رخداد انقلاب اسلامی ایران، به عنوان رویدادی کم نظیر در سال های پایانی قرن بیستم، توجه بسیاری از اندیشمندان و پژوهشگران حوزۀ علوم اجتماعی و سیاسی را به خود جلب کرده است. ازاین رو، برای مطالعۀ این پدیده از نظریه ها و رویکردهای گوناگون بهره گرفته شده است. اکثر این نظریه ها به بررسی چگونگی شکل گیری رخداد انقلاب معطوف شده و کمتر به تحلیل چرایی هژمونیک شدن گفتمان اسلام گرا به طور نظام مند توجه کرده ا...

انقلاب اسلامی با هویتی دینی، مبتنی بر اهداف و برنامه‌های فرا مرزی و قومی، ایده صدور انقلاب اسلامی را از همان ابتدای پیروزی انقلاب در برداشت. یکی از نمونه‌ها برای صدور انقلاب اسلامی، شیعیان هند است که علی‌رغم داشتن پیشینه علمی و فرهنگی، امروزه در نظام سیاسی و اجتماعی هند جایگاه شایسته‌ای ندارند. این نوشتار در صدد پاسخ به این پرسش است که عوامل تأثیرگذاری انقلاب اسلامی بر شیعیان هند و در برخی موار...

طبقه ی متوسط جدید در ایران، پس از انقلاب اسلامی به طور روز افزونی گسترش یافته، تا جایی که امروز می توان گفت این طبقه ی اجتماعی به عنوان طبقه ای مهم در عرصه ی سیاسی و اجتماعی ایران شناخته می شود. از این رو شناخت رفتار و خواسته های این طبقه ی اجتماعی از اهمیت خاصی برای درک تحولات سیاسی ایران معاصر محسوب می شود. نظریه های سیاسی بسیاری بر اهمیت طبقه ی متوسط جدید و نقش آن در توسعه ی سیاسی کشورها تأک...

مقاله حاضر، میزان آشنایی طلاب و دانشجویان نسل سوم انقلاب اسلامی شهر قم با فقه سیاسی امام خمینی را با روش پیمایش و ابزار پرسش نامه، بررسی کرده است. حجم نمونه 600 نفر است که با روش نمونه گیری ترکیبی (طبقه ای ـ سهمیه ای) انتخاب و به سؤالات پرسش نامه پاسخ داده اند. یافته های تحقیق نشان می دهد میانگین میزان آشنایی طلّاب و دانشجویان شهر قم با فقه سیاسی امام 01/74 درصد است. همچنین، بر اساس یافته های تح...

در این مقاله تلاش شده است ابعاد تحولات سیاسی در ایران بعد از انقلاب اسلامی مورد بررسی قرار گیرد و به این سوال پاسخ داده شود که تحولات سیاسی در ایران بعد از انقلاب متاثر از چه عواملی بوده است؟ برای پاسخ به این سوال ضمن توصیف ماهیت نظام سیاسی در ایران و شناسایی مکانیسم تحول در این گونه نظام های سیاسی این فرضیه اثبات شد که تحولات سیاسی در ایران طی سی سال گذشته عمدتاً شامل تحولات در سطح دولت ب...

ایدئولوژی و رهبری انقلابی دو مورد از مهم ترین عوامل رخداد انقلاب به شمار می روند. در این پژوهش ضمن معرفی مبنا ، محتوا و میزان گسترش ایدئولوژی انقلاب اسلامی و هم چنین ویژگی ها، کارکردها و راهبردهای رهبری حضرت امام (ره) در انقلاب اسلامی به بیان تاثیر قاطع و اساسی این دو عامل بر سقوط سریع رژیم پهلوی ، ثبات پایدار پس از پیروزی و بازتاب جهانی انقلاب اسلامی پرداخته شده است. .. .. .. .. .. .. .. .. .....

با بروز پدیده انقلاب اسلامی در ایران و فروپاشی نظم سیاسی حاکم بر منطقه خلیج فارس و تأثیر آن بر خاورمیانه، موج جدیدی از منازعات سیاسی و نظامی در منطقه آغاز شد و به تدریج، دولت های منطقه را به نوعی به این منازعات وارد کرد. هر چند شکل ورود دولت ها به منازعات مزبور تا حدی از نظام دو قطبی حاکم بر روابط بین الملل متأثر بود، اما استقرار نظام جمهوری اسلامی در ایران، توانست عنصر جدیدی را به معادلات سیاس...

مقاله حاضر با هدف تبیین تحول اسلام سیاسی در ایران،به طور گذرا پیشینه اسلام سیاسی در ایران را بررسی نموده ،چگونگی تحول مذکور را از طریق گذرا از نظم سلطانی به نظم مردمی،توضیح می دهد.به زعم نگارنده، این گذار،ظرفیت مناسبی برای برقراری نوعی مناسبات دموکراتیک را در ایران پس از انقلاب اسلامی فراهم نموده است.فهم تجربه ایران پس از انقلاب اسلامی و تاثیر آن بر سرشت اسلام سیاسی،موضوع اصلی نوشتار پیش روست.

انقلاب اسلامی که از آغازین نقطه عزیمت خود نوید بخش دل های مومنین و مستضفعین برای برپایی حاکمیت عدالت بود قبل و بویژه بعد از پیروزی خود به سرعت توانست به الگو و سرمشق نهضت ها و جنبش های سیاسی ملت های مسلمان در مبارزه با طاغوت ها تبدیل شود. از این منظر، انقلاب اسلامی توانست موج بیداری و اسلام خواهی و آزادیخواهی را به گروه های معارض در کشورهای اسلامی ترزیق و از جهت کار تشکیلاتی نیز سرمشق آنان قرار...

اسلام سیاسی مفهومی مربوط به دوران جدید می باشد که اشاره به رابطه ی میان دین اسلام و حکومت دارد اما انقلاب اسلامی ایران نوع بدیعی از ارتباط میان اسلام و حکومت را با رهبری فکری امام خمینی ایجاد کرد که عنصر اساسی به نام عقل را وارد این ارتباط کرد. عقلانیت موجود در نظریه امام خمینی ابعاد زمانی و مکانی امر حکومت داری و به عبارت کلی تر مصلحت را در عمل سیاسی حکمران در نظر می گیرد. اسلام سیاسی عقلانی ا...