بررسى روش تفسیرى سیّد رضى در حقائق التأویل فى متشابه التنزیل است. سید رضى (359-406 ه . ق.( از ادبا و مفسّران قرن چهارم است. نویسنده، تصویرى از چشم‌انداز سیاسى، مذهبى و علمى قرن چهارم ارائه داده و به بررسى ساختارى حقائق التأویل پرداخته و یادآور گردیده که از تفسیر وى، فقط جزء پنجم آنکه به تفسیر آیات سوره آل عمران و برخى از آیات سوره نساء اختصاص دارد، موجود است. سپس به دیدگاه سیّد رضى درباره محکم و م...

تاریخ گذاری قرآن عبارت از دانشی است که از تاریخ و ترتیب نزول فقرات مستقل وحی های قرآنی اعم از یک سوره کامل یا فقره ای مستقل از یک سوره تدریجی النزول، بحث می کند. دکتر عابدالجابری درتفسیر فهم القرآن الحکیم با توجه به روش تفسیری و صبغه تاریخی خود، بیشترین تلاش را در این مورد انجام داده است. او با اعتقاد به اصول و مبانی خاص خود، روش هایی را در تاریخ گذاری قرآن به کار می گیرد و به نتایج جدیدی پیرام...

«من وحی القرآن» از تفاسیر معاصر است که تفسیر آیات قرآن را در قالبی تحرک بخش، عصری و تربیتی عهده دار گردیده است. البته در کنار این ویژگی، گزارش روایات منتسب به معصوم و دیگر گزارش­های تاریخی مرتبط با آیات، در آن نمودی نمایان دارد. مطابق بررسی صورت گرفته، تعامل فضل­الله با روایات سخت گیرانه و قابل تأمل است؛ در این مقال، عوامل سخت گیری فضل­الله در مواجهه با روایات تفسیری و گزارش­های تاریخی، و موانع...

در قرآن کریم از راههای متعددی برای هدایت بشر استفاده شده که داستانهای قرآنی یکی از آن روشهاست. می توان گفت حجم قصص در قرآن بیش از1500 آیه یعنی تقریباً یک چهارم کل آیات قرآن است که با مباحث اعتقادی قرآن به خصوص بحث آخرت (که حدوداً 1500 آیه مربوط به معاد وجود دارد) برابری می کند. این مطلب بیانگر اهمیت موضوع قصص در قرآن کریم است. در میان قصص قرآن، داستانهای انبیاء از جلوه ای ویژه برخوردار است. هدف ...

این نوشتار با هدف تبیین نگاه نویسنده «من وحی القرآن» به عصمت به سامان رسیده است. نویسنده در چهار قسمت این مقاله را به پایان برده است: قسمت اول در تعریف عصمت؛ فضل الله عصمت را مانند بسیاری از تفسیرگران قرآن، لطف الهی شناخته و مانع انجام گناه و اشتباه معرفی می کند. قسمت دوم در قلمرو عصمت؛ نویسنده «من وحی القرآن» پیامبران را پیش از نبوت و پس از آن معصوم می شناسد و این عصمت را نه تنها از گناه، بل...

در تحقیق حاضر، یکصد و سه بیت از شواهد شعری به کار رفته در تفسیر مجمع البیان از ابتدای سوره تین تا پایان قرآن کریم مورد شرح قرار گرفته و نکات صرفی به صورت مختصر بیان شده سپس به بیان علت استشهاد به این ابیات پرداخته و اشاره ای به سراینده آنها نیز شده است. طبرسی در تفسیر مجمع البیان برای توضیح نکات صرفی و لغوی آیات و قرائت و شأن نزول آنها به شعرهای دوران جاهلی و اموی و عبّاسی استشهاد جسته امّا به ...

استفاده از سیاق امری عقلایی بوده و حجیت آن از باب حجیت ظهور می‎باشد و مفسران از آن به طور گسترده و به صورت‎های گوناگون در فهم کلام الهی بهره می‎برند. این مقاله در پی بیان قرینیت سیاق در فهم کلام الهی از منظر علامه محمد حسین فضل الله می‎باشد. از نظر ایشان سیاق را می‎توان به چهار دسته سیاق کلمه، سیاق آیات، سیاق سوره و سیاق قرآنی تقسیم کرد. هر یک از این اقسام کاربردهای فراوانی در تفسیر «من وحی ال...

این تحقیق با عنوان «بررسی تطبیقی نحوه تعامل شیخ طوسی و زمخشری با روایات اسباب نزول» بر آن است تا میزان بهره گیری آنان از روایات اسباب نزول و موارد کاربرد این گونه روایات در تفاسیر نامبرده بیابد، همچنین دانسته شود که هریک از دو مفسر چه ملاک ها و معیارهای در نقد و بررسی روایات اسباب نزول داشته اند، و آن ها در تعامل با روایات اسباب نزول دارای چه نقاط افتراق و اشتراکی می باشند؟ شیخ طوسی و زمخشری غا...

ابواسحاق ثعلبی، از مفسران بزرگ نیشابور در قرن چهارم و پنجم هجری است . تفسیر او با نام الکشف والبیان عن تفسیر القرآن نقش مهمی در سیر نگارش های تفسیری و کلامی در سده های بعدی داشته است . دراین مقاله ضمن مروری کوتاه بر حیات علمی و فرهنگی ثعلبی و معرفی اجمالی آثار وی، مه م ترین اثر اویعنی تفسیرش به تفصیل معرفی شده است . این معرفی شامل بررسی منابع و روش تفسیری ثعلبی، بیان جایگاهو اعتبار الکشف و البی...