وجود منابع طبیعی زیرزمینی مثل آب شیرین، نفت و گاز در مجاورت کشورها با یکدیگر، مسائلی را در باب اعمال حاکمیت از سوی هر یک از دولت‌های همسایه بر این منابع، مطرح می‌کند. هر دولتی تلاش دارد تا به بهترین شیوه ممکن از این منابع تجدیدناپذیر بهره‌برداری کرده و عواید حاصل از آن را برای توسعه و بهبود زندگی شهروندان خود به کار گیرد. در مواقعی که منابع گفته‌شده، در تقاطع مرزهای دو یا چند کشور یافت می‌شود م...

با وجود اینکه موضوع کاربرد نفت خام از قرن گذشته اهمیت پیدا کره است، قرن حاضر را می توان عصر گاز طبیعی نامید. گاز طبیعی سوخت برتر امروز و آینده است، زیرا انرژی بالایی دارد، ارزان است و محیط زیست را چندان آلوده نمی کند. بنابراین، گاز طبیعی جایگزین مناسبی برای سوخت های آلاینده نظیر نفت، بنزین و گازوئیل در بخش های حمل و نقل و نیروگاههاست. اهمیت گاز طبیعی تنها به دلیل ارزش سوختی و تمیزی آن نیست و ای...

پس از شوک اول نفتی و مشاهده تجربه های خاص در کشورهای نفتی، مانند بیماری هلندی توجه اقتصاددانان به منابع نفت و گاز افزایش چشمگیری یافت. مشاهده آثار منفی بهره برداری از منابع نفت و گاز موجب بروز تحولات و اتخاذ سیاست هایی در کشورهای صادرکننده نفت شد. یکی از این تحولات در نیم قرن گذشته تأسیس صندوق های ثروت ملی در بیشتر کشورهای نفتی بود. یکی از دلایل مهم در تشکیل این صندوق ها، استفاده بهینه از منابع...

قدرت‌های فرامنطقه‌ای غرب در منطقۀ خاورمیانه و خلیج‌فارس بر روی حیات سیاسی و اقتصادی و... تأثیر گذاشته است. منابع نفت و گاز منطقۀ خلیج‌فارس قبل از جنگ جهانی اول کشف شد و پس از جنگ در ترمیم ویرانی‌های ناشی از آن نقش مهمی ایفا کرد. به‌نظر می‌آید رفتار سیاسی بسیاری از قدرت‌های بزرگ در منطقۀ خلیج‌فارس متأثر از وجود منابع انرژی سرشار و ارزان آن بوده است. هدف بنیادین این پژوهش بررسی میزان ذخایر نف...

سرمایه گذاری بخش خصوصی، بخصوص توسط خارجی­ها، امری حیاتی برای اکتشاف و توسعه در صنعت نفت و گاز است. ازآنجایی­که عمده میدان­های نفتی در کشورهای توسعه نیافته است که مهم ترین ویژگی­شان، کمبود بودجه­ دولتی و ضعف بخش خصوصی داخلی در تأمین منابع مالی لازم است، جذب سرمایه گذاری خارجی بسیار اهمیت دارد. کمبود این امر یا حتی فقدان آن، مشکلاتی برای این کشورها ایجاد کرده است. قراردادهای مشارکت در تولید، همچو...

اگرچه بر اساس نظریه های ژئواکونومی، مطالعه مسایل مربوط به انرژی، برای همه کشورها ضرورت راهبردی دارد ولی باید این مهم را در نظر گرفت که انرژی برخلاف قرن گذشته تنها شامل منابع نفت و گاز نیست؛ اگرچه هنوز این منابع نقش اول را در مجموعه منابع انرژی بازی می کنند. امروزه در کنار طرح مفاهیمی مانند ژئوپلیتیک و ژئواکونومی مفهوم هیدروژئوپلیتیک نیز نشان از اهمیت انرژی آب در کنار نفت و گاز دارد. از سوی دیگر...