هر زبانی بر اساس نیازهای خود واژه هایی را از زبان های دیگر وام می گیرد که زبان فارسی نیز این گونه می باشد. از میان زبان ها، زبان عربی بیش و پیش از هر زبان دیگری بر زبان فارسی تأثیر گذاشته است. واژگان بسیاری طی 11 سده وارد زبان فارسی شده است. ورود زبان عربی به قلمرو شعر فارسی به یک دوره زمانی و یا شاعری خاص بر نمی گردد. بلکه همه شاعران پارسی زبان کم و بیش زبان عربی را در سروده های خود بکار برده ...

نظیری نیشابوری از شاعران پیش‌گام سبک هندی است. شعر نظیری نشانه‌هایی از سبک‌های پیشین به‌ویژه عراقی را در خود دارد. او در میان شاعران سبک عراقی، به شعر سعدی و حافظ، بیشتر از دیگر شاعران توجه داشته است. البته میزان تأثیر‌پذیری شعر نظیری از غزل‌های حافظ با هیچ شاعر دیگر قابل‌ مقایسه نیست، زیرا نظیری سعی داشته در تمام وجوه شعر خود را به شعر حافظ نزدیک کند، ازجمله واژگان و ترکیبات، موسیقی بیرونی و ک...

در این مقاله، غزلی نویافته منسوب به عطّار نیشابوری معرفی می‌شود. در کتابِ اورادالاحباب و فصوص-الآداب، برای بیان معنی «خرابات» به این غزل استشهاد شده است. ابوالمفاخر یحیی باخرزی، مؤلّف این کتاب، به طور صریح بیان داشته که این شعر از عطار نیشابوری است. علاوه بر این تصریح، قراین زبانی و نبودن در اقدم نسخ دیوان عراقی نیز مؤیّد صحّت این انتساب است. در این میان، نکته حائز اهمیت این است که این غزل با اختلاف...

کتابشناسی توصیفی ده شاعر مشروطه(ملک الشعرای بهار،علی اکبر دهخدا،ایرچ میرزا،عارف قزوینی ،سید اشرف الدین حسینی ،میرزاده عشقی ،محمدفرخی یزدی ،ادیب الممالک فراهانی ،ابوالقاسم لاهوتی ،ادیب نیشابوری )که شامل کتابها ،مقاله و پایان نامه است .

در این پژوهش شیوه داستان پردازی عطّار نیشابوری در منطق الطّیر و عناصر داستانی موجود در حکایت ها بررسی و تحلیل شده است. عطّار هر موضوع اخلاقی یا عرفانی را که می خواسته است بیان کند، به نوعی آن را با حکایتی آمیخته، تا بهتر در ذهن شنونده و یا خواننده بنشیند. شخصیّت ها ساده و از نوع ایستا و پویا هستند. تشخّص زبانی ندارد. راوی این حکایت ها در اکثر موارد بر تمام اعمال و افکار شخصیّت ها اشراف دارد و دانای ک...

معرفت نفس، همواره دل مشغولی جدّی اهل اندیشه و سیر بوده است. به همین منظور عرفان با هدف نیل به حقیقت و معرفت به عنوان یک علم در فرهنگ اسلامی زاده شد. روشن است عرفان همانند هر علم و معرفت دیگری اصطلاحات مخصوص به خود را دارد که برای پی بردن به فهم مطالب آن علم لازم است با اصطلاحات آن آشنا بود. عـرفا، به عنوان عالمان علم عرفان این اصطلاحات را بسیار در آثار خود به کار گرفته اند. یکی از اکابر عرفا...

نظام نیشابوری از دانشمندان قرن هشتم هجری است که کتابهای متعددی در زمینه های علوم عربی و قرآنی از خود بر جای نهاده که از جمله ی آنها ترجمه است از قرآن کریم به زبان فارسی،که دراین مقاله سعی شده است تاضمن اثبات نگارش چنین ترجمه ای از سوی نظام ،به معرفی ویژگیهای این ترجمه نیز پرداخته شود.

قصص الانبیاء نویسی یکی از شعبه های مهم در ادبیات فارسی می باشد. مهم ترین منبع نویسندگان برای نوشتن قصص الانبیاء قرآن کریم بوده است امّا چون قرآن به بیشتر داستان های انبیاء به جز چند مورد به طور خلاصه پرداخته است، نویسندگان ناچار بودند به تفسیرهای قرآن هم مراجعه نمایند امّا اطّلاعات آورده شده در این تفسیرها همیشه درست و مورد تأیید نبوده اند بلکه مواردی پیش می آمد که این اخبار و اطّلاعات در مورد پیام...

از آن جا که، از آغاز قرن دهم تا پایان قرن دوازدهم، میزان نظرپردازی شاعران این دوران، خصوصا شاعران شاخه ایرانی سبک هندی، درباره ی شعر و مسائل مرتبط با آن افزایش چشم گیری می یابد، بررسی این دیدگاه ها جهت شناخت هر چه بهتر ویژگی ها شعر این عصر و ذوق حاکم بر این سه قرن ضروری می نمود. بر همین اساس، این پایان نامه به بررسی دیدگاه های شعرشناختی در شاخه ی ایرانی سبک هندی می پردازد تا از این رهگذر به شاخ...