لحاظ جمهوریت و اسلامیت به‏عنوان دو پایۀ مشروعیت و تلقی نقش همسان یا پلکانی برای اقبال عمومی، نظریۀ مشروعیت مجموعی (دوگانه) را با ابهام‏هایی روبه‏رو کرده است. نوشتار حاضر ضمن توجه به این نظریه در سه مرحلۀ تعریف، توجیه و پیامدها، کوشیده است با موشکافی، دقت و ارائۀ دیدگاهی خاص، ابهام‏های پیش رو را در هر یک از مراحل تبیین و حل کند. بر اساس مبانی کلامی، قدر متیقن نظریه های سه گانه درحوزۀ مشروعیت (ان...

اثر حاضر پژوهشی است در جهت بسط ادبیات توصیفی و تبیینی تفسیر سیاسی قرآن با گرایش تفسیر موضوعی، تا راه برای پژوهش های تحلیلی در این وادی تسهیل شود. تفسیر سیاسی قرآن از مباحث روز آمد و کارآمد در عرصه روش ها و نگرش های جدید است که تلاش دارد قرآن و تفاسیر تازه از آن را محور حرکت دانش سیاسی در اسلام سازد. تفسیر سیاسی قرآن در میان روش ها و یا گرایش های مختلف تفسیری ، سازگاری و نیاز بیشتری به تفسیر...

شورا و مشورت در اسلام و نقش آن در دو ناحیه مشروعیت حاکم و مکانیزم تصمیم گیری های کلان حکومت و نقش مردم در نظام ج.ا.ا. وجهه همت این مقاله است.برای رسیدن به این مقصود به روش توصیفی-تحلیل،در مورد ادله نقش شورا و جایگاه رای مردم در حکومت اسلامی و مشروعیت آن از منظر قرآن کریم،روایات و عقل و فوائد رجوع به شورا سخن رفته است.سپس با توجه به جایگاه و نقش مردم در جمهوری اسلامی ایران،این نظام یک تاسیس مردم...

از مسائل مهم سیاست، مشروعیت حکومت و تلاش برایتأیید و تصدیق آن است. این مقاله، در صدد بررسی دیدگاه دو اندیشمند و متکلم بزرگقرن سیزدهم، توماس آکوئیناس قدیس و خواجه نصیرالدین طوسی دربارۀ مشروعیت حکومت است(مسئله)؛ موضوعی که تاکنون مورد بررسی قرار نگرفته است. با توجه به پرورش آکوئیناسدر سنت مسیحی– اروپایی و خواجه نصیرالدین طوسی در سنت اسلامی– ایرانی در پی پاسخبه این پرسش دارد که اندیشه های این دو مت...

در فصل اول این پژوهش ابتدا مشروعیت و نظریه های دانشمندان دربار? آن مطرح شده است در فصل دوم آن به نحو? پیدایش قاجاریه و اوضاع سیاسی – اجتماعی آن پرداخته شده در آن چگونگی به حکومت رسیدن آقا محمدخان قاجار و تسلط او بر اوضاع کشور، فتحعلی شاه و جنگ های ایران و روسیه محمد شاه و نحو? تعاملش با علما، اقدامات ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه، محمد علی شاه و تلاشش به برگشت به حکومت مطلق و اوضاع احمد شاه بیان...

بررسی نقش و جایگاه مردم در نظریات مربوط به تشکیل حکومت در عصر حاضر از اهمیت ویژه ای برخوردار است تا جایی که پذیرش یا عدم پذیرش مردم ضابطه ای برای تقسیم حکومت ها به اقتدارگرا و مردم سالار تبدیل شده است. از طرف دیگر از آن جا که تشکیل حکومت اسلامی یکی از خواسته های شارع مقدس در جهت سعادت بشر و اقامه دین الهی می باشد که بر مبنای منابع شرعی تحقق آن در همه دوران ها واجب و ضروری به نظر می رسد بررسی نق...

سیره و سنت رسول خدا(ص) از صدر اسلام مورد توجه بوده است. توجه به سنت به عنوان مفهومی که می­تواند کلید فهم تاریخ، حدیث، فقه و اصول اعتقادات اسلامی باشد، از اهمیت بسیاری برخوردار است. مسئله این پژوهش تکوین مفهوم و کارکرد سنت از زمان پیامبر اسلام(ص) تا پایان عصر خلفای راشدین با تاکید بر حکومت امیرمومنان علی(ع) است. برخی یافته­ها حاکی از آن است که سنت در عصر خلفای سه­گانه ابزاری برای توجیه مشروعیت خ...

در نگاهی تحلیلی به تاریخ سیاسی ایران رابطه دین و سیاست همواره موضوعی مهم تلقی می‏گردد. با حاکمیت مغولان بر ایران و با توجه به خواستگاه فکری آنان و تحولات مذهبی این عصر، این رابطه دچار فراز و نشیب‏هایی شد. اگرچه آنان سرانجام مسلمان شدند، اما نوع تعامل مغولان با نهادهای دینی و نمایندگان آن، تفاوت هایی با سایر دوره های تاریخ ایران داشت. در عهد حکومت تیموریان با حاکمیت اندیشه سیاسی، نسبتاً متأثر است...

یکی از مباحث کلیدی و اساسی هرحکومت بحث مشروعیت آن است که تقویت و تضعیف آن در استقرار و ثبات و عدم آندو در حکومت نقش بی بدیلی دارد. در این رساله ابتدا کلیات مباحث مشروعیت و انواع و اقسام آن در قالب فصل اول بیان و با عنایت به نظرات دو اندیشمند تأثیرگذار در جهان اسلام (آیت الله خامنه ای و آیت الله محمدباقر صدر) فصل های دوم و سوم به بررسی نظرات آنان و در فصل چهارم، به نتیجه گیری و بیان نقاط اشتراک ...

طه حسین از اندیشمندان بزرگ مسلمان در قرن حاضر است که در آثار خود با روشهای علمی و تحلیل برون دینی به بررسی حوزه­های مختلف تفکر اسلامی می­پردازد وی دارای آثار برجسته­ای در حوزه تاریخ اسلام است. از آن جا که در پی تحولات دو قرن اخیر و فروپاشی امپراطوری عثمانی در کشورهای عربی، جریانی با تاکید بر مفاهیم عربی و نژاد عربی پدید آمده است و طرفداران این جریان می­کوشند دلایلی برای تحکیم پایه­های حکومت امو...