تفسیر بحرالمحبه منسوب به احمد غزالی، فقیه، واعظ و عارف قرن ششم از تفاسیر عرفانی بر سوره یوسف می باشد. وی صاحب نظر و منشأ آثار بسیاری در تاریخ تصوف اسلامی بوده است. بحرالمحبه علاوه بر پایه ریزی بر مبانی مشترک تفاسیر، بر مبانی روش تفسیری عرفانی -تا عصر زندگی مفسر- و مبانی مختص وی بناگردیده است که برجسته ترین آن ها ذوبطون بودن و رمزپذیری متن قرآنی، تکیه بر مکاشفات و معاینات و منشأ و علت بودن پدید...

صور خیال یکی از رایج­ترین اصطلاحات در نقد ادبی است و از جمله اصطلاحاتی است که بیشترین تکثّر معنایی را داراست. واکاوی صورخیال شاعرانه یکی از راه­های تشخیص افتراق و اشتراک آثار ادبی است. بررسی از این دیدگاه در نهایت، سبک و ارزش هنری را روشن کرده و میزان قدرت، نوآوری و بهره­گیری از میراث گذشتگان را مشخص می­کند.  بیدل دهلوی (و بالطبع شاعران سبک هندی به­ویژه شاخه رهرو خیال) با باریک­بینی و تیز­بینی، ...

این پژوهش به بررسی مقایسه ای روش تفسیری مخزن العرفان و کشف الاسرار پرداخته است .و با توجه به اشتهار هر دو تفسیر به روش عرفانی از نقاط اشتراک و افتراقی برخوردارند. به طوری که مفسر مخزن العرفان ضمن بهره گیری از روش تفسیری قرآن به قرآن ، قرآن به سنت ، از روش های کلامی، فلسفی ، ادبی ، عرفانی ، عقلی ، فقهی و... بهره گرفته و همچنین در تفسیر آیات از احادیث صحیح بهره گرفته و اسرائیلیات در تفسیر وی راه ...

پاره ای از مسائل مکشوفه به صورت تأویل آیات وحی در متون عرفانی وارد شده است که نمونه بارز این تأویلات در آخرین اثر عرفانی شیخ اکبر محیی الدین عربی موسوم به قصوص الحکم فراهم آمده است. استخراج آراء تفسیری و تأویلی فصوص الحکم به کمک شروح موجود به ویژه شرح خوارزمی ، که برگردان فارسی شرح قیصری است ، هدف اصلی این پژوهش است. بررسی و مقایسه این آراء با متون روایی و تفسیری عامه و خاصه و سنجش میزان تطابق ...

از جمله آیات بحث بر انگیز میان مفسّران و دانشمندان علوم قرآن که در مورد روز قیامت و چگونگی حال انسان ها در آن زمان و مکان، سخن به میان می آورد آیه 71 سوره مریم می باشد و همواره معنای آیه یاد شده و معنی کلمه «واردها» که به معنی ورود و مشرف شدن همه انسان ها به جهنم است، موافقان و مخالفان زیادی داشته است؛ چراکه آیه برطبق تفسیر مفسران و روایات، در بردارنده ی ظاهری شگفت است، از ورود همه مردم چه خوب و...

یکی از گونه­های مهم تفسیر قرآن، تفسیر عرفانی است. به این شیوه تفسیری، تفسیر تأویلی، تفسیر صوفیانه، تفسیر اشاری ـ رمزی نیز اطلاق شده است. در میان دانشمندان علوم قرآنی از زرکشی و سیوطی گرفته تا زرقانی، علامه طباطبایی، ذهبی و مرحوم معرفت و برخی نویسندگان دیگر، هر کدام به این عناوین به نحوی اشاره داشته­اند. این پژوهش به جریان­شناسی تفاسیر عرفانی می­پردازد.

همواره نظرات و آراء ابن سینا و شیخ اشراق بعنوان بزرگان دو مکتب مشاء و اشراق مورد توجه و نقد و بررسی صاحبان نظران قرار گرفته است یکی از مباحث مهمی که می توان مورد توجه قرار گیرد روش تفسیری این دو فیلسوف است شیخ اشراق بر خلاف ابن سینا دارای اثر تفسیری مستقلی که به ما رسیده باشد نیست ولی از لابلای مجموعه مصنفاتش می توان روش تفسیری وی را استخراج و عرضه کرد. گرایش تفسیری ابن سینا یک گرایش کاملا عقلی...