مقاله پیش‌رو درباره یکی از ابعاد فرقه گرایی جدید در ایران است. توجه ویژه این نوشتار به معنویت‌گرایی جدید است. به لحاظ نظری بر نظریه «انفسی شدن» چارلز تیلور، متفکر کانادایی تکیه دارد. با استفاده از نظریه مزبور و تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف، موضوع مورد بررسی قرار گرفت. در این مقاله به تحلیل نشانه‌های معنویت‌گرایی جدید پرداخته و داده‌ها از دو روش بررسی منابع و اسناد موجود و مصاحبه عمیق با حاملان ا...

این پژوهش در پی آن است تا با اتکا به نظریه ی گفتمانی لکلاء و موف به چگونگی برساخت گفتمان سیاسی سبز در جریان انتخابات ریاست جمهوری در سال 1388 در ایران بپردازد. این «چگونگی» ناظر به دو بعد خواهد بود که از سویی متوجه صورت بندی گفتمان سبز و ارتباط دال ها در آن با هم است و هم از سویی دیگر به این مهم متمرکز است که این گفتمان بدین شکل، از چه طریقی شکل گرفته است. بدین منظور با استفاده از روش تحلیل گفت...

نوشتۀ حاضر به تحلیل گفتمان رمان «نیمۀ غایب» نوشتۀ حسین سناپور می‌پردازد و با تکیه بر رویکرد پساساختگرای تحلیل گفتمان لاکلو و موف، نشان‌ می‌دهد که سناپور در این رمان جدال سنت و تجدد را در جامعۀ شهری دهۀ شصت ایران بازنمایی کرده و از میان چشم‌انداز‌های مختلفی که می‌توان در این­ باره اتخاذ کرد، مسئلۀ هویت و بازیابی آن را انتخاب کرده است. این بررسی نشان می‌دهد که متن سناپور، تمام تعارض‌های گفتمان‌ها...

پژوهش حاضر درصدد بررسی مبانی گفتمان های اصلاح طلب و اصول گرا و تاثیر آنها بر ظهور و افول جبهه دوم خرداد و جبهه پیروان خط امام و رهبری در جمهوری اسلامی ایران بوده است. این پژوهش روش تحلیل گفتمانی مورد نظر لاکلا و موف را به کارگرفته است. در آغاز به منظور تعیین رابطه «سنت» و «تجدد» به صورت اجمال سیر ظهور و افول گفتمان های سیاسی از دوره مشروطه تا انقلاب اسلامی، چگونگی هژمونیک شدن گفتمان انقلاب اسلا...

نوشتار حاضر در پی تحلیل و بررسی شالوده¬های مفهومی و دال¬های مفصل¬بندی گفتمان بیداری اسلامی از منظر مقام¬معظم¬رهبری است. در این تحقیق در چارچوب یک روش ترکیبی از نظریه زبان¬شناسی انتقادی نورمن فرکلاف در تحلیل متون و از نظریه گفتمان لاکلاو و موفه در چگونگی فرآیند هژمونیک شدن و تفوق یافتن گفتمان بیداری¬اسلامی بهره برده شده است. تحلیل متون آثار و سخنرانی¬های مقام¬معظم¬رهبری نشان داد که در هندسه معرف...

پست مدرنیسم به مثابه‏ یک گفتمان، در  جهان فیلم نفوذ کرده است و «سینمای پست مدرن» را خلق نموده است. گفتمان سینمای پست مدرن شامل ابعادی چون وانموده و تزلزل واقعیت، مرکززدایی از سوژه، مرگ مؤلف، پاک‏شدگی مرزهای زمانی، ترکیب تکنیک‏ها و ژانرها و کثرت‏گرایی است که در  تقابل با سایر گفتمان‏ها قرار می‏گیرد. هدف مقاله‏ حاضر معرفی این گفتمانِ سینمایی، تفسیر و نشان دادن عناصر آن در یکی از فیلم‏های سینمای ای...

در سد? اخیر غرب مفهومی پرمناقشه در فضای فکری کشور بوده است. گفتمان های هویتی مختلف کوشیده اند تا دلالت های متفاوتی را برای غرب تولید و تثبیت کنند که هژمونیک شدن هر یک، پیامدهای اجتماعی متفاوتی به دنبال داشته است. با توجه به موقعیت منحصربفرد تلویزیون در ایران، نحو? بازنمایی غرب در آن می تواند گفتمان های معینی را تضعیف و یا تقویت کند. همچنین با توجه به مدل مالکیتی تلویزیون، بررسی تصویر غرب در آن ...

رخداد انقلاب اسلامی ایران، به‌عنوان رویدادی کم‌نظیر در سال‌های پایانی قرن بیستم، توجه بسیاری از اندیشمندان و پژوهشگران حوزۀ علوم اجتماعی و سیاسی را به خود جلب کرده است. ازاین‌رو، برای مطالعۀ این پدیده از نظریه‌ها و رویکردهای گوناگون بهره گرفته شده است. اکثر این نظریه‌ها به بررسی چگونگی شکل‌گیری رخداد انقلاب معطوف شده و کمتر به تحلیل چرایی هژمونیک‌شدن گفتمان اسلام‌گرا به‌طور نظام‌مند توجه کرده‌ا...

تحلیل گفتمان از طریق تکنیک‌های متفاوت گفتمانی به واکاوی مفاهیم قدرت و ایدئولوژی نهفته در متون مختلف می‌پردازد. از جمله مهم‌ترین رویکردهای گفتمانی رویکرد لاکلاو و موفه است که با به‌کارگیری مفاهیمی نظیر تفکیک دال‌های ثابت و شناور، مفصل‌بندی، وقته‌ها و عناصر، ضدیت و غیریت به واکاوی اهداف پنهان در متون می‌پردازد. در این پژوهش نیز با استفاده از رویکرد لاکلاو و موفه سعی بر تحلیل گفتمان رمان ریشه‌ها ب...

هدف این مقاله ارزیابی موضوع «غرب شناسی» با تأکید بر بسترهای فرهنگی و تاریخی در جوامع اسلامی است. یافته ها نشان می دهد که غرب شناسی برساختی گفتمانی و عموماً انتقادی در مقابل «شرق شناسی» است. شکل انتقادی این گفتمان، خاص کشورهای مسلمان است که به منظور شناسایی و حفظ هویت خود، غیریت سازی می کنند. مهم ترین تمایز این گفتمان از شرق شناسی این است که غرب شناسی برساخته ای دفاعی است تا هژمونیک. غرب شناسی ان...