درتحلیل غزل های عرفانی حافظ،باید به این نکته توجّه داشت که در یک غزل هر سه موضوع عرفان مطرح می شود یعنی در ساختار یک غزل عرفانی هم جهان شناسی وجود داردوهم شناخت شناسی هست وسلوک عرفانی هم مطرح می شود وبه زبان دیگر عرفان به انسان ومسأل? انسان مربوط می شودوبه جایگاهی که این موجود ناشناخته در هستی دارد،واین سه موضوع از هم جدا نیست،وکل داستان در این خلاصه می شودکه معشوق تجلّی کرده واز نور تجلّی، انسان ...

بررسی مؤلفه های مکتب سوررئالیسم حاکی از آن است که شباهت های بسیاری میان این مکتب با عرفان وجود دارد. داستان دقوقی در مثنوی مولانا (610 ق) یکی از مبهم ترین داستان های عرفانی است که قابلیت زیادی در مطابقه با مؤلفه های سوررئالیستی دارد. مؤلفه هایی چون اوتوماتیزم (خودنگاری)، حیرت، دیوانگی، جنون، خیال و... . نتایج به دست آمده نشان می دهد که پویایی و حرکت سوررئالیست ها از سطح اشیاء به عمق برای کشف حق...

مثنوی معنوی دربرگیرنده گونه ای از داستان است که از لحاظ موضوع و شخصیّت، غالباً از نوع تمثیلی به شمار می­آید و از درون مایه تعلیمی، اخلاقی و یا عرفانی برخوردار است. پاره ای از این داستان ها، چه در ساختار کلّی و چه در درون مایه، شباهت به افسانه های ازوپ دارند. برای انجام این تحقیق، ابتدا تمامی داستان های ازوپ مورد ارزیابی قرار گرفت و در میان آن­ها، هفده داستان با داستان های مثنوی مشابهت های پیدا و پ...

مثنوی معنوی دربرگیرنده گونه ای از داستان است که از لحاظ موضوع و شخصیّت، غالباً از نوع تمثیلی به شمار می­آید و از درون مایه تعلیمی، اخلاقی و یا عرفانی برخوردار است. پاره ای از این داستان ها، چه در ساختار کلّی و چه در درون مایه، شباهت به افسانه های ازوپ دارند. برای انجام این تحقیق، ابتدا تمامی داستان های ازوپ مورد ارزیابی قرار گرفت و در میان آن­ها، هفده داستان با داستان های مثنوی مشابهت های پیدا و پ...

قصه پردازی در غزل میراثی است که از شاعران پیشین به عطّار رسیده و او آن را گسترش داده است. عطّار در حدود 872 غزل، 62 قصّه (حدوداً در هر 14 غزل، یک قصّه) آورده که بیشتر نتیجۀ احوال عرفانی و تجربیات روحانی اوست. از این رو، این پژوهش قصد دارد با بررسی ساختار داستان های عطّار به نظامی واحد در داستان پردازی و الگوهایی خاص در سلسلۀ کنش ها دست یابد که به احکام کلی دربارۀ قصّه­پردازی عطّار در غزل رهنمون می شود....

نوشتار حاضر عهده دار بررسی شخصیت و کنش های شخصیت در یکی از مهمترین آثار منظوم ادب فارسی است. شخصیت محوری و حادثه آفرینی دو ویژگی مهم داستان های کهن اند. تقریباً در همه جای جهان این دو نکته در کنار حماسه های ملی و اندیشه های عرفانی و آرمان گرا قرار می گیرد. داستان های نظامی و به ویژه اثر ارجمند او «هفت پیکر» نیز این گونه است و عمدتاً با تکیه بر شخصیت و ابعاد قهرمانی او و تأثیری که بر محیط و دیگران...

نقاش ایرانی داستان را تنها تصویرسازی نمی‌کرد بلکه بن‌مایه، جوهر و مفهوم داستان را تأویل و با روحی معنوی به تصـویر می‌کشید تا با هنر خود، همگان را از درک آن بهره‌مند سازد. با این نگاه، ویژگی‌های تصویری، واقعیت را آشکارا بازتاب نمی‌دهـند؛ بلکه به کار «معناسازی» مشغول‌اند و دستیابی به حقیقت آنها، خالی از دشـواری نخواهد بود. اما متأسفانه تاکنون توجه زیادی به نگارگری ایران، از نظر معنای عرفانی، فلسف...

یکی از داستانهای مثنوی که مثنوی پژوهان و مولوی شناسان به دلایل گوناگون بدان اهتمام ورزیده اند داستان پادشاه و کنیزک است و نوشتن ده مقاله در این سده که هفت مقاله آن مربوط به دهه هشتم(1370تا1380ه ش ).است نمونه ای از این رویکرد می باشد.در این مقاله، نگارنده ضمن نقدو تحلیل ومقایسه تطبیقی مقاله های فوق و دلایل ضعف و قوت آنها به قرائت و بازخوانی جدیدی از داستان، دست یازیده که در مقالات گدشته بدان اشا...

این پژوهش در پی بررسی موضوع عشق درداستان خسرو و شیرین نظامی، براساس دیدگاه های گیدنز، دانینو و مری ایوانز است. مسئلۀ اصلی آن، پاسخ به این پرسش است که مفاهیم و ویژگی های عشق در نظریه های غربی را ، تا چه میزان می توان با انواع عشق در این داستان تطبیق داد؟ گیدنز، سیر تحول مفهوم عشق در غرب را، برمبنای تاریخ عشق، بر سه گونه تقسیم می کند: 1. عشق شورانگیز؛ 2. عشق رمانتیک؛ 3. عشق سیال. دانینو ،عشق را ن...

نظامی­در پنج گنج­بویژه در «خسرو و شیرین»شاهکاری­در ادب­غنایی­آفریده است که هرگز شیرینی آن از خاطر محو نمی شود. ماجرای عشق را در بسیاری ازآثار ادب غنایی دیگر نیز می توان یافت ولی هیچکدام به پرمایگی روایت نظامی نیست. حتی لیلی و مجنون خود نظامی هم به پای خسرو و شیرین او نمی رسد. جانمایه­ی این شاهکار در پرورش شخصیت شیرین است که نسبت به همتایانش درسایر معاشیق از پختگی و کمال بیشتری برخوردار است. نظا...