این مقاله با هدف تبیین جریان روشنگرایی تاجیک به نگارش درآمده است. در اواخر سدۀ نوزدهم و اوایل سدۀ بیستم میلادی مبارزۀ ملی- آزادی خواهی مردم تاجیک به مرحله ای نو رسید و در تفکر مردم دگرگونی های انقلابی به وجود آمد. این مسئله به نوبۀ خود سبب شد که روشن فکران به طرز زندگانی فرنگیان با چشم عبرت بنگرند. یکی از این روشن فکران که به همت او ادبیات روشنگرایی تاجیک عرض وجود کرد، احمد مخدوم دانش است. وی ب...

پژوهش حاضر، با هدف بررسی وجوه تشابه و تفاوت میان مراثی محتشم و شریف رضی و بررسی مضامین و قالب های مراثی این دو شاعر انجام گرفته است.روش پژوهش، ازنظر هدف، نظری و ازنظر ماهیت، توصیفی و تحلیل محتوا و شیوة تجزیه و تحلیل اطلاعات، کیفی است. شاعران مورد نظر، باتوجه به اوضاع سیاسی ومذهبی عصر خویش، به سرودن مراثی و یادکردن از قیام امام حسین(ع) روی آوردند؛ و بیشتر از اینکه به شجاعت و قیام امام حسین(ع) تو...

شریف فلاح کاظمی، شاعر معاصر عراقی، جکامه ای بلند به نام «الکراریه» در بیان سیره امام علی(ع) دارد او این قصیده را در 332 هـ.ق سرود. علاوه بر توصیف صفات و ویژگی های آن امام همام به بیان سیره و مناقب امام علی می پردازد و فرازهای مهم زندگی ایشان چون: سبقت گرفتن در پذیرش اسلام، برخی از معجزات و کرامات آن بزرگوار، لیله المبیت، جنگ بدر، احد، احد، خندق، خیبر و ... را در قالب ابیاتی زیبا و و به دور از ت...

تصاویر شاعرانه محصول تجربیات عاطفی و فکری شاعر است. نقش تصاویر شاعرانه در انتقال تجربیات (افکار و احساسات) و تأمل در عناصر آن، بازتابی از جهان بینی شاعر محسوب می شود؛ چنانکه نمی توان از نقش آن در بازنمایی کیفیت اثر ادبی و همچنین میزان و سطح تأثیر آن بر مخاطب غافل ماند. بررسی این خصیصه و کارکرد آن در شعر شاعران شیعی در ادبیات عرب به عنوان شاخه ای از ادبیات اسلامی- که دربردارنده بخشی عظیم از اشعا...

قرن چهارم هجری ، عصر درخشش ادبیات عربی است، در این دوره شاعران و نویسندگان بزرگی نظیرمتنبی، ابوالعلاء معری، ابوتمام و شریف رضی و ... ظهورکرده اند. از شخصیت های طراز اول این دوره، شریف رضی، شاعر و عالم و ادیب گرانقدر شیعه می باشد و آثار ادبی به یادگار مانده از وی کم نظیر است و به واسطه ویژگی های منحصر به فرد علمی و اخلاقی وی، آثارش تابلویی تمام نمای شخصیت برجسته اوست که سرشار از مفاهیم عالی انسا...

در میان معارف الهی معارف اهل بیت علیهم‌السّلام به‌طور عموم و نبی اکرم (ص) به طور خاص از راز و رمزهایی برخوردار است که درک آنها به آسانی میسّر نیست. تبیین و تحلیل عقلی این معارف از اولویّت‌های پژوهشی است، از این رو در این مقاله سعی شده است یکی از معارف عظیم که در حدیث شریف قُدسیِ «لَولاکَ لَما خَلَقتُ الأَفلاک» مندرج است، تبیین و تحلیل گردد. شایسته‌ی ذکر است که مقصود از افلاک، در این حدیث شریف بی‌تردید جهان...

از رهگذر ادبیات مقایسه ای، در این پژوهش، تلاش نموده­ایم تصاویر و مضامین به کار رفته در غزلیات شریف رضی و سعدی را با هم مقایسه کنیم و تطبیق دهیم. علی­رغم اینکه تفاوت­های زیادی در سبک غزل سرایی و نوع نگرش آنها نسبت به مسأله عشق، وجود دارد؛ عناصر و مضامین مشترک فراوانی در غزلیات این دو شاعر دیده می­شود که اگر این مسأله­ی را نه از باب تقلید سعدی که از باب توارد بدانیم؛ باز هم دلایلی چون آشنایی سعدی...

احادیث مربوط به امام رضا(ع) با توجه به موقعیت تاریخی ویژه‌ای که در آن قرار داشتند بسیار حائز اهمیت است که در آن میان حدیث شریف سلسلة‌الذهب از حلاوت و بلاغت خاصی برخوردار است.لزوم مطالعه در عمق فرمایش‌های امام رضا(ع) مسئله‌ای مهم است که طی قرون گذشته اغلب با شهود عرفانی انجام می‌پذیرفت، با پیشرفت چشمگیر زبان‌شناسی غربی لزوم بررسی مجدد این احادیث با است...

در نوشتار حاضر دیدگاه‏های سیاسی علامه محمد باقر مجلسی، درباره «ولایت فقیه» به عنوان مهم‏ترین موضوع و مسأله فقه سیاسی شیعه مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است و نیز به مبانی نظری، شرایط و صفات حاکم اسلامی و شؤون ولایت فقیه در عصر غیبت پرداخته شده است. این مقاله در صدد است نظریّه «سلطنت مشروعه» که برخی از نویسندگان به مرحوم مجلسی نسبت داده‏اند را مورد نقد و چالش قرار دهد.

بر اساس مکتب فراتاریخی می‌توان هر نظام اندیشه‌گانی را با نظامی دیگر مقایسه کرد، به شرطی که حول یک محور مشابه شکل گرفته باشند. بر همین اساس در این مقاله نشان می‌دهیم که با وجود تفاوتی که میان اندیشة خیّام و نظام اندیشه‌گانی بودیسم وجود دارد، می‌توان نظام اندیشه‌گانی خیّام را در چهارچوبِ چهار حقیقتِ شریف بودیسم تحلیل کرد. زیرا اندیشة محوری هر دو نظام فکری صیرورت یا نپایندگی است. صیرورت و نپایندگی، حق...