قرینه ‏پردازی، تکرار متوازن الگوی واحدهای زبانی در متن و از فنون مهم صورتگرایانه است که در شکل گیری فرم نثر و نظم پارسی، به ویژه نثر فنی و مصنوع روایی، داشته است. مشخص کردن وزن و جایگاه قرینه‏ پردازی، نه تنها در بازشناسی بوطیقای متن، بلکه در شناخت سازمان ذهنی مؤلف نیز اهمیت زیادی دارد؛ چراکه قرینه‏ پردازی، متن منثور را به متن منظوم شاعرانه مانند می کند. هدف از این پژوهش توصیفی- تحلیلی که مبتنی ...

در این مقاله به تحلیل گفتمان بازنمایی ایدز در فیلم «پابرهنه در بهشت» ساخته بهرام توکلی در سال 1384 پرداخته ایم. با استفاده از روش و نظریه «گفتمان» لاکلا و موفه دو گفتمان رقیب با دال های مرکزی «بیمار به عنوان گناهکار» در رویکرد پزشکی زیستی و «بیمار به عنوان انسان» در رویکرد پزشکی زیستی- روانی- اجتماعی شناسایی شدند. همچنین با مفهوم «اختراع ایدز» ِ سیندی پاتون نفوذ قدرت بر حقوق مدنی این بیماران را ...

این مطالعه درصدد است به برساخت معنایی و بازنمایی زن در سینمای ایران بپردازد. بر همین اساس، سه فیلم سینمایی سگ کشی، چهارشنبه‏سوری و کافه ترانزیت به عنوان میدان و نمونه مطالعه بر اساس روش نمونه‏گیری هدفمند انتخاب شده‏اند. چارچوب نظری این مطالعه مبتنی بر نظریه‏ی بازنمایی است و از روش تحلیل نشانه‏شناختی نیز برای تحلیل و تفسیر داده‏ها استفاده شده است. بر اساس نتایج پژوهش، از آن جا که قدرت به‏طور تار...

چکیده هدف: اصطلاحنامه‎ها به‎عنوان ابزارهای کمکی بازیابی اطلاعات نقش مهمی در بهینه‎سازی جستجوها در پایگاه‎های اطلاعاتی علوم دارند و تألیف و انتشار آن‎ها مستلزم برخورداری از شرایطی استاندارد است. پژوهش حاضر، به بررسی مقایسه‎ای روابط معنایی، ساختار شکلی و سیستم مدیریت اصطلاحنامه‎های فنی و مهندسی و نما بر اساس استاندارد ansi/niso z39.19 2005 می‎پردازد. روش: پژوهش حاضر به روش ارزیابانه انجام شده و ا...

سکوت عنصری است که همانند دیگر مفاهیم و عناصر معناساز و دلالت‏مند با عنصر متضاد خود یعنی صدا دریافت و فهم می شود. مفهوم سـکوت درگفتمان فیلم همچون گفتمان ادبیات ممکن است به شکل عنصری غایب و در پس‏ زمینه ی متن قرار گیرد. سکوت توسط عناصر ساختاری و محتوایی و نشانه های متنی مانند رابطه ی طیفی و هم‏ بسته در گفتمان فیلم تجلی می یابد. با پاسخ به این پرسش که سکوت در سینما چگونه بازنمایی می شود، می توان ب...

برای درک معنایی تصاویر کهن، نیاز به شناخت مؤلفه‌های نمادینی است که زمانی چون زبان کلامی، معنایی مشخص در فرهنگ‌های کهن داشتند و به نوعی بازنمایی باورهای اسطوره‌ای بودند. در این باره، آیکونولوژی[1] می‌کوشد با ارائه روشی علمی در تفسیر تصاویر، معنای این مؤلفه‌ها را روشن کند و بر اساس تحلیل و رده‌بندی آیکونوگرافیک آنها، به ارزش‌های نمادین فرهنگی دست یابد. مؤلفه‌های نمادین در نظام نمادین زبانی، خود ر...

این جستار در پی آن است که ساخت بند در زبان فارسی را در چهارچوب دستور نقش و ارجاع مورد بررسی قرار دهد. این نظریه دستوری به تعامل نحو، معناشناسی و کاربردشناسی در نظام‌های دستوری توجه ویژه‌ای دارد. ساخت نحوی بند در این نظریه بر پایه دو تقابل، شامل تقابل میان محمول و موضوع و تقابل میان موضوع و غیر موضوع استوار است. ساخت منطقی با توجه به مفاهیم طبقه فعلی، بازنمایی‌های معنایی و نقش‌های معنایی شکل می‌...

در نشانه‏شناسی لایه‏ای متن قرآن کریم به عنوان منبع لایزال معارف الهی سطوح و لایه‏های معنایی متفاوتی دارد و متن این کتاب مقدس شبکه‏ای باز از لایه‏های متنی متعدد است. ساختار درونی هر لایه که از عناصر، دلالت‏ها و معانی متفاوتی تشکیل شده، بر اساس روابط لایه‏ای آن کشف می‎شود. در مباحث نشانه‏شناسی جدید ثابت شده است که بررسی متون مختلف که زنجیره‏ای از نشانه‎های گسترده است، می‎تواند به خوانشی تا...

پژوهش حاضر تحقیقی معنی شناختی است که به منظور بررسیِ معناییِ فعل های ساده زبان فارسی و متناظرهای مرکب معنایی آنها صورت گرفته است. در این بررسی، نخست، نگارنده طرز تلقی خود از فعل ساده و مرکب را  ارائه می کند و پس از آن، به انواع تناظر میان فعل های ساده و مرکب می پردازد. در ادامه، پس از بحثی مختصر درباره هم معنایی و سه نوع از آن که در این پژوهش مبنای تحلیل ها قرار می گیرند، یعنی هم معنایی گزاره ای،...

پژوهش حاضر با هدف مطالعه و بازنمایی تجارب ذهنی دانشجویان از هویت ملی و عینی‌سازی آن صورت گرفته است. سؤال اصلی این است که نظم ساختاری و نظام معنایی مندرج در اذهان دانشجویان از هویت ملی چگونه است و مهم‌ترین مؤلفه‌‌های معنایی آن کدام است؟ روش این مطالعه کیفی و از سنخ استراتژی تئوری داده‌بنیاد انتخاب گردید. با استفاده از مصاحبه‌‌های عمدتاً باز و نیمه ساختاریافته، داده‌‌های تحقیق از میان 27 نفر از دا...