در این مقاله به نوعی ساختارشکنی و سنت گریزی در مثنوی معنوی پرداخته شده و نویسنده، آن را با سایر آثار بزرگ ادبیات فارسی مقایسه کرده است. این مقوله معطوف است به نحوه‌ی شروع مثنوی که برخلاف دیگر آثار ادبی فارسی به جای اینکه سخن با نام خداوند، نعت رسول اکرم و سایر بزرگان دین آغاز شود در شکوائیه معروف از زبان نی، نهفته‌های روح انسان از جانب کسی بازگفته می‌شود که به والاترین تجربه‌های عرفانی دست یافت...

یکی از مباحث علوم قرآنی که توسط عالمان این علم مورد توجه قرارگرفته، موضوع «مجمل و مبیّن» در قرآن‌کریم است. جلال‌‌ الدین سیوطی درکتاب «الإتقان فی علوم القرآن» فصلی با عنوان «فی مجمله ومبیّنه» دارد و آیاتی را که از نظر او دارای اجمال هستند و نیز آیات مبیّن را برشمرده و معانی مختلف آن‌ها را بیان‌کرده‌است. اسباب و عوامل اجمال که توسط سیوطی بیان شده، در تمامی نمونه‌هایی که وی در کتاب ...

یکی از مباحث علوم قرآنی که توسط عالمان این علم مورد توجه قرارگرفته، موضوع «مجمل و مبیّن» در قرآن‌کریم است. جلال‌‌ الدین سیوطی درکتاب «الإتقان فی علوم القرآن» فصلی با عنوان «فی مجمله ومبیّنه» دارد و آیاتی را که از نظر او دارای اجمال هستند و نیز آیات مبیّن را برشمرده و معانی مختلف آن‌ها را بیان‌کرده‌است. اسباب و عوامل اجمال که توسط سیوطی بیان شده، در تمامی نمونه‌هایی که وی در کتاب ...

یوسف نامه با نام اصلی کشف الارواح،منظومه ای عرفانی در تفسیر و تاویل سوره یوسف(ع) است.بخش اصلی درون مایه این داستان،عشق زلیخا به یوسف(ع( و پیامدهای آن است:و از آنجا که جمالی به قصه یوسف و زلیخا کاملا به دیده عرفانی نگریسته و تحول حال آن حضرت را با مقامات سلوک عرفانی پیوند داده،این منظومه را از حد یک داشتان غنایی فراتر برده و به آن رنگ عرفانی بخشیده است. با توجه به اعتقادی که پیر جمالی به مولوی ...

باجود اینکه همه ی ما درکی از عدالت داریم ،اما درعین حال مفهوم عدالت برای ما چندان روشن نیست. در این پژوهش درصدد بررسی تعریف عدالت از دیدگاه دوانی هستیم و برای این منظور ابتدا به بیان آراء و نظرات افلاطون ،ارسطو و ابن مسکویه در رابطه با قوای نفس و فضایل می پردازیم تا میزان تأثیر پذیری دوانی از فلاسفه ی پیش از خود را نشان دهیم ؛سپس به بررسی دیدگاه دوانی در رابطه با فضیلت عدالت می پردازیم . دوانی ...

رساله غوثیه ‘ رساله ای است به طریقه خطاب فهوانی و محادثه مثالی حضرت ربانی با غوث اعظم که به زعم عده ای از محققان سخت کوش صبر نوش به محیی الدین بن عربی نسبت داده شده است . اما در این مقاله ضمت بررسی و نقد دلایل کسانی که آن را به ابن عربی نسبت می دهند ‘ با بررسی جمیع نسخ خطی و چاپی و مقایسه تحلیلی تطبیقی آنها و نقد محتوایی رساله غوثیه و نیز انطباق مفاد معنایی آن با دیگر آثار محیی الدین عبدالقادر...

همانطور که تاریخ زیبا شناسی غرب را از شناخت آرائ افلاطون و ارسطو آغاز می کنیم، در زمینه زیباشناسی هنر اسلامی نیز می توان به سراغ متون کهن عرفانی رفت. یکی از برجسته ترین عُرفای مسلمان مولانا جلال الدین محمد رومی(بلخی) است. در آثاری که از مولانا برجا مانده فصل یا فصول جداگانه ای دربار? هنر و زیبایی هنری دیده نمی-شود؛ دلیل این مسئله شاید این باشد که زیباشناسی مولانا با هستی شناسی او درآمیخته، در نگ...

مولانا جلال الدین محمد بلخی اندیش مند بزرگ ایرانی و تاب ناک ترین چهره زبان و ادب و فرهنگ ایرانی در عصر ایلخانان در دیار روم است. در این مقاله، ضمن نقد ارتباط سلطان کی قباد اول با پدر مولانا و خود او و دیگر افسانه هایی که مریدی چون افلاکی در مناقب العارفین خود برای بالا بردن شأن و منزلت مراد خویش پرداخته است، کوشش شده است تا تأثیر عظیم اندیشه و آثار مولانا را در ادامه رواج زبان و شعر فارسی و فره...

این پایان نامه در ده فصل آمده است: فصل اول ، زمان افلاطونی را بحث کرده است. فصل دوم ، مشکلات مفهوم زمان.فصل سوم، مفهوم زمان از دید ارسطو. فصل چهارم، زمان و مکان دراسطوره و عرفان. فصل پنجم، زمان درادیان.فصل ششم، زمان فراموش شده. فصل هفتم، زمان در حکمت و فلسفه اسلامی. فصل هشتم، صوفیه و مساله زمان.فصل نهم، شکست مفهوم زمان. فصل دهم، جلوه مفاهیم زمانی در مثنوی.

این رساله نگاهی مبسوط و فراگیر به موضوع عقل و عشق در مثنوی معنوی مولوی است. مثنوی مولوی گنجینه ای انباشته از مرواریدهای گرانبهای ادب فارسی و عرفان اسلامی و گوهرهای نایاب از حکمت و فلسفه است. به طوریکه موضوعات و مفاهیم عالی ادب، فرهنگ، اندیشه و عرفان به طرزی بدیع ، زیبا و در عین حال ساده، آمیخته با حکایات و تمثیلات ظریف بیان گردیده است . موضوع عقل و عشق از موضوعات بسیار مهم انسانی ، هم در بعد نظ...