-

پند و اندرز در قالب سخنان کوتاه در ایران باستان بسیار مورد توجه بوده است. به دلایل گوناگونی اغلب آثار نوشته شده به زبان فارسی که بخش بزرگی از آن را پند و اندرز تشکیل می¬داده، از بین رفته است. اما خوشبختانه بسیاری از اندیشه¬های ایرانی از طریق ترجمه و اختلاط ایرانیان و عرب¬ها وارد فرهنگ عربی شده و محفوظ مانده¬اند. کتاب العقد الفرید از آن دسته منابع معتبر عربی است که بخش مهمی از حکمت¬های اخلاقی ای...

با روی کار آمدن بنی عباس و حضور ایرانیان در ساختار اداری حکومت آنان،  شالودۀ  یک جنبش فراگیر فرهنگی- ادبی، پی­ریزی شد. در عصر نوسازی ادبی سنت های ادبی، اجتماعی و آثار فکر ایرانی در رأس فرهنگ­هایی قرار دارد که در زبان و فرهنگ عربی تأثیرگذار است. تجلّی و ظهور سنّت و فرهنگ ایرانی در شعر شاعرانی همچون «ابونواس» در عصر عباسی اول و «ابن رومی» و «ابن معتز» در عصر عباسی دوم به گونه­ای است که در تاریخ نقط...

ارث یکی از نهادهای اجتماعی است که قواعد و اصول حقوقی در آن کمتر راه یافته است و در ادوار تاریخ ملتها، بر سنتها و آداب و رسوم اجتماعی بنا شده است و به همین دلیل، در نهاد مزبور بر آداب و رسوم ملتها و سنتهای مذهبی بیش از قواعد حقوقی تکیه می شود و حقوق ایران نیز از این رویه مستثنا نیست و یکی از مسایل پیچیده حقوقی نظام ما احوال شخصیت ایرانیان غیرشیعه است که ارث یکی از مصادیق آن است. ماده واحده در قا...

تعلیم و تربیت جزء اساسی هر تمدن و جوامع بشری و کشوری است . که به منظور رشد جامعه و پیشرفت بشر به کار می آید ، و از نخستین روزهای زندگی گروهی انسان تعلیم و تربیت وجود داشته ، و آموزش و پرورش مطابق با ارزشها و هنجارهای اجتماعی و دینی، مذهبی با حکومتها گره خورده و با شناخت دقیق آموزش می توان  به  بسیاری از نکات مهم تاریخ اجتماعی هر دوره آشنا شد  و راهی برای شناخت بهتر وضعیت آموزش در آن جامعه می با...

هویت به عنوان یک پدیده سیّال و چند وجهی، حاصل یک فرآیند مستمر تاریخی است که تحت تأثیر شرایط محیطی، همواره در حال تغییر است. این که عناصر تشکیل دهنده هویت چیست، موضوع مطالعات گسترده ‏ای است که در باب شناسایی ملت‏ها صورت می ‏گیرد. در این رهگذر هویت ملی ایرانیان از دو آیین مایه گرفته است: آیینی از گذشته باستان ی‏اش که آمیزه‏ای از ادبیات و فرهنگ و روح ایرانی بود و دین جدید که دگرگونی ژرفی را در فکر...

با توجه به اهمیت متون و ادبیات و فرهنگ عامیانه و بازتاب خلقیات و ارزش‌های اجتماعی ایرانیان در آن، رجوع به بخشی از مهم‌ترین اسناد و منشورها و آیین‌نامه‌های صنفی یا همان فتوت‌نامه‌ها به‌عنوان گوشه‌ای از ادبیات عامیانه ایرانیان می‌تواند ما را در شناخت هر چه بیشتر فرهنگ و جامعه ایرانی یاری کند. چراکه بخشی از فرهنگ و آداب ایرانیان در این اسناد تاریخی و ادبی بازتاب پیدا می‌کند. آیا ما در خلقیات در طو...

زندگی اجتماعیِ ایرانیان در چهار مقولة سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی قابل برّرسی و تعمّق است. در بسیاری از متون نظم و نثر کهن، ابواب مختلف زندگی ایرانیان بازتاب داده­شده که با بررسی آنها می­توان تطورات تاریخیِ زندگی اجتماعی مردم این سرزمین را ترسیم کرد. این جستار به­روش توصیفی – تحلیلی، به برّرسی مقایسه­ای وجوه فرهنگی زندگی اجتماعیِ ایرانیان در سه متن مهم عصر سلجوقی؛ راحه­الصدور و آیه­...

چکیده این مقاله به فرایند تصمیم گیری نظامی ایرانیان در سطح عملیاتی پرداخته، ضمن مطالعه فرایندها و عوامل مختلف تأثیرگذار در فرماندهان نظامی ایران در چهار عملیات عمدة این کشور در طول جنگ با عراق، آنچه را این عملیات ها می توانند درباره تصمیم گیری نظامی امروز ایرانیان به ما بگویند، به طور خاص بررسی می کند. اگرچه زمان زیادی از این جنگ می گذرد، بسیاری از فرماندهان نظامی ارشد امروز ایران کسانی هستند ...