سلامان و ابسال قصه­ای رمزی است که در قرن سوم هجری به دست حنین بن اسحاق از یونانی به عربی ترجمه شد. در روایت حنین بن اسحاق، سلامان، شاهزاده یونانی که گرفتار عشق دایه خود ابسال شده بود، به سبب ملامت شاه و اطرافیان به همراه ابسال به جزیره­ای دور دست گریخت و پس از آن که شاه سلامان را به ترک ابسال وادار کرد، سلامان دست در دست ابسال در دل دریا فرو رفت، اما به فرمان پادشاه سلامان زنده ماند و دری...

پایان نامه:داستان پردازی فلسفی و رمزی سابقه ی بس کهن دارد، در متون مقدس نیز این معنا مورد توجه قرار گرفت است. عارفاان مسلمان نیز از ظرفیت های قصه برای بیان مطالب خود سود جسته اند یکی از این عارفان بزرگ عطار نیشابوری است که بیش از هر عارف قصه نویسی به این مهم توجه کرده است. او به ویژه داستان بلند منطق الطیر را به رشته نظم کشیده و اثری رمزی و تمثیلی است. در منطق الطیر بلند ترین داستان ، داستان شی...

اسب؛ برای خاندان‌های پهلوانی و جنگاوران هندواروپایی از ارزش توتمی دیرپایی برخوردار بوده، به همین دلیل در شاهنامه که اثری حماسی است، پرتکرارترین نمادینه‌ی جانوری را به وجود آورده است که نمادینگی آن را تنها باید در ارتباط با کهن الگوی قهرمان بررسی کرد. این نماد جانوری که در پیوند با آب و دریا (ارتباط با نیروی سرشار زمین و طبیعت) کامل می‌شود، در حقیقت، تجسم قدرت غریزی ناخودآگاه اوست که کهن الگوی ق...

‏داستان لیلی و مجنون، زبان رمز حال همه عاشقان صادق است. در تمامی این داستان ها، به رغم تفاوت های بسیار در روایات مختلف، ناکامی در عشق دنیایی و مردن از درد نامرادی مشترک است. این ماجرای کهن افسانه ای را نخستین بار نظامی به نظم فارسی در اورد و انگاه به تقلید از او، شاعران وگویندگان بسیاری ان را به نظم و نثر روایت کرده اند که معروف ترین انها ازان عبدالرحمن جامی است و او 300 ‏سال بعد ار نظامی این د...

‏داستان لیلی و مجنون، زبان رمز حال همه عاشقان صادق است. در تمامی این داستان ها، به رغم تفاوت های بسیار در روایات مختلف، ناکامی در عشق دنیایی و مردن از درد نامرادی مشترک است. این ماجرای کهن افسانه ای را نخستین بار نظامی به نظم فارسی در اورد و انگاه به تقلید از او، شاعران وگویندگان بسیاری ان را به نظم و نثر روایت کرده اند که معروف ترین انها ازان عبدالرحمن جامی است و او 300 ‏سال بعد ار نظامی این د...

مقاله پیشِ رو، با هدف بررسی استعاره مفهومیِ عشق دایره‌وار است در اشعار مولانا وتطبیق آن با شعری از جان دان -از شعرای دوره الیزابت انگلستان- تدوین شده است. مبنای نظری مقاله، نظریه استعاره مفهومی است که استعاره را از کاربردِ ادبیِ کهن خارج می‌کند و آن را به ابزاری برای تفکر و درکِ جهان پیرامون تبدیل می‌سازد. در ابتدا تعریفی از استعارة مفهومی ارائه شده است. سپس ابیاتی در آثار مولانا و جان دان- که در آن...

الگوی باروری یکی ازالگوهای تکرارشونده و بنیادین در اساطیر جهان است که روایتگر داستان عشق ایزدبانوی آب (عشق و باروری) به خدای گیاهی و به دنبال آن، مرگ و نوزایی خدای گیاهی است. به نظر جرج فریزر (George Frazer)، این الگوی مشترک که مظهر رویش هر سالة گیاهان در بهار، پژمردگی در خشکسالی تابستان و رستاخیز هر سالة آنها در نزد اقوام کشاورز است، به صُوَر گوناگون در متون اسطوره‌ای و حماسی جلوه پیدا کرده است....

در این تحقیق سعی شده است تا وجود «کهن الگوی سفر قهرمان» به عنوان کهن الگویی زنده و پویا در دورههای نمایشنامهنویسی کلاسیک، مدرن و پست مدرن بررسی شود و از طرفی تغییرات این کهن الگو در دورههای مختلف و تحت شرایط متفاوت مورد مطالعه قرار گرفته است. چگونگی تاثیرپذیری این کهن الگو به نسبت اندیشههای رایج در هردوره ی زمانی نشان داده شده است. در هر فصل سعی بر این بوده است تا در ابتدا خصوصیات هر دوره و درا...

بی گمان شاهنامة فردوسی متنی است که نظام اخلاقی-انسانی آن، حصار جغرافیایی و نژادی را برداشته و بدان خاصیتی جهانی و فرازمانی- فرامکانی بخشیده است. از نشانه های این ادعا، ظرفیت کم نظیر شاهنامه و شخصیت های آن با نمادهای جهانی و کهن الگوهای شخصیتی انسان هاست. این پژوهش به شیوة توصیفی-تحلیلی مبتنی بر چارچوب نظری تحلیل روان شناختی-کهن الگویی کارول.اس. پیرسون و هیو کی مار در نظریة «بیداری قهرمان درون» ...

یکی از رویکردهای مهم نقد آثار ادبی، نقد کهن الگویی است که به کشف ماهیّت و ویژگی اسطوره ها در کهن الگوها و نقش آن ها در ادبیات می پردازد. دراین مقاله رمان الطریق الی الشمس (تشریقة آل المر) نوشتة عبدالکریم ناصیف از دیدگاه نقد کهن الگویی بررسی و شخصیت قهرمان بر اساس رویکرد یونگ در تحلیل کهن الگویی شخصیتها نقد وتحلیل شده است. اساس کهن الگویی این رمان بر روی اسطورة «قهرمان» شکل گرفته و بقیة کهن الگوه...