تپة سگزآباد از جمله اوّلین محوطه هایی است که طی سلسله پژوهشهای باستان شناس دانشگاه تهران در دشت قزوین مورد کاوش قرار گرفته است؛ نتایج این پژوهشها حاکی از وجود استقراری مداوم از اواخر هزارة سوم تا اواسط هزارة اوّل ق.م. می باشد. اما طی کاوش اخیر دانشگاه تهران در مهر و آبان سال 1387، تپة سگزآباد تاریخ گذاری مطلق شد. براساس نتایج به دست آمده، استقرار محوطه در حدود 1700 ق.م. شروع شده و نیز جنوب تپه، ح...

دشت خاوه در شهرستان دلفان (نورآباد) یکی از دشت های مهم زاگرس مرکزی است که در منطقه پشتکوه شرقی و در بین کوه های گرین و سفید کوه واقع شده است. در این دشت، 36 محوطه باستانی شناسایی شده که قدیم ترین آن ها مربوط به دوره نوسنگی بی سفال و جدیدترین آن ها مربوط به قرن های متأخر دورۀ اسلامی است. از این تعداد، بیست محوطه دارای بقایای دوره اشکانی بوده اند. مباحث مورد توجه در این مقاله اغلب براساس فعالیت ه...

تسلسل فرهنگی، گاهنگاری و الگوی استقراری فرهنگ های پیش از تاریخ نواحی جنوبی زاگرس مرکزی بدلیل گسستگی اطلاعات و متمرکز نبودن در بیان مسئله و تحقیق بسیار کمرنگ بوده است، در حالی که ناحی? شمالی این محدوده یعنی دشتهای ماهیدشت، کنگاور و نهاوند به عنوان کانون پیوند و نقط? اتصال فرهنگ-های پیش از تاریخ منطق? در دوره روستانشینی همواره مورد توجه باستان شناسان در زاگرس مرکزی به شمار می رود. در این پژوهش، م...

در شهرهای دوران اسلامی بناهایی عام المنفعه وجود دارند که بافت اصلی هر شهر را تشکیل داده اند. این بناها در طول زمان توسط افراد خیر یا حاکمان وقف شده اند. وقف اگرچه در نگاه اول مقوله ای شرعی به نظر می رسد ولی به دلیل اهمیت آن در ساخت ابنیه و نقش آن در حفظ بافت شهری دارای اهمیت است.شهر سبزوار یکی از شهرهای دوران اسلامی با مردمی شیعه مذهب، بناهای وقفی زیادی از جمله کاروانسرا، مسجد، مدرسه و غیره را ...

سرزمین بلوچستان در طی دوران اسلامی دارای استقرارهای انسانی بسیاری بوده، اما متأسفانه مطالعه سفالینه های اسلامی در این حوزه کم تر مورد توجه محققان و باستان شناسان قرار گرفته است. برای تأمین این منظور، بر آن شدیم که مجموعه سفالینه های اسلامی جمع آوری شده در بررسی روش مند باستان شناختی مکران جنوبی (شهرستان های نیک شهر و چابهار) در استان سیستان و بلوچستان را مورد مطالعه و بررسی قرار داده و حاصل کار...

خلیج فارس با توجه به موقعیت استراتژیک خود از دیرباز تا کنون و در طول تاریخ به عنوان حلقه ی ارتباطی تمدنهای غرب و شرق نقش بسزایی را ایفا نموده است. به همین منظور با گذشت زمان در پیرامون آن بنادر مختلفی شکل گرفتند که با نقاط دیگر جهان مبادلات تجاری و بازرگانی برقرار نموده اند. می توان از بندر نجیرم که به گفته ی مورخانی چون اصطخری، مقدسی، ابن حوقل، جیهانی، ابن بلخی، ابوالفداء، مولف ناشناخته اشکال ...

شواهد اداری- مدیریتی، تخصصی شدن حرفه ها و محوطه ها در دوره آغازعیلامی (2800-3200 ق.م ) در حوزه رود کر نشان می دهد که نخبگان محوطه ی ملیان به منزله یک مرکز تخصصی مدیریت اداری و تجاری در مسیر ارتباطی بین سرزمین های پست و کوهستان های غرب ایران را بر عهده داشته اند. دیوار دفاعی ملیان و ساختمان های لایه iii ترانشه abc همگی حاکی از این موضوع هستند که گروه های نخبگان اقتصادی که تجار آغازعیلامی هستند، ...