حقوق، همواره به عنوان یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین ابزارهای دولت‌ها برای حفظ ارزش‌های اساسی جامعه بوده است؛ از این رو، بعد از کنفرانس 1972 استکهلم، از ارزش‌های زیست‌محیطی به عنوان ارزش‌های اساسی جامعه‌ بشری نام برده شد. تمامی کشورها ملزم شدند یک سری قوانین دقیق زیست‌ محیطی را برای حفاظت و حمایت از محیط زیست تدوین نمایند. کشور ما ایران نیز از این قاعده مستثنا نبوده است و در ایران نیز قوانین زیست‌ ...

رویکرد تحلیل اقتصادی حقوق رویکردی بسیار مهم در حوزه‌ی فلسفه حقوق محسوب می‌شود که از ابزارهای علم اقتصاد برای تحلیل و تجویز در خصوص پدیده‌های حقوقی بهره می‌برد. درک صحیح رویکرد یادشده مستلزم بررسی آن در بستری تاریخی است. در این نوشتار، رویکرد مزبور در سه برهه بررسی می‌شود: در ابتدا اندیشه‌های دیوید هیوم، آدام اسمیت و جرمی بنتام به منزله پیش گامان رویکرد اقتصادی معرفی خواهد شد. سپس جریانی را از ن...

دولت‌ها و شرکت‌ها همواره جهت تأسیس یا گسترش و توسعه فعالیت‌های خود نیازمند تأمین مالی بوده‌اند و از آنجا که شروع ابزارهای تأمین مالی از کشورهای غربی بوده است، به‌طور معمول، بر اساس مبانی ارزشی و حقوقی آنها می‌‎باشد که در مواردی با مبانی ارزشی و حقوقی اسلام سازگار نیستند. به‌‎عنوان مثال بهترین ابزار بدهی در نظام مالی متعارف اوراق قرضه می‌باشدکه استفاده از این ابزار در نظام مالی اسلامی به دلیل رب...

در دو دهه اخیر، سیاستگذاران و برنامه ریزان بازارهای مالی اسلامی با بهره گیری از عقود اسلامی به دنبال طراحی ابزارهای نوی مالی اسلامی و جایگزینی آنها با ابزارهای مالی رایج هستند که این امر تحلیل گران و سرمایه گذاران را بر آن می دارد تا این ابزارها را از جهات مختلف -از جمله ریسک هایی که با آن روبه رو هستند- بررسی کنند. بدین منظور، این تحقیق در صدد است تا با روش دلفی، ریسک های مشترک و اختصاصی مهم ت...

حق ‌و تکلیف، ممنوع و مجاز، و خوب و بد مهم‌ترین مفاهیمی‌اند که در فلسفۀ ارزش و به ویژه در فلسفۀ حقوق و اخلاق محور گفت‌و‌گو قرار می‌گیرند. یکی از عمده‌ترین جنبه‌های بحث از آنها جنبۀ معرفت‌شناسانه است. پرسش اصلی در این پژوهش ناظر به منشأ گزاره‌های حقوقی و اخلاقی است. آیا این گزاره‌ها ملاک صدقِ واقعی و خارجیِ مستقیم دارند؛ یا منشأ مستقیم آنها چیزی جز تصمیم، جعل و صلاحدید صاحبان تصمیم و قرارداد نیست؟ ...

کشورهای اسلامی به‌دلیل وجود اشتراکات فراوان درمنابع الهام‌بخش، زمینه بالقوه‌ای را برای همگرایی در موضوعات مختلف دارند. یکی از این موارد، همگرایی از طریق کاربست ابزارهای حقوقی به­ویژه «تقنین مشترک» می‌باشد. تقنین مشترک می‌تواند به دو صورت بین‌المللی (معاهده) یا داخلی (قانون مصوب پارلمان) صورت پذیرد. مسأله اصلی در نوشتار پیش‌رو عبارت است از این که آیا کشورهای اسلامی می‌توانند در زمینه حقوق بشردوس...

بهره‌مندی حقوق تعهدات از پشتوانۀ فرهنگی و اجتماعی، این موهبت را در پی دارد که ضوابط و مسائل راجع به نهادهای مرتبط با آن از قوام و ارزش اجرایی بیشتری برخوردار شود. همچنین، عدم وجود مقررات صریح برای برخی عناوین و موضوعات عرفی و اجتماعی به‌معنای زوال ابزارهای حقوقی برای تفسیر نوع رابطه نمی‌باشد. «شاباش» از جمله سنّت‌هایی است که به‌عنوان عملی عرفی اما دارای جنبه‌های حقوقی و انگیزه‌های اقتصادی و احسا...

با توجه به مبانی و آثار اصل ضرورت در جرم‌انگاری، هم ضرورت جرم‌انگاری مصرف مواد مخدر قابل سؤال بوده و هم باید در قابلیت کنترل کیفری و توانایی حقوق کیفری در نظارت بر آن، تردید کرد. برخی بر مبنای قاعدۀ «التعزیر لکل عمل محرم» جرم‌انگاری مصرف مواد مخدر را توجیه کرده‌اند، اما هر عمل حرامی، مشمول تعزیر نبوده و همۀ واکنش‌های تعزیری، الزاما کیفری نبوده و بلکه، تعزیرات، مجموعه‌ای از ابزارهای غیر حقوقی غی...

اوراق صکوک از ابزارهای مالی جدیدی هستند که در کشورهای اسلامی برای مطابقت با احکام شرع، به آن توجه می‎شود. در فرآیند انتشار صکوک، نهادها و اشخاص مختلفی درگیرند که سبب بروز روابط حقوقیِ متفاوتی می­شود. شناخت ماهیت حقوقی این روابط، برای مشخص‎کردن حقوق و تکالیف هر یک از طرفین، اهمیت فراوان دارد. از جمله روابطی که در تمامی صکوک وجود دارد، رابطة ناشر و سرمایه­گذاران است. ناشر از طرف سرمایه­گذاران و با...