ترس از مرگ، چون کابوسی وحشتناک، همیشه لذت و آرامش بشر را مکدر و خواب خوش وی را پریشان کرده است و شاید بتوان از آن به عنوان کهن‌ترین ترس بشر یاد کرد که خود منشأ پیدایش دیدگاه‌های فلسفی و اسطوره‌ای فراوانی در طول تاریخ بشریت شده است. از جمله تلاش‌های مهم، اما گذرای انسان در طول تاریخ برای کاستن از تلخی این حقیقت مهلک، پردازش داستان‌هایی بوده است که امروزه از آن به عنوان اساطیر جاودانگی نام می‌بری...

این نوشتار به روش  تحلیلی _ توصیفی (کتابخانه ای ) انجام گرفته است و برآن است تا ضمن تحلیل داستان رزمنامه کنیزک مطابق با الگوی ریخت شناسی پراپ و روشن نمودن خویشکاری کنیزک، هم زمان با روش نقد کهن الگویی یونگ ، کهن الگو آنیما را در شخصیت کنیزک کاویده تا شاید دلیلی روان شناختی بر گزینش این نام از سوی مصحح  وراویان معلوم دارد. اگر چه حضور کنیزک بسامد کمی دارد اما به عنوان عنصر آگاهی دهنده و پیوند ده...

چکیده این مقاله با بررسی منشأ و ماهیت، غایت و اوصاف سامان سیاسی مطلوب در حکمت عملی ابن‎رشد، به گونه‎شناسی وی از انواع مدن، کارکردها و وظایف دولت و مدینه، حدود آزادی فرد و قدرت دولت، رابطۀ دولت و مردم پرداخته و نشان‎داده‎است که از نظر او، «حکمت» ملاک اصلی و تعیین‌کنندۀ میزان مطلوبیت دولت و حکومت است. ابن‌رشد مهم‎ترین کارکردهای دولت را در محورهای عدالت اقتصادی، امنیت و وحدت و نیز فرهنگ و آموزش عم...

در این پژوهش، داستان هفت خوان رستم از منظر ساختارگرایان، تحلیل و بررسی شده است. در بررسی ساختار روایت و داستان، ضمن پژوهش روابط حاکم میان اجزای روایت، به شناخت سازه های داستانی و دریافت الگوی مشترک و محدود می توان دست یافت. در این مقاله، داستان هفت خوان رستم از منظر سه تن از روایت شناسان ساختارگرا؛ یعنی پراپ، گرماس و تودوروف بررسی شده است. در روش پراپ جستجوی خویشکاری ها و حوزه های عمل اشخاص برج...

در این پژوهش ابتدا به تاریخ و جغرافیای عیلام به طور کلی پرداخته شده است. پس از معرفی مختصر دوره عیلامی میانه، شیلهک-اینشوشینک معرفی می شود. سپس ویژگی های دینی عیلام بر اساس نوشته های این پادشاه مورد مطالعه قرار می گیرد. خدایان و پرستشگاه های عیلامی مذکور در نوشته های شیلهک-اینشوشینک و خویشکاری و ویژگی های هر یک از ایشان بخش عمد? این پژوهش را شکل می دهد. هنگام گفتگو دربار? ایزدان، ریشه شناسی نا...

بعضی از روایت‌های شاهنامه با دیگر منابع متفاوت است. یکی از دلایل این تفاوت، تغییراتی است که در روایت‌‌های حماسی رخ می‌دهد و به بعضی از منابع می‌رسد که یک نمونه از این تغییرات، انتقال یک خویشکاری، عمل و... از شخصی به شخص دیگر است. از نمونه‌های این مقوله، انتقال شکست منوچهر از افراسیاب به دوران نوذر در شاهنامه است. این جنگ که در اغلب روایت‌های قبل، هم‌زمان و حتی بعد از فردوسی به منوچهر منسوب بوده...

این جستار، جایگاه توتمی جانوران حامی را در داستان‌های توتمیک ایرانیان و ترکان در نظر داشته است. در این راستا پس از ذکر پیشینة شکل‌گیری توتم در میان این اقوام، نخست ردپای توتم و نیای اساطیری ترکان، پثنه (paөana)، جست‌وجو و آنگاه روایات توتمیک ایرانیان بررسی خواهد شد. نتایج پژوهش حاکی از این است که ضعف اوّلیّه قهرمان با کارکرد هوشمندانۀ توتم جانوری جبران شده است. جانوران توتمی از نظر داشتن چهره‌های...

در داستان شفقت برانگیز و در عین حال نغز سیاوش در شاهنامه ، با اینکه تنها روساختداستان ارائه شده، اما بقایایی از اصل اسطور ة باروران ة او همچنان در شاهنامه نمایان است .سیاوش در واقع خدای نباتی و باروری ایران بوده که در پی جا به جایی و شکست اسطوره، درهیأت یک شاهزاده به حماس ة ملی ر اه یافته است . در این جستار، ضمن بررسی تحلیلی -تطبیقی سیاوش، اوزیریس و آتیس، این نتیجه به دست آمد که خدایانِ یادشده خ...

یکی از دشواری‌هایی که همواره پژوهشگران در مطالعه و بررسی آئین‌ و سنت‌های بازمانده از ایران باستان با آن مواجه‌اند، آمیختگی آموزه‌های این سنن با عناصری نمادین و یا اصطلاحاتی رمزگونه است. این مسئله که از آن به عنوان ویژگی دین‌های ایران باستان یاد می‌شود، در آئین‌ عیاران و جوانمردان نیز نمود یافته ‌است. در این پژوهش، تلاش شده است که تأثیرات رمزگونه سنت ایران باستان بر آئین‌های عیاری بررسی شود. بد...

در داستان شفقت برانگیز و در عین حال نغز سیاوش در شاهنامه، فقط روساخت داستان ارائه شده، اما بقایایی از اصل اسطورة بارورانة او همچنان در شاهنامه نمایان است.سیاوش درواقع خدای نباتی و باروری ایران بوده که درپی جابه جایی و شکست اسطوره، در هیئت یک شاهزاده به حماسة ملی راه یافته است. در این جستار، ضمن بررسیتحلیلی تطبیقی سیاوش، اوزیریس و آتیس این نتیجه حاصل شد که خدایان مذکور خویشکاری های مشترکی داشته ...