مسجد و آسیاب سنگی داراب، ازجمله بناهای بسیار بحث­برانگیز در تاریخ معماری ایران است. این بنا از اوایل سدۀ نوزدهم میلادی موردتوجه مستشرقین و مورخین ایرانی قرار گرفته و در باب تاریخ احداث و عملکرد آن سخن گفته و نظرات گوناگون و متنوعی مطرح کرده­اند. برخی آن را یک نیایشگاه مهری، آتشکدۀ زرتشتی، کلیسای مسیحی، معبد بودایی، مسجدی اسلامی، و حتی خانقاه و کاروانسرا دانسته‌اند. از نظر نگارندگان، علت اصلی ای...

باتوجه به این که امروزه تنها بقایایی از بنای مسجدجامع شهر باستانی استخر برجای مانده و فرم و ساختار معماری اولیه ی آن ناشناخته است، مسئله ی اساسی ازبین رفتن ردپای این بنای مهم تاریخی در یک محوطه ی باستانی ارزشمند در اثر عدم وجود یک الگوی حفاظتی و مرمتی برای آن می باشد. حال با وجود این مسئله اقداماتی اساسی در جهت حفاظت و مرمت آن باید انجام گیرد تا بتوان از نابودی بیشتر این بنا جلوگیری کرد. از سوی...

در دورة ساسانیان که دین و پادشاهی همچون دو برادر همزاد انگاشته می‌شدند، پادشاهان ساسانی به‌ویژه پس از تاج‌گذاری و یا پیروزی در نبردها، پیشکش‌های شاهانه‌ای به آتشکده‌ها و پرستشگاه‌های زردشتی می‌بخشیدند و این خود گواه نگرشِ نیک آنها به دینِ کهنِ زردشتی همچون دین ملّی ایرانیان هم بود. شگفت این‌که اردشیر بابکان (224-240 م.)، بنیانگذار شاهنشاهی ساسانیان، پس از نبردهایی پیروزمندانه سرهای بریدة هماوردان خ...

چهار طاقی از شکل های ارزشمند معماری ایران در دوران پیش از اسلام و بعد از آن بوده که در ساخت بنا های مذهبی و جز آن به کار رفته است. بنابر شواهد موجود باستان شناسی، این نوع معماری در پیش از اسلام به ویژه از دورة ماد در نقشة آتشکده ها مشاهده شده است. پس از مدتی این شکل از معماری کاربرد عام تری یافت و در بنا ی کاخ ها نیز به کار رفت. طرح چهارطاقی در دوران اسلامی نیز مورد استفاده قرار گرفت؛ هرچند در ...

ایران با تمدن 2500 ساله خود در طول تاریخ شاهد تغییرات فراوانی در عرصه‌های مختلف بوده است. اما آنچه با مطالعه بستر تمدن‌های گوناگون در ایران قابل درک است، این است که در طول تاریخ با وجود تحولات گوناگون رخ داده در حکومت‌ها و مذهب‌ها، ایران دارای پیشینة طولانی در مورد مسائل مذهبی و گرامیداشت عناصر طبیعی است که در برخی مواقع این تقدس منجر به حفاظت گونه‌ها، آبها و مناظر خاصی شده است. این مناظر اغلب ...

  انطاکیه از جمله شهرهایی است که به واسطه موقعیت ژئوپلیتیکی­از زمان تأسیس آن در دوره سلوکیان تا اواخر دوره ساسانی همواره عرصه رویارویی و تنش میان قدرت‌های بزرگ عصر باستان بوده است. تعلیل و تبیین ساخت و کارکرد شهر انطاکیه و ابعاد حائز اهمّیت این شهر در عصر باستان، روشنگر تاریخ بخشی از مناسبات ایران و روم و کشمکش‌های مرزی آن هاست؛ کشمکش های مرزی­ای که بر تحولات داخلی دو قدرت رقیب تأثیر بسیاری بر ج...

در این پژوهش سعی شده تا مدارک پراکنده ای را که تاکنون از منطقه آذربایجان مربوط به دوره ساسانی بدست آمده را به طور یکجا ارائه دهد و به تحلیل و بررسی آنها بپردازد. هدف اصلی مشخص نمودن تقسیمات اداری و نام مکان هایی است که در منابع دوره ساسانی بخصوص منابع نوشتاری مانند کتیبه ها، مهرها و ... آمده است . باتوجه به مطالب ارائه شده در رساله حاضر در می یابیم که حدود آتورپاتگان در زمان ساسانیان(که از شرق...

چهار طاقی از شکل های ارزشمند معماری ایران در دوران پیش از اسلام و بعد از آن بوده که در ساخت بنا های مذهبی و جز آن به کار رفته است. بنابر شواهد موجود باستان شناسی، این نوع معماری در پیش از اسلام به ویژه از دوره ماد در نقشه آتشکده ها مشاهده شده است. پس از مدتی این شکل از معماری کاربرد عام تری یافت و در بنا ی کاخ ها نیز به کار رفت. طرح چهارطاقی در دوران اسلامی نیز مورد استفاده قرار گرفت؛ هرچند در ...

مسجدها در معماری گذشته ایران ( پس از اسلام ) مهمترین ساختمان به شمار می آیند و مهمترین نمونه معماری اسلامی را در مسجدها می توان مشاهده نمود. ساختمان هایی که برگرفته از اعتقاد مسلمانان به ستون دین یعنی همان نماز شکل گرفته اند؛ یعنی فعالیت عبادی نماز به عنوان یکی از مهمترین فعالیت های شکل دهنده به فضای معماری مسجد، مورد توجه قرار می گیرد. از همان نخستین روزهای ورود اسلام به سرزمین ایران، مردم برا...

سرزمین کهن فارس در طول قرن های متوالی به دلیل دارا بودن شرایط مطلوب جهت سکونت، نظیر موقعیت مساعد آب و هوایی و قرارگیری در منطقه ای میان مسیر، همواره مورد توجه اقوام مختلفی بوده؛از این رو استان فارس در دوره های تاریخی مختلف، مورد رفت و آمد این اقوام واقع شده است. در این میان می توان به امپراطوری قدرتمند ساسانی در فارس اشاره کرد. شاهان ساسانی تمامی تلاش خود را در جهت حفظ قدرتشان در این سرزمین، به...