پژوهش حاضر با هدف شناخت فضای اجتماعی سال های پیش از انقلاب و تحلیل مسائلی هم چون نقش زنان در اجتماع، مردسالاری، غرب زدگی و حضور استعمار و خانواده با تکیه بر رمان سووشون سیمین دانشور، به روش، توصیفی - تحلیلی انجام گرفته است.  جامعه‌شناسی ادبیات از سویی با ادبیات و از سوی دیگر با جامعه‌شناسی در ارتباط است. در این شیوة نقد، ساختار و محتوای اثر ادبی و ارتباط آن با جامعه و تأثیرات متقابل ادبیات و جا...

تکرار پدیده­ای زبانی است که پیرامون آن بررسی­ هایی در زبان­های گوناگون و در چارچوب نظریه ­های مختلف صورت گرفته‌است. تکرار در دو نوع کامل و ناقص از سوی زبان­شناسان بررسی شده­است که از آن میان در پژوهش حاضر به ویژگی­های سبکی تکرار کامل در سووشون (سیمین دانشور) و بوف کور (صادق هدایت) می­پردازیم. پرسش این است که فرایند تکرار تا چه میزان می­تواند ملاکی برای تشخیص سبک ادبی نویسنده تلقی شود؟ برای دست­...

روایت‌شناسی، شیوه­های گوناگون نگارش و تحلیل ادبیات روایی را مورد مطالعه قرار می­دهد. با توجه به اطلاعات عمیق سیمین دانشور در زمینۀ روایت، نمایاندن ابعاد روایت‌گری وی، هدف این پژوهش بوده است، لذا برای آشنایی و فهمیدن لایه­های زیرین این رمان، با استناد، به شواهد استخراج شده، زمان، در رمان جزیره سرگردانی، به شیوۀ توصیفی تحلیلی مورد سنجش قرار گرفته، درمیان شاکله­های مبحث روایی، عامل زمان در "جزیرة ...

  داستان«متبرک باد خلیفه بودن انسان بر زمین، متبرک باد» آخرین داستان، از آخرین مجموعه، یعنی کتاب «انتخاب»از سیمین دانشور است؛ داستانی است که شخصیّت اصلی در مواجهه با مرگ، با ایجاد نشانگان مضمونی از سوی نویسنده در حالتی از شهود و اشراق، به باوری از پایان­ناپذیری خویش و استمرار در درون و هزارة بعد در پیکرة دیگر دست می­یابد و هدف این پژوهش بررسی و تحلیل شگرد دانشور در چگونگی ترسیم پایان­ناپذیری شخص...

در دهۀ چهل، همزمان با حوادث سیاسی - اجتماعی و تحولات فرهنگی در ساختار جامعۀ ایرانی، ادبیات داستانی نیز متناسب با آن تحولات، دستخوش تغییراتی می‌شود و آثاری متنوع، ماندگار و جدید در عرصۀ داستان‌نویسی ایران، پدید می‌آید. نویسندگان این دهه در مقایسه با دوره‌های قبل، شیوه‌های هوشمندانه‌ و شکل-یافته‌تری در نگارش خود به کار می‌برند. در سال‌های پایانی این دهه سیمین دانشور با رمان «سووشون» و هوشنگ گلشیر...

رمان سیاسی- اجتماعی سووشون که با شهرت خود، سیمین دانشور را در کنار بزرگان داستان نویسی ایران قرار داده، افزون بر خصلت جمع گرایی و توده اندیشی، مجموعه ای از ادبیات و باورهای مردم ایران است. توجه به فرهنگ و ادبیات عامه در اثر دانشور نه تنها عیب نیست، بلکه در نوع خود بیانگر بلاغت و سخندانی اوست. مقالۀ حاضر به بررسی عناصر ادبیات و باورهای عامه در این اثر می پردازد. در این پژوهش باورهای عامه نظیر تو...

جلال آل احمد و سیمین دانشور دو نمونه از نویسندگان بسیار موفّق در عرصه ادبیّات معاصر هستند که با داشتن سبک ادبی و تفکّر خاص توانستند آثار زیادی را خلق کنند و به مردم و جامعه عرضه کنند. این دو تن موضوع و درونمایه اصلی آثار خود را مشکلات و کاستی های جامعه قرار داده اند و همواره برای رفع نقص ها کوشیده اند. این نویسندگان برای بیان اهداف و درونمایه آثار خود از تمهیدات ادبی گوناگون استفاده کرده اند. تشبی...

رمان سووشون اثر سیمین دانشور از گران مایه ترین آثار داستانی معاصر محسوب می شود. این پژوهش کوششی است تا نمونه ای از رمان نوپای فارسی را در قالب نظریه ی ادبی ساختارگرایی مورد بازبینی قرار دهد. بر پایه ی نظریات ساختارگرا، آنچه در بافت کلام به کار رفته است خواننده را به ادراک معانی آشکار و پنهان متن رهنمون می سازد. در پژوهش پیش رو زبان و عناصر داستانی رمان سووشون کاویده می شود تا چگونگی اثر گذاری ا...

چگونگی بازنمایی کلیشه های جنسیتی در عرصه ادبیات یکی از مهمترین مباحث تحلیل انتقادی متون ادبی است. در این میان داستانها با انعکاس هنجارها و ارزش های جامعه نقش بسزایی در بازتولید گفتمان های جنسیتی ایفا می کنند. نقد متون ادبی از چنین منظری به روشن نمودن نقش زبان در تحکیم روابط سلطه و قدرت در سطح جامعه کمک شایانی می کند. پژوهش حاضر با نگاهی انتقادی و با تحلیل محتوای هشت داستان از مجموعه آتش خاموش ا...