بر اساس ذات گرایی، برخی اشیاء موجود در خارج، دارای ذات هستند و ذات یک شیء، به چگونگی اشاره ما به آن شیء، یا به طور کلی، به این که ما چگونه به آن می اندیشیم یا از آن سخن می­گوییم، بستگی ندارد. از دید یک ذات­گرا، هر شیء، مجموعه ای از صفات ذاتی دارد که ماهیت فردی آن شیء نامیده می­شود. این گونه صفات از ویژگی های عرضی کاملاً متمایز هستند و به اشاره یا نحوه سخن گفتن ما بستگی ندارند. اما از دید یک قرار...

چکیده : این تحقیق بررسی سبک شناسانه 30 غزل از سعدی و 30 غزل از مولوی می باشد که در سه سطح زبانی ، ادبی و فکری صورت گرفته است . داده ها به صورت آماری تهیه شده اند که نتایج حاصله در قسمت نتیجه گیری ثبت شده است . این روش به صورت دقیق در مقوله های ادبی بر محور چهار آرایه اصلی علم بیان ( تشبیه ، استعاره ، مجاز ، کنایه ) متمرکز بوده است . در قسمت تشبیه بیشتر حول محور ساختمان آن ، در قسمت استعاره ،...

مثنوی معنوی نه تنها یکی از مهم ترین آثار ادب فارسی است، بلکه می توان آن را جامع ترین منظومه در حوزه ی ادبیات عرفانی و شعر تعلیمی- تمثیلی به شمار آورد. بررسی ساخت های دستوری در این شاهکار ادبی و دقّت نظر در چگونگی سامان بخشی به واژگان و جمله ها برای بیان مفهوم عرفانی مورد نظر که در مثنوی به بهترین شکل ممکن انجام گرفته است، هدف اصلی این پژوهش به شمار می رود. رساله ی پیش رو علاوه بر پیش گفتار و نتی...

در این مقاله در آغاز به تعریف «اضافه» اشاره شده است و سپس به تقسیم‌بندی انواع اضافه ها - اضافه های حقیقی و مجازی - در دستورِ سنّتی، پس از آن در اصطلاح «اضافه های مجازی» بازاندیشی شده و تقسیم‌بندی دیگری برای انواع اضافه ها پیشنهاد شده است. این تقسیم‌بندی بر اساس «برجسته‌سازی»، «خودکاری» و «نقش ادبیِ» زبان صورت گرفته است. در پی تبیینِ این تقسیم‌بندی تازه، برخی ویژگی‌های «تشبیه» مورد بحث قرار گرفته و ...

مسأله انواع طبیعی در زمره مسائل پیچیده و عمیق فلسفی است، که از یک سو با مسأله افراد و از سوی دیگر با مسأله «ذات» گره خورده است. در این مسأله، نام­گرایان با اصیل دانستن افراد و برشمردن ویژگی­های مشترک میان آنها، هرگونه هویت هستی­شناختی برای انواع را نفی می­کنند. در مقابل، واقع­گرایان به وجود انواع طبیعی با الزامات خاصّی باور دارند و تلاش می­کنند طبقه­بندی افراد را تحت انواع طبیعی، براساس ویژگی­ها...

معضل شرور به عنوان امری بر ضدّ وجود خدا یا برخی صفات او مثل قدرت یا خیرخواهی مطلق الهی، مطرح شده است. فیلسوفان و متکلمان بسیاری به راه های مختلف در صدد پاسخ به این معضل بر آمده اند. در این میان راه حلی که بسیاری از فیلسوفان اسلامی پذیرفته اند، نظریۀ «عدمی انگاری شرور» است. مطابق این دیدگاه شرور، حقیقتی جز عدم ذات یا عدم کمال ذات ندارند. در مقالۀ حاضر این دیدگاه تقریر شده است و این سؤال مطرح می ش...

حب یا محبت، نوعی وابستگی است که در موجود زنده نسبت به امور ملایم با طبع حاصل می شود، و با رشد موجود زنده در جهات مختلف توسعه می یابد. حب ذات نیز پدیده ای توأم با حیات و زندگی بوده، و هر موجود زنده ای خود را دوست دارد. البته نفس یا خود، دارای لایه ها و مراتب مختلفی است، که در هر مرتبه، گرایش ها و توانایی های متناسب با خود را دارد. سیر به سوی کمال نهایی انسان نیز در گرو باروری توانایی های مراتب ع...

اگر چه فرق مختلف متکلمین همچون اشاعره ، معتزله و امامیه اختلاف نظر زیادی در اصول و فروع دین دارند اما جملگی در اصل توحید که محور دین اسلام را تشکیل می دهد موافقت دارند . با این حال تفاسیر گوناگون ، بعضأ متضاد و بلکه متناقضی که از همین اصل ارائه نموده اند ‘ ریشه همه اختلافات دیگر است . متکلمین معتزلی که استدلال عقلی را ملاک قضاوت در باب توحید دانسته اند با تکیه بر بساطت مطلق ذات و نفی وحدت صفت و...

هدف از نگارش این مقاله توصیف ساخت موضوعی اسم فعل‌ها در چارچوب دستور واژی- نقشی می‌باشد.نگارندگان در این مقاله به بررسی چگونگی نمود نقش‌های معنایی یک فعل در ساخت نحوی اسم فعل مشتق از آن فعل که حاصل فرایند اسم‌سازی هستند، می‌پردازند.تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد که اصول انطباق در دستور واژی- نقشی به خوبی پیش‌بینی می‌کند که در زبان‌ فارسی نقش معنایی عامل در اسم فعل‌های متعددی به صورت نقش نحوی متممی و ...