درمشرق زمین به خصوص در میان ملل مسلمان به خط علاوه بر این که میراث و آثار علمی پیشنیان به واسطه آن حفظ می شده، و نیز حامل وحی (کلام خدا) در قرآن بوده، توجه خاصی می شده است و آنان را بر آن می داشت تا سعی بر نوشتن خطی داشته باشند که شایسته نگارش کلام وحی باشد. که این امر شروعی بود برای پرداختن به جنبه ی زیبایی خط- خوشنویسی- که منجر به ابداع خطوط متنوع گشت. این پایان نامه با عنوان ریشه های هنر ...

شنیدن آوای ناشی از تلاوت قرآن موجب ایجاد انفعال در عقل روح و جسم جان انسان می¬شود. بعضی دانشمندان علوم قرآنی راز این تأثیر را در اعجاز بیانی و بعضی دیگر آن را ناشی از محتوای عمیق قرآن و یا مقوله ساختاری آن دانسته اند. در حقیقت راز جاذبه قرآن موسیقی ویژه¬ی آن است؛ که حاصل تناسب های کمی، تألیفی یا عددی است. موسیقی قرآن از مقوله زبانی است که ناشی از تناسب های صوت، لفظ، معنی و ساختار آن است. این تن...

در این مقاله گروه‌بندی و بازشناسی حروف تنهای فارسی که به صورت برخط نوشته شده باشند، بر اساس ویژگی‌های ساختاری آن‌ها ارائه شده است. حروف بر اساس شکل و ساختار نوشتاری بدنه اصلی آن‌ها به 9 گروه تقسیم می‌شوند. پس از استخراج ویژگی‌ها، گروه‌بندی با استفاده از درخت تصمیم انجام می‌شود. بازشناسی نهایی حروف با توجه به ساختار اجزای کوچک آن‌ها در هر گروه صورت می‌پذیرد. با توجه به این که در این مقاله از روش...

خط، حروف و نوشتار موهبتی است ساخته بشر و تمدن، برای سهولت و سرعت در انتقال یک پیام و ماندگاری آن. بر همگان روشن است که کلید هر دانشی نوشتار است و بی شک تمدن موجود، مدیون و مرهون اختراع خط و الفباست. نوشتار بهترین و ماندگارترین ابزار نقل و گسترش اندیشه هاست و بی آن شاید،جهانیان هم چنان اسیر اندیشه های ابتدایی انسان های اولیه می بودند و دانش ، فن آوری و تحولات زندگی بشر اگر اتفاق می افتاد بی نهای...

مفاهیمی که حروف اضافة مکانی بیان می‌کنند، از مفاهیم شناختی اولیة ما هستند؛ بنابراین حروف اضافة‌مکانی منبعی غنی برای مطالعه در حوزة معنی‌شناسیِ شناختی محسوب می‌شوند. در این مقاله پس از مروری بر اصول رویکرد معناشناسیِ شناختی، برخی تعاریف حروف اضافه در رویکردهای سنتی آورده شده و سپس رویکرد معنی‌شناسیِ شناختی به حروف اضافه معرفی شده است . در نهایت، حرف اضافة "در/ توی" در چارچوب شناختی مورد بررسی قرار...

شاعر برای انتقال عاطفه به مخاطب، زبان خود را به طرق گوناگون تقویت می کند. ایجاد خلاقیت و نوآوری با ابداع تصاویر تازه، ورود به عرصه های گوناگون خیال و ... از ویژگی های شاعران خلاق در راستای تقویت زبان ادبی خود و ایجاد سبک شخصی است. در این راستا خاقانی از تمهیدات مختلفی بهره برده که هیات فیزیکی و شنیداری، جنبه های معنایی، ابجدی و دیگر ویژگی های حروف، از جمله ی آنهاست. این موضوع موجب برقراری ارتبا...

در پژوهش حاضر نگارندگان با تکیه بر دستور زبان عربی و فارسی و نیز بر اساس مطالعات دستورپژوهان و فرهنگ‌نویسان دو زبان، به بررسی مفهوم تعلیل به عنوان یکی از مهم‌ترین معانی مشترک حروف جرّ عربی و حروف اضافه فارسی پرداخته، با اتخاذ روش تحلیلی ـ تقابلی، حروف جرّ و اضافه بیانگر این مفهوم و ویژگی‌های آن‌ها را گزارده‌اند.از دستاوردهای قابل توجه این پژوهش آن است که حروف جرّ و اضافه همیشه در بیان یک معنی خاص،...

بشر در طول تاریخ برای ثبت اندیشه و افکار خود از وسایل و ابزارهای ابتدایی استفاده نموده است . بعدها سعی شد که علم و دانش شفاهی به صورت مکتوب درآید. اما این دانش را چگونه و بر روی چه نگاشته شود، این تلاشها از چین ، مصر و ایران به روش ابتدائی شروع شده بودکه با اختراع خط، کاغذ و مرکب رو به تحول نهاده بود. عصر رنسانس ، عصر نوزایی علم و دانش بود،قبل از آن چاپ کتاب و تکثیر آن فقط در اختیار کلیسا، اربا...

متون فارسی- عبری متونی هستند که زبان آن‌ها فارسی است، ولی به خط عبری به نگارش درآمده‌اند. این متون در جوامع عبرانی ساکن ایران قدیم تألیف شده‌اند. سابقه تألیف این متون به قرن سوم هجری و پیش از آغاز تألیف متون فارسی به خط عربی بازمی‌گردد. به این دلیل و دلایل دیگر مانند دوری جوامع عبرانی از جوامع مسلمان، زبان متون فارسی- عبری کهن‌تر از متون فارسی دیگر است و بسیاری از ویژگی‌های آوایی، صرفی و نحوی د...