طنز سیاسی- اجتماعی یکی از قالب‌های معاصر است که در دو قرن اخیر مورد توجه صاحبان قلم قرار گرفته است. در زبان فارسی نسیم شمال به عنوان محبوب‌ترین و پرآوازه‌ترین شاعر ایرانی، با استفاده از زبان شعری ساده و قابل فهم، توانست در روح مردم اثر بگذارد. شخصیت برجسته حوزه طنز در زبان عربی، احمد مطر شاعر معاصر عراقی است؛ وی نیز همچون نسیم شمال رسالت ادبی کار خود را در بی...

قرآن کتاب راهنمای هدایت و تربیت انسان است، این آخرین پیام الهی برای بشریت، تا کنون به بیش از 140 زبان مختلف جهان ترجمه شده که زبان های ارو پایی , در تعدادو کثرت ترجمه ها بر اغلب زبان های دیگر دنیا برتری دارند. 120 نوع ترجمه انگلیسی، حدو د 50 ترجمهء فرانسوی، و 10 ترجمه به زبان رو سی، بیانگر گوشه ای از این حقیقت است. بدو ن تردید ترجمه ای کامل از قرآن مجید با توقع انعکاس همهء دقایق و عمق مفاهیم آن...

جلال آل احمد یکی از بزرگترین نویسندگان نثر نوین فارسی است.وی با استفاده از زبانی گفتاری که سرشار از تعابیر و اصطلاحات عامیانه است و با بکارگیری جملات کوتاه و غالبا ناقص و استفاده از ضرب المثل ها و غیره باعث زیبایی نثر خود و در نهایت ایجاز شده است. در بررسی های صورت گرفته در یافتیم که تعداد عبارات فعلی و کنایه و همچنین شبه جمله و اتباع بیشترین بسامد را در این آثار دارند که این مسأله سبب توجه بیش...

نوشتۀ حاضر به بررسی شعری از الیاس علوی، شاعر معاصر و فارسی زبان افغانستان می پردازد. شیوۀ این بررسی استفاده از آموزه­های زبان­شناسی نقشگراست که زبان را نظامی طبیعی و حاصل اجتماع و متناسب با نیازهای جامعه و انسان می­داند. در این بررسی به سه فرانقش متنی، بینافردی و اندیشگانی زبان در تولید معنا توجه شده و شعر از لحاظ، شیوه­های انسجام متن، ساخت مبتدا-­­­­­خبری و نظام گذرایی زبان بررسی شده­است. بررس...

شعر کلامی است اندیشیده، خیال انگیز و هنری که قواعد معمول زبان در آن شکسته می شود و به شکلی زیبا برای تأثیرگذاری بر روح وجان مخاطب ارائه می گردد. سیاوش کسرایی از شاعران توانمند معاصر ایران است که برای بیان اندیشه ها، عواطف و احساسات خود، زبان شعر را انتخاب کرده است. وی افکار و احساسات خود را که بیشتر آن سیاسی – اجتماعی است در قالب دوبیتی، نیمایی و سپید مطرح نموده است. پژوهش حاضر به بررسی ذهن و ...

"سره نویسی" یا فارسی نویسیِ خالص، یکی از جنبش های ادبی و زبانی و از جمله مباحثی است که با فاصله ی اندکی پس از غلبه ی زبان عربی بر حوزه های فرهنگی ایران-زمین مطرح گردید. این نوع نوشتار پس از غلبه ی فرهنگ و زبان عربی همراه با سلطه ی سیاسی حاکمان عرب و برانگیخته شدن احساسات ملی و قومی ایرانیان پدید آمد. چندی پس از گذشت حکومت عرب زبانان بر ایران در دوره ی سامانی، هویت ملی تقویت شد. در حقیقت، اقدامات...

در دستگاه دستوری زبان فارسی مقوله فعل یکی از پیچیده ترین مباحث دستوری است؛ به ویژه برای کسانی که می خواهند زبان فارسی را به عنوان زبان دوم بیاموزند. یکی از انواع فعل در دستور زبان فارسی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار نگرفته و یا کمتر به آن اشاره شده، فعلی است که از نظر معنی در گذر زمان دستخوش تحول شده و هر روز بر بار معنایی آن افزوده گشته است. این گونه افعال اغلب وارد حوزه معنی افعال دیگر شده،...

بسامد بالای صدامعنایی به جریان شعر گفتار اواخر دهۀ شصت و سراسر دهۀ هفتاد منسوب است و عملکرد آن علاوه بر ایجاد فضا سازی های شاعرانه و مخیّل، ترسیم فضاهای عینی و حقیقی نیز هست. این مقاله بر آن است که چگونگی آفرینش و رواج صدامعنایی، تعریف صدا و حرکت شعری، انواع صدامعنایی و مقاصد ثانویۀ آن را تحلیل کند. با توجه به پرسش هایی که در این مقاله مطرح می شود، به این نتیجه می رسیم که صدامعنایی هم زمان صدا و...

تنوع و تکثر الگو های سکونت معاصر و غفلت از الگوهای بومی، بازخوانی زبان الگوی خانه ایرانی و همسازی آن با انگیزه ها و نیازهای ساکنان را ضروری ساخته است. هدف این پژوهش بررسی تطبیقی تنش های رفتاری-مکانی در گونه های مسکن و رفع آنها از طریق بازنگری در سازمان فضایی و الگوهای مکان-رفتار است. پس از تعریف زبان الگو و عناصر ساختاری-معنایی آن، 20 نمونه از خانه های سنتی دوره قاجار و 20 نمونه از خانه های ویل...

جابه‌جایی واجی ـ فرایندی که در آن ترتیب واج‌ها معکوس می‌شود ـ موضوع مطالعات بسیاری بوده است. جابه‌جایی واجی می‌تواند منظم یا غیرمنظم باشد. این فرایند در حوزۀ واج‌شناسی، مطالعۀ همزمانی را به مطالعۀ در زمانی پیوند می‌دهد. هدف این مقاله، بررسی جابه‌جایی واجی در زبان فارسی معاصر و نیز به طور درزمانی در زبان پهلوی (ایرانی میانه) و فارسی معاصر است. پس از مقدمه، ماهیت فرایند جابه‌جایی واجی از دیدگاه‌ه...