دو فقیه بزرگ ، صاحب حدائق و صاحب جواهر که هر یک به یکی از دو گروه از اخباریان و اصولیان منتسب می باشند دارای رویکردها و ملاک های متفاوتی نسبت به حیثیت صدوری روایات و اعتبار و حجیت اخبار می باشند. از جمله تفاوت های این دو فقیه اعتبار و عدم اعتبار تقسیم بندی چهارگانه احادیث می باشد که صاحب حدائق بر خلاف صاحب جواهر، آن را ناکار آمد می داند. برخی اشکالات صاحب حدائق به این تقسیم بندی به اشکالات وی ب...

ظهور اسلام، سطح آگاهی های مردم جزیرة العرب را ارتقا داد، اما پس از ارتحال پیامبر اسلام، با پیدایش احزاب سیاسی ای که پشتوانه فکری و عقیدتی داشتند، امت اسلامی گرفتار تشتت و اختلافات گسترده ای شد. در تقابل با جریان فکری امویان، به عنوان حزب عربی، که تأکید بر نژاد برتر عرب و اجرای سیاست های ضد دینی داشتند، اندیشه تساوی گرایی و مخالفت با تبعیض نژادی میان ملت ها با عنوان «اصحاب تسویه» ظهور کرد؛ این گ...

جریان فکری موسوم به اصحاب حدیث یکی از مهم ترین جریان های فکری در سده های نخستین و از رقیبان جدی امامیه بوده است. نوشتار حاضر دوره های مختلف اهل حدیث از شکل گیری تا اوج و سپس اضمحلال نسبی در دوران آل بویه که هم زمان با مدرسۀ کلامی امامیه در بغداد است و نیز تطورها و رویدادهای تاریخی آنان را با روش بررسی تاریخ اندیشه بررسیده است و ضمن اشاره به مهم ترین شاخصه های اعتقادی آنان و رهبران پرنفوذ هر دور...

جلسه اول دادرسی، جلسه ای است که اصحاب دعوی با لحاظ مهیا بودن موجبات قانونی رسیدگی به دعوا، برای اولین بار استدلال خود را در قالب ادعا و دفاع در معرض دید قضاوت دادرس قرار می دهند. اولین جلسه دادرسی برای اصحاب دعوا دارای مزایایی است که سایر جلسات فاقد این ویژگی است. قانونگذار در این جلسه، برای طرفین دعوی حقوق و تکالیفی را مقرر نموده است که عدم اعمال این حقوق، سبب از دست دادن آنها و عدم اجرای تکال...

در جای جای احادیث و اخبار، اشاراتی یافت می شود که بر فارسی دانی و فارسی گویی ائمّه اطهار دلالت دارد گاه یکی از این بزرگان، سخنی پارسی شنیده و اظهار بی اطلاعی نکرده است، دیگری به زبان فارسی به مردی ایرانی پاسخ گفته (هر چند که گفتار وی نقل نشده)، بر زبان امامی دیگر، عبارات فارسی جاری گردیده که عین آنها را راویان ثبت کرده اند، و خلاصه گاه عبارات، مصطلحات و یا کلمات فارسی در درون حدیثی وارد گردیده. ...

حقیقت ماهیّت مذهبی نارشاه افشار یکی از مسائلی است که در مورد آن پاسخ­ها و نظرات گوناگونی از سوی منابع همزمان با حیات وی و برخی پژوهشگران متأخر ابراز شده است. برخی منابعِ عموماً اروپایی وی را فردی لامذهب و معدودی از منابع داخلی وی را متهم به کفر و زندقه می­نمایند. بعضی دیگر نیز وی را ماجراجویی که در اندیشه­ی تأسیس مذهبی جدید بوده است معرفی نموده­اند. گرایش نادرشاه به مذهب تسنن و یا تشیع نیز از دیگر...

آیه مباهله از جمله آیاتی است که بر فضیلت و عظمت اصحاب کساء دلالت داشته و در منابع فریقین روایات متعددی در این زمینه نقل شده است که محدثان، مفسران و دانشمندان مذاهب اسلامی، بر دلالت آنها بر جایگاه ویژه اصحاب کساء و اختصاص آیه مباهله به آنان اذعان کرده اند. با وجود اینکه می توان دلالت آیه مباهله و شأن نزول آن را بر فضیلت و عظمت اهل بیت (ع) میان مذاهب اسلامی محل اتفاق دانست، اما در این بین، مؤلفان...

از جمله مباحثی که امروزه اندیشة متفکران حقوق دادرسی را معطوف کرده است، رویکرد «قراردادی کردن دادگستری» است؛ این رویکرد با مخیرانه تفسیر کردن مقررات قانون آیین دادرسی مدنی، قائل به افزایش ابتکار عمل اصحاب دعوا، در این شعبه است. در این مقاله با توجه به این رویکرد، شروع دادرسی مدنی بررسی شده است. یکی از جلوه های مهم تأثیر ارادة مشترک اصحاب دعوا در شروع دادرسی مدنی، تحدید حق دادخواهی است، با این تو...

شعر سیاسی به عنوان یکی از مهمترین موضوعات شعری شاعران عربی از جاهلیت تا کنون مورد توجه بوده است و در دوره اسلامی و اموی با توجه به جریانهای سیاسی حاکم نمود بیشتری پیدا کرد، در این رساله به بررسی شعر سیاسی اصحاب امام علی (ع) که 9نفر می باشند پرداخته می شود ، و در راستای آن به اسناد تاریخی و ادبی برای واضح تر نمایاندن حقائق نیز تأکید شده است که اصحاب علاوه بر همراهی امام علی (ع) در جنگها با سلاح ...

در حقوق دادرسی مدنی اراده طرفین دعوا می توانند همچون اراده متعاملین در حقوق مدنی نقش مهمی را ایفا نمایند. این دیدگاه از اندیشه ای حاصل می شود که در طی آن دعوای مدنی همچون شیئی متعلق به اصحاب دعوا بوده و از این رو آنان خواهند توانست در آن به دخل و تصرف بپردازند. در دادرسی مدنی تجلی اراده اصحاب دعوا به دو شیوه امکان پذیر است: اراده یکجانبه و اراده مشترک اصحاب دعوا؛ در قسم اخیر که پایان نامه حاضر ...