شناخت خداوند به طرقی گوناگونی صورت می‌پذیرد که مهم‌ترین و جنجال‌آمیزترین روشی که متکلمان در معرفت خداوند درزمینه تبیین و توضیح آن باهم اختلاف و بحث داشتند بحث صفات الهی بود. با تقسیم صفات خداوند به ثبوتی و سلبی یا ذاتی و فعلی مشاجرات بیشتری رؤیت شد. این نوشتار بر آن است به بررسی یکی از مهم‌ترین صفات ثبوتی خداوند یعنی اراده، در دیدگاه دو متکلم شهیر اشعری (غزالی) و معتزلی (ابوهاشم جبایی) که هردو...

رساله پس از بیان تاریخ زندگی ، روش فلسفی ، کتب و قسمتی از نظریات تحقیقی و ابتکاری ملاصدرا به بررسی اجمالی اراده از نظر دانشمندان قبل از اسلام و سیر تطّور آن از کندی تا ملا صدرا پرداخته و عینیت علم و اراده و حیات را اثبات می نماید . نگارنده در بیان مطالب از موقف چهارم « اسفار » بهره جسته است . بیان معنای قدرت و فرق میان اراده خداوند سبحان و اراده ما از طریق نقل و روایت و موضوعاتی چون کیفیت استجاب...

گسترش دخالت دولت در امور شهروندان و کنترل هرچه بیشتر امور برای ایجاد نظم در جامعه، منجر به نزدیکی حقوق عمومی و حقوق خصوصی به همدیگر شده، به نحوی که در پاره ای موارد با تلاقی این دو شاخه اصلی حقوق مواجهیم. دیگر تمایز و تشخیص این دو از هم به سادگی گذشته نیست. در مورد بسیاری از اعمال حقوقی که یکطرف آن دولت یا نهاد عمومی غیردولتی است، تشخیص اینکه عمل مزبور تابع حقوق عمومی است یا حقوق خصوصی بسیار مش...

عقد پنهانی به معنای خاص در جایی مطرح می شود که طرفین یک عقد ظاهری تنظیم نموده و در حقیقت تمام و یا بخشی از آن مطابق با اراده آنها نبوده و آنچه را واقعاً خواسته اند در سند سری یا معارض بیان می کنند، البته ممکن است در همه موارد سند سری تنظیم نشود ولی طرفین شفاهاً بر آنچه می خواهند توافق نمایند. برای انعقاد عقد پنهانی به معنای خاص الزاماً باید دو عقد منعقد شود که یکی به صورت واقعی که مقصود طرفین است ...

ملتها همیشه در سیر زمانی و تاریخی خود با رویدادهائی روبرو می شوند و وقایعی برای آنان اتفاق می افتد که همین رویدادها و وقایع جزء پیشینه تاریخی آن ملت محسوب می گردد که گاه آنان را با ناکامی یا برکامی مواجه می سازد و بدون آگاهی از این رویدادها، شناخت صحیح از پیشینه فرهنگی قوم مذکور میسر نمی گردد خاقانی در دیوان خود به فراوانی از این نکات تاریخی، مذهبی بهره برده است و شناخت صحیح از شعر او-که می توا...

مقصود از بحث ماهیت حقوقی وصیت، توضیح این مسئله است که آیا وصیت از اعمال حقوقی یک طرفه (ایقاع) است و با ایجاب موصی محقق می شود، یا برای وقوع آن غیر از اراده ی موصی، اراده ی دیگری هم تأثیر دارد و به بیان دیگر وصیت، یک عمل حقوقی دو طرفه (عقد) است؟ مقصود از بحث ماهیت حقوقی وصیت، توضیح این مسئله است که آیا وصیت از اعمال حقوقی یک طرفه (ایقاع) است و با ایجاب موصی محقق می شود، یا برای وقوع آن غیر از ار...

نزاع بر سر تقدم فکر بر اراده و یا بالعکس نزاعی دیرینه در عالم تفکر بوده است به طوری که فیلسوفان غالبا مدافع تقدم فکر بر اراده بوده اند و طایفه ای از متکلمان اراده را اصل دانسته و علم و فکر را تابع آن قلمداد کرده اند به طوری که مشیت و اراده حق تعالی را بر علم و حکمت او مقدم داشته اند در فلسفه جدید ما با فیلسوفانی سر و کار داریم که کمابیش تقدم اراده بر فکر را تایید کرده اند و این رای که با رای مت...

اراده به عنوان عنصر اصلی عقود و ایقاعات همواره مدنظر فقها و حقوقدانان بوده، اما هیچ گاه اراده به عنوان عاملی که بتواند در ارث نقش داشته باشد چه به صورت مستقل و چه به صورت غیرمستقل مورد توجه نبوده است، اگرچه بسیاری از آنان در مصادیق و مباحث مختلفی آثار این اعمال اراده را پذیرفته اند. عدم توجه به بحث مذکور مبتنی بر این است که اساساً در رابطه با قواعد ارث این نگرش وجود دارد که ارث بنا بر ماهیت خود ...

خیال به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای ادراکی انسان، نقش موثری در رفتار انسان‌ها و سعادت آن‌ها دارد. مقالۀ حاضر با هدف تبیین ماهیت خیال، ماهیت اراده و چگونگی ارتباط خیال و اراده در نفس انسان تدوین گردیده است. روش مورد استفاده در این مقاله تحلیل متون صدرایی و استنتاج بوده است. خیال واسطۀ بین احساس و تعقل است و وظیفۀ حفظ، بازسازی و جعل (انشا) صور ذهنی را برعهده دارد. اراده به عنوان میل، خواست و ق...

چکیده:انسان برای یافتن احتیاجات اجتماعی حقوقی قاعدتاً به مدد اعمال حقوقی نیل به مقصود می نماید. به لحاظ گونه گونی این احتیاجات تنوع اعمال حقوقی پدید آمده است. یکی از اوصاف این گوناگونی تعلیق اعمال حقوقی می باشد. شکی نیست که اعمال حقوقی با اراده انسان سروکار دارد و اراده تنها خالق آن می باشد بنابراین برای شناخت تعلیق اراده چاره ایی جز تحلیل نفس اراده وجود ندارد. در این مقام دیدگ...