یکی از جنبه های درخور توجّه و قابل طرح درجریان رباعی سرایی امروز درمقایسه با رباعیات قبل از انقلاب اسلامی، درآمیختن حماسه با رباعی است که برگرفته از شرایط خاصّ اجتماعی است. تحوّلات جدید درعرصه ی انقلاب اسلامی و رخ داد عظیمی نظیر جنگ تحمیلی عراق، سبب شده است لحن حماسی درانواع شعر فارسی و از آن جمله رباعی امروز به گونه ای بسیار جدّی و اثرگذار بروز کند. بسیاری از رباعی سرایان با روی آوردن به موضوعاتی ...

چکیده خاوران نامه ی ابن حسام خوسفی یکی از بهترین نمونه های حماسه دینی و نشانگر تثبیت مذهب شیعه در میان ایرانیان و یکی از مهمترین حماسه های دینی جهان محسوب می گردد، که در این اثر داستان های مذهبی و مآثر تاریخی اسلام و رشادت های حضرت علی(ع) بیان شده است. شاهنامه ی فردوسی پرمایه-ترین دفتر شعر فارسی و مهمترین سند عظمت و فصاحت فرهنگ و زبان پارسی و از بزرگترین حماسه-های جهان می باشد، که در آن افسانه...

چکیده تعالی فرهنگی هر جامعه، در گرو شناخت صحیح دستاوردهای گوناگون و آثار فرهنگی و میراث های مادی و معنوی پیشینیان و برقراری ارتباط آگاهانه با آن آثار است. منظومه های حماسی دینی جایگاه ارزنده ای به عنوان گنجینه های مذهبی، دینی و اجتماعی از دیرباز در آثار ادبی ما داشته اند. شأن والای این قبیل حماسه ها در روحیه دینی و دین پروری ملت مسلمان و شیعی ما همواره در طول ازمنه بر کسی پوشیده نیست. پس با...

فرامرزنامه‘ منظومه ای است در وصف جنگاوری های فرامرز پسر رستم در هندوستان که در7600 بیت به نظم درآمده و در سال 1324 ه ق در بمبئی به چاپ رسیده است . آقای دکتر جلال خالقی مطلق در بخش دوم ((مطالعات حماسی)) خود به تحلیل و بررسی موضوعات این منظومه پرداخته اند و درضمن کوشش کرده اند تا با استناد به ابیاتی از فرامرزنامه ‘ گوینده و عصر سرایش آن را مشخص کنند. پژوهش حاضر در ادامه بحث های آقای دکتر خالقی ...

بر خلاف تصور برخی که اسطوره‌ها را عناصری خیالی می‌دانند، باید متذکّر شد که اسطوره‌ها نمادهایی ملّی هستند که در هر زمان و مکانی می‌توانند حضور فیزیکی داشته باشند؛ چراکه برخاسته از دل فرهنگ هر ملت هستند و تا زمانی که پای‌بندی مردم به فرهنگ وجود داشته باشد، اسطوره‌ها نیز در زندگی مردم جاری هستند. در این پژوهش که با روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته تلاش بر آن است تا بازتاب اعمال چند تن از شخصیت‌های مبارز...

ساختار، مجموعه روابط عناصر و اجزای تشکیل دهنده یک اثر ادبی است که در پیوندی تنگاتنگ با یکدیگر و با کلیت اثر است. از این رو، در بررسی زبان شاعرانه و ساختارهای موجود در آن لازم است که عناصر به وجود آورنده ساختار شعر در ارتباط متقابل با یکدیگر و در ارتباط با کلیت ساختاری اثر بررسی شود. از مسائل مهم در حوزه ی شاهنامه پژوهی، تفکیک موارد الحاقی شاهنامه از قسمت های اصیل آن است. موارد الحاقی یا به صو...

هشت سال دفاع مقدس ،آثار با ارزش و معنوی را بر جای گذاشت که نشانگر روزهای پرفراز و نشیب تلخ و شیرینِ حماسه آفرینان صحنه های جنگ است. جنگی که با تمام ویرانگری هایش دارای فرهنگ انتقالی به نسل های بعدی است. فرهنگ جنگ ، مجموعه ای از عملکردها ، نگرش ها ، روش ها ، آفرینش ها ی هنری و ادبی سال های جنگ و پس از آن است. انتقا ل این فرهنگ و حماسه ها به نسل های بعدی و حفظ ارزش وآثار این سال ها یکی از ضروری تر...

چکیده: فتحعلی خان صبای کاشانی در اواخر قرن دوازدهم در شهر کاشان به دنیا آمد . درباره تاریخ تولد وی تردید وجود دارد. برخی آن را سال 1178 ه.ق و برخی 1180 ه.ق دانسته اند. او با علاقه ای که به حماسه و حماسه سرایی داشت توانست خود را با نوشتن شهنشاه نامه و خداوندنامه به جرگه حماسه سرایان ایران وارد سازد. حماسه از جمله انواع شعر است که به معنی شجاعت و دلاوری است و در اصطلاح به شعری گفته می شود ک...

نخستین و برترین ویژگی حماسه‌های طبیعی و ملی، اساطیری بودن است و ویژگی سرشتینه اساطیر، خارق‌العادگی. بنابراین حماسه‌ها از راه پیوند با اساطیر، و اساطیر از راه همبستگی با خوارق عادات، قداست پیدا می‌کنند. روایتگران حماسه‌ها نیز برای برانگیختن توجه و احساسات مخاطبان خود به رنگ‌آمیزی و جلا دادن خوارق عادات و بزرگ‌نمایی در حماسه‌ها می‌پردازند. دانسته است که هر ملتی دوست دارد قهرمانان ملی خود را در مق...

از آن جایی که بسیاری از منابع تاریخی، متکی بر وقایع یا شرح زندگانی بزرگان می باشند، کم تر می توان به اسنادی برخورد که وضعیت زندگیِ مردم عادی و جامعه ی موردنظر را به طور ویژه، به تصویر کشیده باشند. از طرفی، پرداختن به این مقوله، مستلزم فراهم آوردن حجم بسیار زیادی مطلب و استنباط از اسناد موجود می باشد. بنابراین استفاده از مفاهیمی چون حماسه و سروده های حماسی ـ با تعاریف و مفاهیم ویژه و مرتبط با وضع...