خیزش های مردمی در کشورهای عربی واکنش های مختلفی را برانگیخته و از این منظر، هر بازیگری و از جمله ج.ا. ایران درصدد است تا ضمن ایفای نقش فعال، این موضوع را در پرتو منافع ملی خود و چارچوب مفهومی خویش تفسیر کند. سوال اصلی در این مقاله این است که چرا سیاست خارجی ج.ا.ایران در تحولات اخیر خاورمیانه از الگوی رفتاری واحدی در مورد دو کشور بحرین و سوریه تبعیت نمی کند؟ فرضیه اصلی نیز چنین مطرح می شود که «ر...

هدف پژوهش حاضر ریشه‌یابی عوامل ناکامی دولت اخوان المسلمین مصر در طول سال‌های فعالیت آن با تاکید بر زمینه‌های سیاسی– اجتماعی عدم موفقیت بیداری اسلامی است. نتایج این پژوهش که با روش توصیفی – تحلیلی انجام شد، نشان داد، زمینه‌های سیاسی– تاریخی نظیر میراث استعمار در مصر، وجود ساختار حکومت استبدادی، ارتش و نظامیان مصر؛ زمینه‌های فرهنگی – سیاسی نظیر ناهمگنی قومیتی و مذهبی جامعه و فرهنگ سیاسی در مصر و ...

وقوع جنبش های اخیر در اکثر کشورهای خاورمیانه ذهن نویسندگان، روزنامه نگاران و    تئوری پردازان در حوزه های سیاسی، اجتماعی، رسانه ای و غیره را به خود مشغول داشته و هر یک از آنان در این روزها از دیدگاهی ویژه به تبیین چرایی و چگونگی این پدیده پرداخته­اند. بسیاری از آنان تا دیروز دگرگونی سیاسی در خاورمیانه و شمال آفریقا را تنها رویایی خوشبینانه برای ملت های آن می دانستند و حتی خود مردمان این منطقه د...

در عصر حاضر مسائل مشترک اجتماعی، زمینه‌های مشترک فکری را ایجاد کرده است. این مسأله در ادبیّات نمود یافته و خالقان آثار ادبی را به هم نزدیک ساخته و مشترکاتی را بین آن‌ها به وجود آورده که با بررسی این آثار می‌توان دریافت که چگونه اندیشه‌ای مشترک در بین ادبا در هر نقطه‌ای از جهان شکل می‌گیرد. احمد صافی نجفی و ملک‌الشعرای بهار دو شاعر ایرانی و عراقی هستند که با توجّه به مسائل جامعه و مشکلات مردم بخش ...

هدف این پژوهش بررسی مطالبات اجتماعی زنان در مطبوعات عصر مشروطه با تأکید بر روزنامه ایران نو در سال 1327 قمری 1288 شمسی و شمارگان سال نخست این روزنامه می­باشد. روزنامه­ای که باچاپ نگارش­های زنان که بیشتر رویکرد مطالبه گری حقوق اجتماعی آنان را دارد نقشی اساسی در بیداری، آگاهی و به ثمر رسیدن، مطالبات اجتماعی زنان ایرانی را­داشته است. این پژوهش به روش اسنادی و با شیوۀ توصیفی- تحلیلی گردآوری شده است...

در تاریخ آسیای میانه، آغاز قرن بیستم مصادف با بیداری فکری و آزادی خواهی خلق تاجیک است که به جنبش معارف پروری موسوم است. دانشمندان و ادیبان متعددی در انقلاب فکری روشنفکران تاجیک اثرگذار بوده اند که از مهم ترین آن ها می توان به احمد مخدوم دانش مؤلف نوادرالوقایع و زین العابدین مراغه ای مؤلف سیاحتنامۀ ابراهیم بیک اشاره کرد. یکی از آثار مهمی که در آن دوره به روشنگران و ادیبان تاجیک تأثیر پرثمر رساند...

هدف مقاله حاضر بررسی تاثیرات بیداری اسلامی در خاورمیانه و شمال آفریقا بر امنیت ملی ج.ا.ایران می‌باشد. در این راستا چارچوب نظری «امنیت در مکتب کپنهاگ» به عنوان چارچوب مفهومی مناسب و جامع برای بررسی بیداری اسلامی خاورمیانه و شمال آفریقا و همچنین تاثیرات آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران مورد بهره برداری قرار گرفته است. بیداری اسلامی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، چالش‌ها و تاثیرات عمیقی بر ...

این پژوهش در صدد بررسی نقش نخبگان در شکل گیری جنبش مشروطه در دوره قاجار ، به منظور پاسخ به پرسش های مربوط به :«آیا نخبگان مذهبی ، نخبگان حاکم ، نخبگان غیر حاکم ، نخبگان لیبرال و سوسیالیست در شکل گیری جنبش مشروطه و برقراری اقتدار عقلانی و دموکراتیک نقش داشتند؟» می باشد. چارچوب نظری پژوهش تلفیقی از نظریه اقتدار ماکس وبر و agitation بلومر و طبقه فرادستان و فرودستان ابوالحسن تنهایی است. این پژوهش ا...

شعر انقلاب و بیداری اسلامی، آیینه­ ای است که دغدغه­ ها، تحولات و رویکردهای شاعران انقلابی را که متأثر از اندیشه و نهضت اسلامی امام خمینی(ره) است، در خود بازتاب داده است. همین نهضت است که منجر به خلق مفاهیم و تصاویر اشعار انقلابیِ دینی به­ طور فراگیر و عالم­ گیر می­ شود. در این مقاله کوشش شده است، بازتاب اندیشه­ ی انقلابی و بیداری اسلامی امام خمینی(ره) در ایران  و سایر مناطق، همچون  «رهبری و هدای...