جهانی­شدن واجد ابعاد و نیز تأثیرات متفاوت و گوناگونی است و نظرات گوناگونی درباره آن بیان شده است. شناخت و درک چگونگی عملکرد جهانی شدن، با روند درحال بسط خود، در فرآیند تأثیرگذاری پدیدارهایی چون انقلاب ایران از یکسو و تأثیرپذیری جنبش­هایی همچون جنبش سیاسی مصر از سوی دیگر، مستلزم شناخت مؤلفه­های جهانی شدن در بعد سیاسی، فرهنگی و ارتباطات است. از سوی دیگر در رابطه با پدیدة جنبش سیاسی نوین مصر، نبای...

پژوهش حاضر با هدف مطالعه جامعه شناختی جنبش نوظهور فرهنگی-مذهبی در ایران می باشد. مسأله اصلی محقق در مورد چگونگی و شیوه عملکرد این جنبش می باشد و سؤال تحقیق نیز در مورد چیستی اهداف و آرمان ها وچگونگی سازماندهی، شیوه های عضوگیری و زمینه های اجتماعی آن می باشد. در این تحقیق برخی از مؤسسات فرهنگی مذهبی موجود در شهرهای مختلف ایران، که فعالیت آنها از یک جنس می باشد، جنبش بنیادگرای فرهنگی نام نهاده شد...

این مقاله مرور و نگاهی انتقادی است به کتاب شبکه های خشم و امید، تألیف مانوئل کاستلز (جامعه شناس اسپانیایی و از نظریه پردازان علم ارتباطات و نویسندۀ سه گانۀ مهم عصر اطلاعات). تحولات تکنولوژیک دو دهۀ اخیر در عرصۀ جهانی سبب شده است تا جنبش های اجتماعی نیز با تأثیرپذیری از این دگرگونی ها مشخصه متمایزی پیدا کنند: «شبکه ای شدن». مشخصه های این ویژگی چیست؟ آیا شبکه ای شدن و استفاده از اینترنت تنها شکل ...

جنبش گولن[1] را می توان به عنوان یکی از جریان های اجتماعی اسلام گرا برشمرد که توانسته است در گستره وسیعی توسعه یابد و پس از ترکیه در نقاط مختلف جهان شعبه های گوناگونی را ایجاد نماید. یکی از کشورهایی که پیروان گولن توانسته اند در آن به موفقیت های خوبی دست پیدا کنند، جمهوری آذربایجان است که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991 و کسب استقلال شاهد رقابت های گسترده سیاسی بوده است. برخورد جری...

در مقاله حاضر عدالت به عنوان یکی از دلایل اصلی شکل گیری جنبش مشروطیت شناخته شده است. برای اثبات این مدعا، با بهره گیری از روش رئالیسم، از علل درونی و ریشه های خارجی شکل گیری مشروطیت و نیز علل عدالتخواهی مردم سخن به میان آمده است. تشیع و روحیه ظلم ستیزی مردم ایران، به عنوان مهم ترین علت درونی جنبش و شرایط و ساختار بد سیاسی، فرهنگی و اقتصادی از علل بیرونی جنبش شناخته شده است. تبیین مفهومی عدالت د...

طی سال های بعد از جنگ دوم جهانی، دانشگـاه همواره یکی از مراکز اصلی تحــرک گروه های دانشجویی بوده است. از این مقطع زمانی به بعد و پیرو خروج رضاشاه از ایران شاهد شکل گیری جنبش های اجتماعی جدید در ایران بوده‏ایم. چنین جنبش هایی دارای ماهیت و رویکرد انتقادی نسبت به ساختار دولت و قدرت سیاسی بوده است. شواهد نشان می دهد که به هر میزان فعالیت گروه‏های دانشجویی افزایش یابد، به همان میزان زمینه‏های شکل گ...

روابط جمهوری اسلامی ایران با جنبش‌های مقاومت اسلامی فلسطین و خصوصاً جنبش جهاد اسلامی بـسیار ‌حائز اهـمیت‌ است. از یک طرف گروه‌های فلسطینی با تمسک به اسلام سنی، دارای اختلافات عقیدتی با مذهب رسمی ایران می‌باشند و از طرف دیگر حمایت‌های همه‌جانبه ایران از جنبش‌های مذکور در زمینه‌های مختلف از جمله سیاسی و نظامی گسترده و پرهزینه بوده است. از ابتدای تشکیل نظام ج.ا.ایران و در قالب رویکرد حمایتی از انقل...

جمهوری اسلامی ایران و اخوان‌المسلمین سه سطح از روابط در قالب جنبش- جنبش، دولت- جنبش و دولت- دولت را پشت سر گذاشته‌اند. با اینکه تصور می‌شد اخوان‌المسلمین بعد از به قدرت رسیدن، روابط خوبی با جمهوری اسلامی برقرار کند، اما در پرونده‌های منطقه‌ای در مقابل سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت. بسیاری از مجامع سیاسی و آکادمیک ایران با تاکید بر این مرحله و با استناد به تحولات ...

جنبش‌های اجتماعی از موضوع‌های اصلی مورد توجه جامعه‌شناسی معاصر است تا جایی که آلن تورن جامعه‌شناسی را علم جنبش‌های اجتماعی می‌داند. در این مقاله با اذعان به اهمیت جنبش‌های اجتماعی و بررسی ابعاد نظری آن‌ها، ضمن سنخ‌شناسی جریان‌های سیاسی مسلط در جنبش جنگل مختصات پایگاه و حمایت مردمی در این سه جریان بررسی می‌شود. پرسش اصلی این است که حمایت مردمی از جریان‌های سیاسی جنبش جنگل چه مختصاتی داشت. دراین‌...