آگاهی واجی به دلیل ارتباط تنگاتنگی که با خواندن دارد، پژوهش های بسیاری را در دهه‌های اخیر به خود جلب کرده است. این مقاله بر آن است که با نگاهی مبسوط به تعریف آگاهی واجی و رشد آن، به بررسی ارتباط آن با خواندن و نارساخوانی بپردازد. آگاهی واجی، به مفهوم آگاهی صریح فرد از واحدهای صدایی کلمه شفاهی و توانایی او در دستکاری این واحدهاست. آگاهی واجی دارای سه سطح آگاهی از هجا، آگاهی از واحدهای درون هجای...

هدف از این بررسی مطالعه تأثیر تعداد هجاهای کلمات بر آگاهی واج‌شناختی کودکان بود. نمونه پژوهش80 نفر از کودکان (40 دختر و 40 پسر با میانگین سنّی 5/5 سال) فارسی‌زبان پیش‌دبستانی ساکن شهرستان رامیان از توابع استان گلستان بودند که از نظر بهره هوشی، تمیز شنیداری، زبان و رفتاری کنترل شده بودند. ابزار این پژوهش مجموعه آزمون‌های آگاهی واج شناختی محقق‌ساخته (امیِری مقدم، 1390) بود. داده‌ها با استفاده از آز...

آگاهی واج شناختی نوعی توانایی فراشناختی در استفاده از نظام واجی است که مستلزم تفکر آگاهانه است. این آگاهی به توانایی و مهارت فرد در دستکاری آگاهانه ی واحدهای هجایی، درون هجایی و واجی کلمه اطلاق می شود. هدف از این بررسی تلاش برای پاسخ دادن به این دو سوال بوده است که آیا بین میزان آگاهی واج شناختی کودکان فارسی زبان پیش دبستانی قبل از آموزش های رسمی و تعداد هجای کلمات ارتباط معناداری وجود دارد؟ و ...

اشتقاق فرایندی است که طی آن افزودن یک وند اشتقاقی منجر به تولید واژه ای جدید می شود. این فرایند برای سالیان متمادی مورد توجه زبان شناسان قرار داشته و بیشتر به عنوان فرایندی صرفی یا صرفی ـ نحوی از آن یاد شده است. هنگام مطالعه فرایند اشتقاق، بررسی میزان زایایی یک وند اشتقاقی (تعداد واژگان جدید تولید شده توسط آن وند) اهمیت فراوانی دارد. فرضیة این مقاله این است که ساخت هجا و عوامل واجی، در میزان زا...

در این مقاله با استفاده از توصیف لازار (1985 و 2007) از اشعار پارتی و توصیف طبیب ­زاده (1382 و 1392) از اشعار فارسی عامیانه، اشعار عامیانه گونه همدانی را بررسی می­ کنیم. در بررسی این اشعار به دنبال پاسخگویی به این فرضیات هستیم: اولین فرضیه این که هجایی که تکیه وزنی یا ضرب­ آوا می ­گیرد و در پایان هر پایه می­ آید هجایی سنگین است. دومین فرضیه این است در صورتی هجایی که تکیه وزنی گرفته سنگین نبود، ...

وندها در یک زبان ، شبکة گسترده‌ای از عناصر واژقاموسی اند ( ( morfolexical که از دو پایه ، یکی مرجعی که تشکیل دهندة ریشة پسوندها و دیگری ارجاعی که کنه را تشکیل می‌ دهد ، ساخته شده‌ اند . درهم آمیختن این دو ، انگیزه‌ای برای پیوند واجی در یک واژه است که مفهومی را در خود دارد . هدف از این مقاله ، بررسی همانندی‌ها و ناهمانندی‌های کارکردی این گونه پسوندها در دو زبان فارسی و اسپانیایی با بهره‌گیری از ...

اشتقاق فرایندی است که طی آن افزودن یک وند اشتقاقی منجر به تولید واژه ای جدید می شود. این فرایند برای سالیان متمادی مورد توجه زبان شناسان قرار داشته و بیشتر به عنوان فرایندی صرفی یا صرفی ـ نحوی از آن یاد شده است. هنگام مطالعه فرایند اشتقاق، بررسی میزان زایایی یک وند اشتقاقی (تعداد واژگان جدید تولید شده توسط آن وند) اهمیت فراوانی دارد. فرضیه این مقاله این است که ساخت هجا و عوامل واجی، در میزان زا...

نقش ارتباطی زبان همواره به عنوان نقش اصلی آن مورد تأکید است و از زبان به عنوان وسیله ای که ما را در جهت شناخت جهان یاری می رساند، یاد می شود. تظاهر بیرونی از زبان را می توان به دو شکل گفتار و نوشتار مشاهده کرد. صدمه به هر جنبه از گفتار انسان که بخش حرکتی زبان است، باعث ایجاد اختلالاتی در گفتار می شود. از جمله این اختلالات می توان به تأخیر در گفتار اشاره نمود. کودکان مبتلا به تأخیر در گفتار از ج...

در این مقاله ابتدا دو نوع وزن عروضی (کمّی) و تکیه ای- هجایی در فارسی و گیلکی به صورت تطبیقی بررسی شده، سپس ویژگی های ترانه در آنها مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر این، به این نکته نیز اشاره شده است که گویش گیلکی به خاطر نداشتن گونة معیار و به علت ویژگی های خاص دستگاه مصوتی آن، اصولاً مناسب وزن عروضی نیست و اشعاری که به وزن عروضی در این گویش سروده شده، اصول شعر عروضی در آنها، معیار یا یک دست نش...

مقالة حاضر به نحو‌ة نشان­دادن توازن آوایی و واژگانی در اشعار شمس لنگرودی پرداخته‌ است. در توازن آوایی، شاعر بیشتر به توازن آواییِ کیفی، تکرار واکه‌ای توجه دارد. سپس تکرار هم­خوان‌های پایانی و آغازین و پس از آن تکرار واکه و هم­خوان پایانی، بیشترین بسامد را داشته است. کمترین تکرار، در توازن آوایی کیفی، (تکرار کامل هجایی) بوده، در توازن واژگانی، تکرار آوایی ناقص بالاترین بسامد را داشته است. در این ...