تلفیق پیرایه های سیاست و دیانت در اندیشۀ بنیانگذار فقید جمهوری اسلامی ایران، ارائۀ قرائت متمایزی از شیوۀ مطلوب حکمرانی با عنوان ولایت مطلقۀ فقیه را به همراه داشته است. اندیشۀ ولایت مطلقۀ امام، به مثابۀ نظریۀ مسلط در گفتمان فقه سیاسی شیعه در باب حکمرانی، آنچنان بر تارک جامعۀ معاصر ایران و پیکرۀ نظام حکومتی سایه افکنده که نقش بی بدیلی را در عرصۀ مناسبات مختلف نظام سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی،...

کتابی که ترجمه شده مقایسه ای است بین جمهوریت شوری و ولایت فقیه. محور اصلی کتاب این است که غیر از نظام ولایت فقیه هیچ نظام دیگری نمی تواند بنیان و اساس حکومت قرار گیرد. کتاب مشتمل است بر سه فصل اول نظریه دیموکراسی و جمهوریت مورد بحث قرار گرفته است و در ضمن آن از نظام استبدادی نیز بحث شده است و در فصل دوم از شوری بحث شده است و در آخرین فصل در رابطه با ولایت فقیه بحث و تحقیق شده است. فصل اول در اب...

بررسی نقش و جایگاه مردم در نظریات مربوط به تشکیل حکومت در عصر حاضر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تا جایی که پذیرش یا عدم پذیرش مردم ضابطه‌ای برای تقسیم حکومت‌ها به اقتدارگرا و مردم‌سالار تبدیل شده است. از طرف دیگر از آن جا که تشکیل حکومت اسلامی یکی از خواسته‌های شارع مقدس در جهت سعادت بشر و اقامه دین الهی می‌باشد که بر مبنای منابع شرعی تحقق آن در همه دوران‌ها واجب و ضروری به نظر می‌رسد بررسی ...

مشروعیت مناصب و مسئولیت‏ها در نظام جمهوری اسلامی ایران از ولی‏فقیه جامع‏الشرایط است. بااین‏حال، آیا ولایت از سوی فقیه به کارگزاران تفویض می شود و مدیریت ها ولایی می شوند یا خیر؟ دراین‏میان، دو فرض اساسی وجود دارد: اول آنکه، ولایت از سوی فقیه تفویض می شود و مدیریت ها از جنس ولایت هستند. این فرض عمدتاً بر این مبتنی است که مسئولیت ها، امانت‏های الهی اند که باید به اهلش واگذار شوند و شرایط اهلیت، لز...

بر اساس گفتمان «حکومت جهانی اسلام» که توسط امام خمینی (ره) مطرح شده است، منازعه ی اساسی نه میان دولت ها با منافع و اهداف متفاوت، بلکه میان مستکبرین ازیک طرف و مستضعفین جهان از طرف دیگر است. این گفتمان مرزهای سنتی اندیشه ی تقابل «اسلام و کفر» را توسعه داده و به جای آن اندیشه ی «اسلام ناب محمدی(ص) و اسلام آمریکایی» را طرح می کند. در این گفتمان، جبهه ی جهانی مستضعفین عالم -که اعم از امت مسلمان است...

یکی از مهم ترین مسائل پیش روی شیعیان در دوره غیبت حق حاکمیت و مبانی کلامی ولایت و سرپرستی فقیه در جامعه است. بحث از مبانی کلامی ولایت فقیه و به تبع آن شناخت جایگاه و خاستگاه اصلی این نظریه از جمله موضوعاتی است که قبول یا عدم قبول آن مبنای پیروان مکتب امامت و رسالت و پیروان مکتب خلافت در باب حکومت را مشخص می کند. که نتیجه این بحث بر تمام شئون و تفکر سیاسی حاکم بر دو جریان سایه افکنده است. بر این...

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تدوین قانون اساسی از مسائل اساسی بود که باید به سرعت تهیه می‌شد. در پیشنویس‌های قانون اساسی حتی پیش‌نویسی که به دستور امام خمینی(ره) نوشته شده بود، ذکری از اصل ولایت فقیه نبود، از این‌رو پس از شکل‌گیری مجلس خبرگان قانون اساسی و طرح ولایت فقیه به‌عنوان یکی از اصول قانون اساسی،  واکنش‌های  برخی گروه‌ها را در پی داشته است. بهطوری‌که حتی به طرح انحلال مجلس نیز کشیده شد...

کشورهای اسلامی زمینه بالقوه‌ای را برای هم‌گرایی در فقه حکومتی دارند. با توجه به فقدان حاکمیت الهی و پذیرش حق انتخاب، تبیین الگوی مشترکی برای انتخاب حاکم یک نیاز ضروری به نظر می‌رسد. برای تبیین الگوی حکومتی مشترک، ابتدا الگوهای ارائه شده اهل سنت شامل تشکیل شوری حل و عقد، استخلاف، تغلیب که با بیعت مردم اجرایی می‌شود و از میان سه جریان اندیشه سیاسی معاصر فقه شیعه، دو الگوی نظریه انتخابی ولایت فقیه...

معمولاً عالمان دینی متأثر از مبانی دین‌شناختی و نیز شرایط اجتماعی ـ سیاسی که در آن به‌سر می‌برند، نگرش‌های متفاوتی به عرصة سیاست پیدا می‌کنند. برخی نگرش سلبی به سیاست دارند و به جریان زندگی سیاسی شیعیان در عصر غیبت اعتقاد ندارند و پاره‌ای دیگر با نگرشی ایجابی به سیاست، معتقد به اقامة وظایف امام معصوم‌(ع) در کلیت عصر غیبت‌اند. آیت‌الله تبریزی از جمله عالمان سنتی است که نگرشی ایجابی به سیاست در سا...

در این نوشتار، ابتدا واژه ولایت در قرآن، معارف اهل بیت و فقه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و ثابت شده است که کلمه ولایت انصراف به معنای حاکمیت و زعامت داشته وهمان معنای حقیقی اوست . سپس اقسام ولایت از قبیل ولایت تکوینی و ولایت تشریعی و ولایت در تقنین و قانون گذاری مورد کنکاش قرار گرفته و ثابت شده است که ولایت به معنای حاکمیت اجتماعی است. آنگاه به انواع ولایت ها از قبیل ولایت الله ،ولایت پیامبر ...