این مقاله مرور و نگاهی انتقادی است به کتاب شبکه های خشم و امید، تألیف مانوئل کاستلز (جامعه شناس اسپانیایی و از نظریه پردازان علم ارتباطات و نویسندۀ سه گانۀ مهم عصر اطلاعات). تحولات تکنولوژیک دو دهۀ اخیر در عرصۀ جهانی سبب شده است تا جنبش های اجتماعی نیز با تأثیرپذیری از این دگرگونی ها مشخصه متمایزی پیدا کنند: «شبکه ای شدن». مشخصه های این ویژگی چیست؟ آیا شبکه ای شدن و استفاده از اینترنت تنها شکل ...

جنبش گولن[1] را می توان به عنوان یکی از جریان های اجتماعی اسلام گرا برشمرد که توانسته است در گستره وسیعی توسعه یابد و پس از ترکیه در نقاط مختلف جهان شعبه های گوناگونی را ایجاد نماید. یکی از کشورهایی که پیروان گولن توانسته اند در آن به موفقیت های خوبی دست پیدا کنند، جمهوری آذربایجان است که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991 و کسب استقلال شاهد رقابت های گسترده سیاسی بوده است. برخورد جری...

در مقاله حاضر عدالت به عنوان یکی از دلایل اصلی شکل گیری جنبش مشروطیت شناخته شده است. برای اثبات این مدعا، با بهره گیری از روش رئالیسم، از علل درونی و ریشه های خارجی شکل گیری مشروطیت و نیز علل عدالتخواهی مردم سخن به میان آمده است. تشیع و روحیه ظلم ستیزی مردم ایران، به عنوان مهم ترین علت درونی جنبش و شرایط و ساختار بد سیاسی، فرهنگی و اقتصادی از علل بیرونی جنبش شناخته شده است. تبیین مفهومی عدالت د...

طی سال های بعد از جنگ دوم جهانی، دانشگـاه همواره یکی از مراکز اصلی تحــرک گروه های دانشجویی بوده است. از این مقطع زمانی به بعد و پیرو خروج رضاشاه از ایران شاهد شکل گیری جنبش های اجتماعی جدید در ایران بوده‏ایم. چنین جنبش هایی دارای ماهیت و رویکرد انتقادی نسبت به ساختار دولت و قدرت سیاسی بوده است. شواهد نشان می دهد که به هر میزان فعالیت گروه‏های دانشجویی افزایش یابد، به همان میزان زمینه‏های شکل گ...

روابط جمهوری اسلامی ایران با جنبش‌های مقاومت اسلامی فلسطین و خصوصاً جنبش جهاد اسلامی بـسیار ‌حائز اهـمیت‌ است. از یک طرف گروه‌های فلسطینی با تمسک به اسلام سنی، دارای اختلافات عقیدتی با مذهب رسمی ایران می‌باشند و از طرف دیگر حمایت‌های همه‌جانبه ایران از جنبش‌های مذکور در زمینه‌های مختلف از جمله سیاسی و نظامی گسترده و پرهزینه بوده است. از ابتدای تشکیل نظام ج.ا.ایران و در قالب رویکرد حمایتی از انقل...

جمهوری اسلامی ایران و اخوان‌المسلمین سه سطح از روابط در قالب جنبش- جنبش، دولت- جنبش و دولت- دولت را پشت سر گذاشته‌اند. با اینکه تصور می‌شد اخوان‌المسلمین بعد از به قدرت رسیدن، روابط خوبی با جمهوری اسلامی برقرار کند، اما در پرونده‌های منطقه‌ای در مقابل سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت. بسیاری از مجامع سیاسی و آکادمیک ایران با تاکید بر این مرحله و با استناد به تحولات ...

جنبش‌های اجتماعی از موضوع‌های اصلی مورد توجه جامعه‌شناسی معاصر است تا جایی که آلن تورن جامعه‌شناسی را علم جنبش‌های اجتماعی می‌داند. در این مقاله با اذعان به اهمیت جنبش‌های اجتماعی و بررسی ابعاد نظری آن‌ها، ضمن سنخ‌شناسی جریان‌های سیاسی مسلط در جنبش جنگل مختصات پایگاه و حمایت مردمی در این سه جریان بررسی می‌شود. پرسش اصلی این است که حمایت مردمی از جریان‌های سیاسی جنبش جنگل چه مختصاتی داشت. دراین‌...

این پژوهش در صدد بررسی نقش نخبگان در شکل گیری جنبش مشروطه در دوره قاجار ، به منظور پاسخ به پرسش های مربوط به :«آیا نخبگان مذهبی ، نخبگان حاکم ، نخبگان غیر حاکم ، نخبگان لیبرال و سوسیالیست در شکل گیری جنبش مشروطه و برقراری اقتدار عقلانی و دموکراتیک نقش داشتند؟» می باشد. چارچوب نظری پژوهش تلفیقی از نظریه اقتدار ماکس وبر و agitation بلومر و طبقه فرادستان و فرودستان ابوالحسن تنهایی است. این پژوهش ا...