیده¬هایی می باشد که در مبحث قدرت و سیاست مورد بررسی است. متغیر جمعیت به عنوان یک عامل مؤثر در توسعه ملی،...

تلاش برای واقعیات تاریخی و وقایع رخداده شده، در یک کشور و در یک دوره ی معین نیازمند شناخت محتوا و کیفیت ساختار سیاسی- اداری و ترسیم خطوط فعالیت های فرهنگی و سیاسی در آن جامعه می باشد و در جهان سیاسی نو و در محیط ژئوپلیتیک دگرگون شده ی جهانی که همراه با گسترش سریع اطلاع رسانی و ارتباطات و همگام با جهانی شدن نظام اقتصادی و فزونی یافتن گروه بندی های منطقه ای و جهانی و سرعت بخشیدن به آرمان های میهن...

افزایش عبور و مرور دریایی با کشتی های تجاری، ناوهای جنگی و زیردریایی ها و به دنبال آن گسترش آلودگی دریاها در سده اخیر، نه تنها منجر به تهدید و انهدام منابع حیاتی و زیستگاه های دریایی شده است بلکه زمینه تنش و منازعه بین واحد ها و بازیگران سیاسی را فراهم آورده و می تواند تهدیدی برای جامعه جهانی باشد. اگرچه الزامات حقوقی در این عرصه برای مبارزه با آلودگی دریا ها به صورت دوجانبه، منطقه ای و بین الم...

اقتصاد و ژئوپلیتیک جزء رشته های علوم انسانی هستند که امروزه بسیار مورد توجه کشورها قرار گرفته اند.به نظر می رسد بین اقتصاد و ژئوپلیتیک رابطه وجود دارد.این پژوهش به بررسی رابطه ژئوپلیتیک و اقتصاد پرداخته و در پی این می باشد که ببیند بین مولفه های ژئوپلیتیکی(جنگ، امنیت،بحران،کنترل منابع)به عنوان متغیرمستقل و مولفه های اقتصادی(انرژی،سرمایه گذاری-خارجی) به عنوان متغیر وابسته چه رابطه ای وجود دارد.ر...

گسترش شهرنشینی، توسعه فضایی و کالبدی و افزایش اهمیت و نقش‌ شهرها در عرصه‌های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و... زمینه‌ساز توجه بیشتر و تلاش بازیگران برای به کنترل درآوردن فضاها و افزایش حوزه نفوذ، رقابت بازیگران و خلق مناظر و ریخت خاصی در شهرها شده است. گسترش و تنوع مسائل و بارز شدن نقش سیاست و قدرت در شهر هم در سطح ملی و هم بین‌المللی، موجب توجه جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک به فضاهای شهری و شکل‌گیری شا...

دیپلماسی هوشمندانه مفهومی است که در تناظر با بهره برداری مناسب مجریان سیاست خارجی دولت ها از فرصت ها و ظرفیت های متنوع کشورشان- شامل منابع مادی و معنوی - منابع سخت افزارانه و نرم افزارانه- برای نیل به اهداف ملی و توسعه آن به کار می برند. همکاری های دیپلماتیک در دوران معاصر میان کشورها، نسبت به سالیان قبل از تنوع بیشتری برخوردار شده است. یکی از مهم ترین ابعاد این تنوع، مربوط به ادغام روش های سنت...