تاریخ‌گرایی نوین، تاریخ را روایتی داستانی و یک محصول "ذهنی" و بازگویی واقعیّتی می‌داند که در ذهن نویسنده شکل گرفته‌است و نویسنده در آن دخالت دارد. زبان‌شناسان ساختارگرایی چون رومان یاکوبسن بر مبنای شیوه‌های ساختارگرایی، روایی و ذهنی‌بودن متون تاریخی را بررسی کرده‌اند. یاکوبسن با تکیه بر این‌که ابزار مورّخ، زبان است، معتقد است که او با وجود تلاش برای آشکار نکردن خود در متن تاریخی، عناصری از این اب...

انسجام متن از به هم پیوستن مجموعه ای از واژه ها و جملاتی که متضمّن معنا و پیام خاصی است، به وجود می آید. نویسنده، دنیای واقع و فراواقع خود را در قالب متن منعکس می کند و در این انعکاس اگرچه از زمان فاصله می گیرد، اما به مدد زبان و حفظ ارتباط بین عناصر دستوری و واژگانی، معنا را منتقل می کند و متنی منسجم می آفریند. متن سوررئالیستی که بازتابی از دنیای فراواقع است، به دلیل هجوم واژگان ناشی از نگارش خ...

نصر حامد ابوزید، اندیشه مند معاصر مصری، به مساله زن در قرآن با نگاهی نو می نگرد و بر آن است که اتهام های وارد شده بر اسلام را پاسخ دهد. وی، با تکیه به روش تجربه گرایی و با توجه به بافت تاریخی و زبانی آیات، احکام تشریعی مربوط به زنان را کوتاه مدت و وابسته به شرایط زمان نزول می داند و با بررسی چالش های مهم مسائل زنان، مانند چندهمسری، ارث، و حجاب، تلاش می کند برابری زن و مرد را در قرآن، با استناد ...

درباره ی درستی و اصالت مفهوم «تاریخ شفاهی» یک مناقشه ی جدی وجود دارد، زیرا تاریخ شفاهی، در واقع، چیزی جز گردآوری داده های تاریخی حاصل از مصاحبه نیست، که در صورت تدوین، می تواند به تولید یک متن بینجامد، اما سئوال اصلی این است که آیا چنین متنی الزاماً یک متن تاریخ نگارانه است؟و آیا می توان از تاریخ نگاری شفاهی سخن گفت؟ این مقاله برای پاسخ گفتن به این پرسش ها می کوشد، از منظر روش شناسی، به بررسی ر...

تاریخ گرایی نوین یکی از رویکردهای جدید نقد ادبی است که در دهه ی 1970 و 1980م. شکل گرفت. این رویکرد نظریات مختلف و گوناگونی را در برمی گیرد و برای تفسیر متن از روش های متنوعی بهره می جوید. در این شیوه با برداشتن مرز بین تاریخ و ادبیات، ملاک و معیاری برای نقد ارائه می شود که بر مبنای آن بتوان به انعکاس ارتباط میان متن و زمینه ی تاریخی آن پرداخت. تاریخ گرایان نوین عقیده دارند که متن در نظام فرهنگی...

  نقد بافتاری ترجمه­های کتاب شازده‏کوچولو   با تکیه بر زبان­شناسی متن     محمود‏رضا گشمردی [1]   المیرا رضا‏نواز [2]   تاریخ دریافت: 1/8/89   تاریخ تصویب: 10/2/91     چکیده   در پژوهش حاضر، با نقد و بررسی بخش­هایی از ترجمه­های فارسی کتاب شازده‏کوچولو، اثر آنتوان دو سنت اگزوپری، در‏پی پاسخ‏دادن به این پرسش بوده‏ایم که تا چه اندازه بافتار متن اصلی، در ترجمه مورد‏توجه قرار گرفته است. مقابله­ای که ...

نثر تاریخ بیهقی و تاریخ جهانگشای جوینی از دو دورۀ کاملاً متفاوت، مرسل و فنی، است. تاکنون پژوهش‌های متنوعی دربارة سبک‌شناسی بر روی این آثار انجام شده است؛ اما متأسفانه دربارة ویژگی‌های سبکی این دو اثر، تنها شواهد محدودی بررسی می‌شود. از مهم‌ترین اهداف این پژوهش، تهیۀ اسناد و اطلاعات قطعی باتوجه‌به کل متن است؛ منظور از اسناد و اطلاعات قطعی، اطلاعات آماری و مشخص‌شدة هریک از ویژگی‌ها و عناصر مهمی اس...

نفثة‌المصدور از مهم‌ترین کتاب‌های تاریخ ادبیات ایران است که مرز بین تاریخ و ادبیات را به هم نزدیک کرده است. نزدیکی تاریخ و ادبیات یکی از پایه‌های اساسی تاریخ‌گرایی نو به شمار می‌رود. در این رویکرد، تاریخ، به‌منزلة متن روایی، تفسیرها و تأویل‌های نهفته‌ای دارد که کمک می‌کند متن در محدودة انسداد و فروبستگی قطعیت برساخته نماند. شیوة زیدری نسوی در نگارش رنجنامة نفثة‌المصدور گفت‌وگو...