بازتاب تحولات اجتماعی در زبان، یکی از مباحث مورد توجه زبان شناسان اجتماعی، جامعه شناسان زبان و انسان‌شناسان زبان است. نوشتار حاضر، به بررسی پی‌آمدهای زبانی دو تحول بزرگ در دهه های اخیر، یعنی شکل‌گیری اتحادیه اروپا و فروپاشی اتحاد شوروی می پردازد. این بررسی نشان می دهد که این تحولات و پی‌آمدهای زبانی آنها به طور کلی در دو جهت متفاوت یعنی هم‌گرایی و واگرایی سیر می‌کند. فروپاشی شوروی، واگرایی وتکث...

ایران و افغانستان با تاریخ و فرهنگ مشترک در دوره ی پهلوی دوّم 1320 – 1357ش/ 1941 – 1978م زمینه‌های بسیار مهمی برای گسترش روابط داشتند. در مقابل، قدرت‌های جهانی برای جلوگیری از گسترش نفوذ فرهنگی ایران در افغانستان تلاش کردند با رسمی کردن زبان پشتو از نفوذ فرهنگی ایران در این کشور جلوگیری کنند؛ اما علاقه و تمایل مردم افغانستان و گسترش روابط فرهنگی، باعث حفظ و اشاعه­ی زبان و ادب فارسی در آن کشور گر...

کشمیر ، قسمتی از ایالت جامو وکشمیر هند، همواره یادآور دیاری افسانه ای و سرسبز با جلوه هایی از زیبایی های شگرف است که مکان های تاریخی و مناظر طبیعی، جاذبه ی خاصی به آن بخشیده است. اشتراکات فراوان آب و هوایی، طبیعی و فرهنگی کشمیر و ایران سبب شده که کشمیر را« ایران صغیر» بنامند.زبان فارسی که زیرشاخه ای از زبان های هند و ایرانی است با زبان های شبه قاره، پیوندی دیرینه دارد؛ اما  در  واقع توسعه و نفو...

نظریة استعارة شناختی معتقد است که زبان عادی و زبان ادبی، از جهاتی در مفهوم سازی مفاهیم شبیه هم و از جهاتی متفاوتند. مقاله حاضر، در صدد پرداختن به خلاقیت های حافظ در تصور مفهوم عشق در چارچوب این نظریه است. مفهوم عشق در شعر حافظ به کمک راهبردها یا ابزارهای شناختی رایجی چون استعاره، تصویر، مجاز و جاندارپنداری مفهوم سازی می شود، اما به نظر می رسد حافظ شیوه های خلاقانه تری را در استعاره های شعری عشق...

چنانکه می دانیم گسترش زبان فارسی درشبه قاره ی هند از قرن پنجم شروع شد و در عصر صفوی به اوج خود رسید و شعرای فارسی زبان زیادی را در خود پروراند. از آنجا که زبان فارسی زبان مادری هندوها نبود لاجرم به تألیف کتب دستور زبان فارسی همت گماشتند. یکی از این کتابها، کتابیست بنام جوهرالترکیب نوشتة «منشی سیوارام» که در قرن سیزدهم هجری (1235 ﻫ. ق)  در قالب قصیده‌ای هشتصد و سی بیتی سروده شده  و دستور زبان فا...

چکیده ندارد.

یکی از طبیعی­ترین روش­های گسترش و تقویت واژگان در اکثر زبان­های مطالعه­شده، روش ترکیب است. هدف این مقاله بررسی فرایند ترکیب در زبان راجی به­عنوان یکی از ابزارهای مهم توسعۀ واژگانی، براساس طبقه­بندی بیستو و اسکالیس است.زبان راجی به شاخۀ مرکزی از دستۀ زبان­های شمال غربی تعلّق دارد که روزگاری دراز در یک قلمرو گسترده مرکزیّت داشته و امروزه نشانه­های آن در بخشی از مرکز ایران همچون دلیجان، محلات و نراق...

بررسی دامنة نفوذ و گسترش ­واژه­های فارسی در زبان­های دیگر و از آن جمله زبان­های اروپایی و به­ طور خاص زبان انگلیسی از جمله موضوعات درخور­توجهی است که با وجود اهمیت انکارناپذیرش از منظر زبان­شناختی و نیز فرهنگی و تاریخی کماکان ابعاد مختلف آن در مطالعات ریشه­شناختی مغفول مانده است. در این بین، بررسی واژه­های انگلیسی با ریشة فارسی بیانگر آن است که بخش قابل­توجهی از این مجموعه به نام­های گیاهان اخت...

این نوشته میکوشد تا بخشی از اوضاع فرهنگی ناشناختة دورة قاجار را، در ارتباط با چگونگی گسترش زبان فرانسه در ایران، مورد بررسی قرار دهد. در این دوره، به ویژه از زمان محمّد شاه (1264-1250ق.)، علل سیاسی - اجتماعی گوناگون از یک سو و از سوی دیگر، نهادها و شخصیتهای مختلف، بسترهای مناسبی را برای نفوذ زبان و ادبیات فرانسه در ایران فراهم کرده‏اند؛ اما چنان که خواهد آمد، مهمترین نقش را در این فرآیند تاریخی ...