بحث از تاثیرات متقابل مظاهر گوناگون سیاست و محیط فیزیکی توسط اندیشمندان و فلاسفه در ادوار تاریخی و دوره های متأخر، فضایی را به وجود آورده تا جغرافیای سیاسی به صورت یک شاخه منسجم از جغرافیای انسانی از سایر علوم متمایز گردد؛ جغرافیای سیاسی علمی است که به مطالعه پدیده های سیاسی در فضای درونی یک کشور می پردازد و کشور به عنوان محوری ترین موضوع از این علم از مولفه های سرزمین، مرز، حکومت و ملت تشکیل ی...

در این مقاله فرایند دولت سازی در جمهوری های قفقاز جنوبی پس از استقلال آنها در سال 1991، تاکنون مورد بررسی قرار گرفته است. این کشورها افزون بر حل مسائلی که در فرایند سخت و پیچیده دولت سازی پیش می آید، ناگزیر هستند با مشکلات به جای مانده از دوره کمونیستی مثل اقتصاد متمرکز و ناکارآمد و مسائل قومی و مرزی مبارزه کنند، از این نظر، مسئولیت مضاعفی بر عهده رهبران آنها است؛ در حالی که در دو دهه اخیر این ...

داعش، نام گروه مسلحی است که با تفکرات سلفی افراطی و تروریستی، این روزها عراق و سوریه، مصر، لیبی و افغانستان را ناآرام کرده است. پیش از حملات گسترده گروه داعش در ماه ژوئن 2014، آنها تنها در مناطقی از استان های عراق به ویژه استان «الانبار» حضور داشتند و از آنجا عملیات تروریستی در کل عراق را پوشش می دادند. اما عناصر داعش در ماه ژوئن 2014 دراقدامی بی سابقه به موصل مرکز استان «نینوا» یورش برده و ظرف...

افغانستان از نظر اجتماعی دارای بافت موزائیکی و متشکل از گروه‌های قومی ـ فرقه‌ای متعدد است. ماهیت سه‎گانه جمعیتی و سیاسی کشور افغانستان، همواره زمینه‎های بالقوه تنش و جدایی را در بردارد. تحولات داخلی افغانستان و ظهور طالبان و حضور کشورهای فرا منطقه ای در این کشور باعث شده تحولات افغانستان با منافع و ملاحظات ج.ا. ایران پیوند بخورد. بر این اساس هرگونه موفقیت یا شکست در پیشبرد روند دولت ـ ملت‌سازی ...

حوضه تبخیری محدوده شمال و غرب گرمسار از لحاظ جایگاه زمینساختی، یک فروزمین شرقی ـ غربی واقع در حاشیه شمالی حوضهپشتکمانی ایران مرکزی است. گسل گرمسار، مهمترین ساختار تکتونیکی در این محدوده با راستای عمومی شرقی ـ غربی در شمال گرمسارقرار دارد که به سمت غرب خمهای زیادی پیدا کرده و دارای راستای شمال غرب ـ جنوب شرق میشود. این گسل دارای سازوکار راندگی باشیب به سوی شمال و مولفه امتدادلغز چپگرد است. بررسی...

رابطه‌ی دولت و ملت در جهان مدرن امروزی، مسأله‌ی مهمی است؛ این امر در تاریخ معاصر ایران نیز قابل بررسی است. در همین راستا، متن حاضر روی سنجش ارتباط بین دولت و ملت در چارچوب مفاهیم سرمایه‌ی اجتماعی و رفاه اجتماعی متمرکز شده و با واسطه‌ی مفهومی "اعتماد" در سطوح اجتماعی (افقی) و سیاسی (عمودی) و به صورت رابطهی متقابل مورد مداقه قرار گرفته است. ضرورت این کار به دلیل اثرگذاری شدید سرمایه‌ی اجتماعی و ت...

وجود روابط تنش زا میان واحدهای سیاسی در ابعاد مختلف محلی، ملی و منطقه ای یکی از قدیمی ترین و پایدارترین وجوه حکمرانی انسان در کره زمین به شمار می رود. این امر از زمان تشکیل دولت- ملت ها بعد از قرارداد وستفالیا شکل بارزتری به خود گرفت و همواره در برهه های مختلف زمانی، روابط خصمانه میان کشورهای همسایه جایگزین روابط دوستانه گشته است که در بسیاری از موارد به جنگ نیز انجامیده است. در این بین، عوامل ...

حوضه تبخیری محدوده شمال و غرب گرمسار از لحاظ جایگاه زمینساختی، یک فروزمین شرقی ـ غربی واقع در حاشیه شمالی حوضهپشتکمانی ایران مرکزی است. گسل گرمسار، مهمترین ساختار تکتونیکی در این محدوده با راستای عمومی شرقی ـ غربی در شمال گرمسارقرار دارد که به سمت غرب خمهای زیادی پیدا کرده و دارای راستای شمال غرب ـ جنوب شرق میشود. این گسل دارای سازوکار راندگی باشیب به سوی شمال و مولفه امتدادلغز چپگرد است. بررسی...

گرجستان پس از استقلال درگیر نزاع ها و بحران های داخلی بوده و روند  دولت–  ملت سازی در این کشور با موانع و چالش های بزرگ روبرو بوده است. دولت در حال ملی شدن گرجستان در حیات جدید خود همواره با بحران های جدی همچون همبستگی و یکپارچگی ملی، هویت ملی و مشروعیت سیاسی مواجه بوده است. همین مشکلات از گرجستان یک دولت ضعیف ساخته است. مهم ترین چالش های گرجستان را بی شک باید در وجود برخی واگرایی های قومی در ا...