روابط افغانستان و روسیه فرازوفرودهای فراوانی به خود دیده است. قدرت گرفتن طالبان در افغانستان، سرآغاز تجدید روابط روسیه با افغانستان در دوره جدید ـ پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ـ به حساب می آید. هر چند روس ها تمایلی به درگیر شدن در مسئله افغانستان نداشتند اما گسترش دامنه نفوذ طالبان در این کشور و برقراری ارتباط میان این گروه و اسلام گرایان آسیای مرکزی و قفقاز شمالی، آن ها را ناگزیر از پرداخت...

جمهوری چچن قسمتی از سرزمین گسترده فدراسیون روسیه است که در سال های پس از فروپاشی اتحاد شوروی همواره محل تنش و درگیری بوده است. عناصر هویتی و پیوندهای فرهنگی از هم گسیخته موضوع مهم بحران به وجود آمده در روابط مردم چچن و روس ها است. رویکردهای متعدد نظری در عرصه روابط بین الملل به بررسی ابعاد گوناگون بحران چچن پرداخته اند. یکی از نوپا ترین رویکردهای نظری موجود در روابط بین الملل، رهیافت امنیت انتق...

تشکیل اوپک و سپس بهره ­برداری از نفت به عنوان یک ابزار فشار توسط کشورهای عرب برای مقابله با رژیم صهیونیستی در اوایل دهه 70میلادی نمونه آشکاری از اهمیت سیاسی نفت بود. در عصر جنگ سرد اتحاد جماهیر شوروی سعی داشت برای جلوگیری از کاهش صادرات نفت بعد سیاسی این منبع مهم انرژی را کم­رنگ کند. با سقوط شوروی و غلبه گفتمان لیبرالیسم و غرب‌گرایی در دوره یلستین نفت ماهیت غیرسیاسی خود را حفظ کرد با شروع ریاست...

با وجود اینکه مطالعات امنیتی در ایران، طی دوران کوتاه شکل‏گیری و حیات خود، فراز و نشیب‏های بسیاری را تجربه کرده و هنوز هم ضرورت‏های توسعه کمّی و کیفی این حوزه غیرقابل انکار است، اما به هرحال، مطالعات امنیتی در ایران، در شرایط کنونی، به مرحله‏ای از تکوین رسیده که ضرورت توجه به مطالعات امنیتی ایرانی به عنوان رویکرد بومی را اجتناب‏ناپذیر ساخته و تلاش‏های مختلفی را برای دست‏یابی به این مهم دامن زده ...

در این مقاله، به ترتیبات و الگوهای امنیتی در خلیج ‏فارس، از آغاز شکل‏گیری این مجموعه امنیتی و اضلاع سه‏گانه آن توجه شده و ضمن اشاره به ناکافی‏بودن نظریه‏های وابستگی و امپریالیسم برای توضیح این ترتیبات، ضرورت توجه به دوآلیسم برخاسته از الهامات واقع‏گرایی و لیبرالیسم مورد تأکید قرار گرفته است. در این راستا نویسنده به رویکرد دو قدرت مداخله‏گر انگلیس و آمریکا در تنظیم ترتیبات امنیتی خلیج ‏فارس پردا...

ادبیات مطالعات امنیتی که امروزه مبنای بررسی تحولات امنیتی سایر کشورها قرار می‏گیرد، به لحاظ خاستگاه پیدایش و همچنین به دلیل ویژگی‏های ماهوی آن ریشه در تحولات امنیتی کشورهای غربی و به ویژه آمریکا در دوران جنگ سرد دارد. این ادبیات، عمدتاً غربی (غرب‏محور) است.در این مقاله تلاش می‏شود ضرورت بازنگری در ادبیات مطالعات امنیتی غربی براساس محدودیت قابلیت‏های تبیین آن مورد توجه قرار گیرد. بدین منظور ابتدا...

در این مقاله، به ترتیبات و الگوهای امنیتی در خلیج ‏فارس، از آغاز شکل‏گیری این مجموعه امنیتی و اضلاع سه‏گانه آن توجه شده و ضمن اشاره به ناکافی‏بودن نظریه‏های وابستگی و امپریالیسم برای توضیح این ترتیبات، ضرورت توجه به دوآلیسم برخاسته از الهامات واقع‏گرایی و لیبرالیسم مورد تأکید قرار گرفته است. در این راستا نویسنده به رویکرد دو قدرت مداخله‏گر انگلیس و آمریکا در تنظیم ترتیبات امنیتی خلیج ‏فارس پردا...

یادگیری الکترونیکی، اگرچه امکان دریافت بسیاری از خدمات بریا برون خط را برای کاربران شبکه های رایانه ای فراهم آورده، ولی متناسب با ماهیّت و محیط فعالیّت خود، احتمال رو­به­رویی با انواع گوناگونی از مخاطرات امنیتی را نیز افزایش داده­است. بنابراین، طبیعی است که موضوع تحلیل و کاهش مخاطرات امنیتی یکی از نگرانی های اصلی مدیران چنین حوزه ای باشد. مقاله حاضر، با بررسی موردی آسیب پذیری ها و تهدیدهای امنیتی...

در اواخر قرن بیستم دو حادثه مهم و تاریخی در جهان اتفاق افتاد که این دو حادثه منشأ تحولات بسیار شگرف و عظیمی گردیده است: 1-ظهور انقلاب اسلامی ایران و استقرار حکومتی مستقل با ماهیتی جدید. 2-فروپاشی یکی از دو ابرقدرت جهانی در جهان دو قطبی که از بعد از جنگ جهانی دوم بر جهان سیطره کامل داشتند یعنی اتحاد جماهیر شوروی. با فروپاشی ابرقدرت اتحاد جماهیر شوروی رقیب سرسخت 50 ساله ابر قدرت دیگر یعنی ایالات ...

نظام بین المللی پس از جنگ سرد همچنان در حال گذار است. اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده‌ آمریکا قریب به نیم قرن بنابر سرشت و ساختار دو قطبی قدرت در دوران جنگ سرد به رقابت با یکدیگر پرداختند. به دنبال فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و جدا شدن جمهوری‌های متعدد از آن کشور و تولد روسیه تغییرات زیادی در روابط دو کشور به وجود آمد. روابط آمریکا و روسیه در دوران ریاست جمهوری ولادمیر پوتین به خاطر نفوذ آمریک...