ولایت و خلافت الهیه انسان از مسائل معرفتی مهمی است که می تواند از زوایای گوناگون مورد بررسی قرار گیرد. این رساله متکفل انجام چالش هایی مبنا نما در زمینه ی نظرات و دیدگاه های علامه طباطبایی(ره) و حضرت امام(ره) پیرامون این موضوع است. خلافت الهیه براساس مراتب تجلیات و فیوضات صفات الهیه در حضراتی نظیر حضرت ذات و حضرت احدیت و حضرت واحدیت و... ظاهر می گردد و والاترین مرتبه ی آن در حقیقت محمدیه جلوه ...

ارزیابی سرشت انسان و نیک یا بد بودن آن، از مسائل مهم و کهن در مکاتب مختلف دینی و فلسفی بوده است. برخی انسان را نیک سرشت، برخی او را بدسرشت و گروهی هم وی را فاقد سرشت مشترک دانسته اند. این مقاله در جستجوی پاسخ های دقیقی برای سه پرسش اساسی است: اولاً حقیقت سرشت انسان از نگاه هستی شناختی چیست؟ ثانیاً متعلَّق اصلی «خوبی و بدی» در بحث سرشت انسان چیست؟ ثالثاً منشأ افعال بد انسان چیست؟ براساس حکمت متعالیه،...

مجموعه های روایی موجود در جهان اسلام نظیر جوامع حدیثی امامیه و اهل سنت به دلیل اشتمال بر احادیث سرّه و ناسرّه نیازمند نقد و نظر بوده و نقد آن ها همت و حوصله ای درخور میراث معنوی پیامبر(ص)، ائمه اطهار(ع) و اصحاب آن حضرات را می طلبد. در میان جوامع حدیثی اهل سنت کتابی که شهرت و اعتبار فراوانی دارد و عالمان اهل سنت آن را پس از قرآن کریم بهترین منبع و متن دینی شناخته اند؛ صحیح بخاری است. گرچه کتاب یاد...

همه ­عاشق­ انگاری یا باور به سریان عشق در همه موجودات و مراتب هستی، هم در آرا ابن­ سینا و هم در اندیشه سهروردی به چشم می­خورد. شیخ­ الرئیس دو تعریف از عشق بیان می­کند که در یکی تنها کمال اخذ شده و در دیگری علاوه بر کمال، ادراک نیز ملحوظ شده است. بنا بر تعریف نخست، هیچ موجودی از شمول عاشقی بیرون نیست، هر چند بیش­تر اشیا به عشق خویش عارف نیستند. این عشق شامل دو گونه عشق طبیعی و ارادی است. عاشقی د...

نظریۀ منطق مکالمه یا منطق گفتگویی در قرن بیستم در تقابل با نقد سبک‌شناختی و زبان‌شناسی ساختارگرای سوسوری مطرح شد. میخاییل باختین، از یک سو در اعتراض به رژیم تک‌آوای استالین و از سوی دیگر در مخالفت با نظریۀ فردی و غیراجتماعی بودن زبان -که پیش از او بر حوزۀ نقد ادبی حکمفرما بود- این نظریه را مطرح کرد و در آن به ساختار اجتماعی گفتار، نقش «غیر» یا «دیگری» در گفتگو و ماهیّت چندصدا و مکالمه‌گرای زبان ...

1-     چکیده   قرآن کریم، به عنوان والاترین جلوه‌گاه فرهنگ اسلامی، حیات طیبه را ثمره‌ی قناعت معرفی می‌کند و حرکت در مسیر قناعت‌پیشگی را راه رسیدن به عزت نفس می‌داند. اشتمال حجم عمده‌ای از احادیث دینی بر موضوع قناعت و درک عمیق سعدی به عنوان شاعر اخلاق‌گرای ادب فارسی از این مهم، موجب شده که وی یک فصل از بوستان و یک باب از گلستان خود را به این موضوع اختصاص دهد. ت...

علمای اسلام زیارت را برای همۀ مسلمانان موجب ثواب و برکت دنیا و آخرت شمرده‌اند. در حال حاضر این عمل، به محل اختلاف میان مذاهب اسلامی، به‌ویژه فرقۀ وهابیت و سایر مسلمانان تبدیل شده است. فقهای مسلمان در طول تاریخ بر جواز و استحباب زیارت قبور اولیای دین فتوا داده‌اند. ابن‌تیمیه برای اولین بار فتوای حرمت زیارت را صادر کرد و بعدها علمای حجاز بر اساس تعالیم وی، این موضوع را به‌طورجدی مد نظر قرار دادند...

کتابِ الکفایة فی الفقه یکی از متون فارسی در فقه شافعی است که حسین بن مسعود فرّاء بَغَوی (516ق) از فقها و مفسران برجستۀ سدۀ ششم هجری، آن را به رشتۀ تحریر درآورده است. بغوی در این کتاب، از جهت تبویب و تنظیم فصول و مباحث آن از متون عربیِ مشابه الهام گرفته است. این اثر گذشته از جنبه‌های علمی، به‌سبب اشتمال بر هزاران واژه و ترکیب نادر در زبان فارسی، به‌لحاظ ادبی و زبانی نیز شایستۀ توجه است. گرای...

شهرآشوب در لغت به معنی کسی است که به لحاظ زیبایی شهر را بیاشوبد و به عبارتی ترکیب وصفی است برای توصیف زیبارویان فتنه‌انگیز و در اصطلاح ادبی به اشعاری اطلاق می‌شود که شاعر در آن، شهر، اهل شهر یا درباریان را مدح یا ذم کرده یا به توصیف پیشه‌وران یک شهر و تعریف حرفه و صنعت آنان پرداخته باشد. این نوع شعر که به دو دسته صنفی و شهری تقسیم می‌شود، از دید جامعه‌شناختی، اشتمال بر لغات و اصطلاحات فنی حرفه‌...