مبانی فلسفی و کلامی می تواند نتایج متعددی در حوزه های مختلف داشته باشد. در این نوشتار چگونگی تأثیر فلسفه اسپینوزا در حقوق جزائی و کیفر جرائم مورد بحث قرار خواهد گرفت. برای این منظور ابتدا باید نظریه فلسفی اسپینوزا و نیز تأثیر آ ن در اخلاق و تکلیف مورد بحث قرار گیرد، آنگاه بر اساس فلسفه، فلسفة اخلاق اسپینوزا به فلسفه حقوق کیفری از دیدگاه او بپردازیم. اسپینوزا فیلسوفی جبری و منکر اختیار انسان اس...

دغدغۀ وصول به حقیقت و عملِ اخلاقی برای ملاصدرا مهم شمرده شده است. هدف این مقاله سنجش چگونگی انطباق نظریۀ اخلاقی این فیلسوف با «فضیلت گرایی» است. بررسی و سنجش هر یک از مؤلفه های «اخلاق فضیلت» با تکیه بر شواهد مندرج در آثار وی انطباق دیدگاهش بر نظریۀ «فضیلت گرایی» را تقویت و اثبات می کند. نتیجة این بررسی نشان می دهد که الف) ملاصدرا، همچون فضیلت گرایان، فضیلت را مقصد نهایی و کمال آدمی می داند؛ ب) ب...

مهندسی و اخلاق دو حوزة متفاوت و مستقل هستند و در کار علم و مهندسی معمولاً اخلاق و حکم اخلاقی دخالت ندارد، اما از آن جهت که علم با حقیقت سر و کار دارد و حقیقت بالاترین ارزشهاست، کسی که به علم می¬پردازد کاری کرده است که از نظر اخلاق ارزش دارد. مهندسان در جهان جدید و به خصوص در دهه¬های اخیر، در طراحیهایی وارد شده¬اند که در سرنوشت کشورها و گاهی در زندگی همه مردم روی زمین تأثیر دارد، از این رو باید ب...

طی سه دهه گذشته برخی از فیلسوفان اخلاقی جدید موسوم به جماعت گرایان با احیا اخلاق فضیلت مدار ارسطویی دیدگاه های اخلاقی وسیاسی لیبرالیسم فایده گرا و نوکانتی را مورد شدیدترین انتقادات قرار داده اند این آموزه با تاکید بر اهمیت روان شناختی اخلاقی و سیاست وابستگی به جوامع بر این باور است که داوری ها و استدلال های اخلاقی باید از متن سنت ها و برداشتهای فرهنگ نشات گیرد دراین نوشتار نشان خواهیم داد که ا...

فضیلت‌گرایی، از باسابقه‌ترین نظریه‌های اخلاقی است که در دهه‌های اخیر بار دیگر توجه فیلسوفان اخلاق را به خود جلب کرده و اقبال بسیاری از اخلاق‌پژوهان را در پی داشته است. ادموند پینکافس - فیلسوف فضیلت‌گرا و در نظر برخی از احیا‌کنند‌گان فضیلت‌گرایی در دورۀ معاصر - ضمن تخطئۀ آنچه که او فروکاهش‌گرایی در حوزۀ اخلاق می‌نامد، تقریری تازه و متفاوت از فضیلت‌گرایی ارائه داده است. در این مقاله پس از اشاره‌ا...

امام خمینی(ره) با پذیرش حسن و قبح عقلی شأن گزاره های اخلاقی را همچون گزاره های خبری شأن کاشفیت دانسته و احکام اخلاقی را مطلق و غیرنسبی می دانند. اما، عقل در تشخیص درستی و نادرستی عمل نیازمند به شرع است. امام خمینی در باب احکام اخلاقی، وظیفه گرا بوده که به نوعی به نتیجه و فضیلت توجه جدی دارند. و وظیفه گرایی در اندیشه اخلاقی ایشان جدای از نتیجه گرایی و فضیلت گرایی نیست. زیرا ایشان، حسن و قبح را ب...

پژوهش حاضر، در زمینه ی فلسفه اخلاق به تبیین و تطبیق دو گرایش، از تئوری اخلاق هنجاری مبنی بر وظیفه گرایی و فضیلت-مداری پرداخته است. دو نماینده اصلی این دو حوزه به ترتیب کانت و ارسطو می باشند. مفهوم محوری اخلاق ارسطو، سعادت و کامیابی است. سیر او در اخلاق به سوی مطلوبی است که فی نفسه مطلوب باشد، نه آنکه به دلیل چیز دیگر مطلوب باشد؛ به تعبیر دیگر ارسطو، در پی خیر برین است. ارسطو، انسان سعادت مند...

با ظهور و بروز اخلاق فضیلت در سال های اخیر، بسیاری به نقاط قوت و ضعف آن پرداخته اند که یکی از مهم ترین اشکال های مبنایی بر این نظریه، تردید یا نفی اوصافِ درونی اخلاقی (فضایل و رذایل) است. برخی از فیلسوفان اخلاق بن مایه های این اشکال را از روان شناسی اجتماعی برگرفته اند و بر اساس آن اِسناد رفتار اخلاقی آدمی را به اوصاف درونی، از مقولۀ خطای بنیادین اِسناد دانسته اند. گیلبرت هارمن و جان دوریس با تکیه...

در این پایان نامه فضایل و رذایل اخلاقی در کتاب تاریخ بیهقی براساس دو کتاب اخلاق نیکو ماخس ارسطو و اخلاق ناصری خواجه نصیرالدین طوسی بررسی شده است در آثار این دو فیلسوف فضایل اخلاقی اصلی عبارتند از: حکمت، شجاعت، عفت، عدالت و سخاوت؛ و در مقابل هر فضیلت اخلاقی دو رذیلت اخلاقی قرار دارد که به ترتیب عبارتند از: سَفَه و بَلَه، تهّور و جبن، شره و خمود شهوت، ظلم و انظلام، اسراف و بخل که هر کدام شامل انواعی ا...

انسان‌شناسی اخلاق یکی از رشته‌های نوظهور در مطالعات میان رشته‌ای در حوزه فلسفه اخلاق و انسان‌شناسی است. کتاب «فاعل فضیلت؛ انسان‌شناسی اخلاق و آزادی» نوشته جیمز لیدلاو، یکی از تأثیرگذارترین آثار نوشته شده در این حوزه است. نویسنده در این اثر کوشیده است مرزهای انسان‌شناسی و فلسفه اخلاق را به یکدیگر نزدیک کند. بهره‌گیری مولف از مفاهیم و نظریه‌های مختلف در هر دو رشته موجب شده است این کتاب فراتر از ی...