مسئلۀ اصلی این پژوهش تبیین و ارزیابی جایگاه و کاربرد سیاق در نظریۀ اصولی شیخ مرتضی انصاری است. وی ضمن پذیرش اعتبار سیاق در فرایند فقاهت، از آن دراستنباط حکم شرعی از گزاره های دینی و نقد فتاوای فقهی و استدلال های اصولی بهره گرفته است. شیخ انصاری در اعتبار سیاق به عنوان مستند حکم شرعی به ضوابطی چون وضوح دلالت، عدم تعارض با دلیل قوی تر و وحدت نزول قائل است. سیاق کلمات، جمله ها و آیات گونه هایی از ...

پژوهش حاضر به تبیین این مطلب می پردازد که: آیا استصحاب یک اصل عملی محرز بوده، یا از امارات ظنی معتبر است و طریقی برای کشف حکم واقعی محسوب می شود؟ نویسنده برای پاسخ مناسب به این پرسش، تحقیق خویش را در سه فصل تنظیم و ابعاد مختلف استصحاب را بررسی کرده است. در فصل اول ضمن بیان تاریخچه استدلال کردن فقها به اصل استصحاب و شکل گیری آن در قالب یکی از اصول عملیه در حالت شک در تکلیف و مکلف به، طریقه کشف ا...

همانند دیگر مذاهب در میان شیعیان امامی سده‌های نخست هجری نیز جریان‌ها و طیف‌های گوناگونی وجود داشته است. این مقاله با اتّکا به تحلیل گفتمانی و سپس سنجش تقابل‌ها به شناسایی جریان های داخلی امامیه در عراق و ایران در سده‌های دوم و سوم هجری می پردازد. بر این اساس، مهمترین تقابل میان جریان‌های امامیه در سده دوم هجری تقابل میانجریان هشام بن حکم با گروه اکثریت امامیّه بوده است که مهمترین طیف داخلی آن جر...

      ممّا لاشکّ أنَّ لهذة القصیدة بین القصائد العربیة مکانةً رفیعة ﻓﻲالتراث العرﺑﻲ، لِأنّها أنشِدَت ﻓﻲ حضرة النبیِّ(ص) وبها نال کعب بن زهیر العفو بعد أن اُهدِردَمُهُ ،إنّ هذا الشرح أﻱ «بانت سعاد» لابن هشام الأنصاری ،صاحب کتاب «المغنی» القیّم من أجود ما خلّفه فی العربیة. لأنّه قام بشرح هذه القصیدة التی تشتمل علی سبعةوخمسین بیتاً بالتفصیل و استشهد بالآیات القرآنیة و الأحادیث النبویة و الشواهد الشعریة و أمثال العرب،و...

ابوعلی حسن بن احمد بن عبدالغفار بن سلیمان بن ابان یکی از علما و ادبای مشهور عصر عباسی است که با بهره مند شدن از تعالیم اساتید مشهوری مانند ابن سراج، زجاج ، مبرد و سیبویه، توانست استادی بزرگ در زبان و ادبیات عرب گردد و شاگردان نام آوری چون ابن جنی، ربعی، جوهری و ابوالحسین محمد بنحسین بن عبدالوارث را تربیت کند. وی تمام عمر خویش را صرف تعلیم و تعلم علوم مختلف از قبیل صرف، نحو، لغت و قرائت کرد و...

ترجمه و تمهید کتاب القضاء، شیخ اعظم شیخ مرتضی انصاری موضوعی است که به عنوان پایان نامه دوره کارشناسی ارشد برای راقم سطور، برگزیده شده بود که با عنایت الهی، توفیق اتمام آن را یافتم. این رساله در سه بخش به همراه پی نوشت ، منابع و ماخذ گردآوری گردیده است . بخش نخست : اهمیت قضاء به لحاظ تناسب با موضوع ترجمه. بخش دوم: شرح حال مولف به جهت آشنایی خواننده با مولف کتاب . بخش سوم: ترجمه متن کتاب القضاء. ...

تاریخ نگاری هشام کلبی (204ﻫ.ق.)، به ویژه در کتاب الأصنام به عنوان مسیری برای فهم تاریخ نگاری اسلامی در سده های نخستین اسلامی، همچنان شایسته بازخوانی است. این نوشتار، با رویکرد معناکاوی کتاب الأصنام و تحلیل گفت وگوی متن با نویسنده و نیز تحلیل بافت اندیشه ای و فرهنگی زمانۀ متن، در پی یافتن پاسخ این پرسش است که چرا کلبی در آغاز قرن سوم هجری به تولید چنین متنی در مورد بت های عرب جاهلی دست یازید؟ یا...