بررسی های معنا شناختی شاخه ای از زبانشناسی جدید است که به بررسی معانی کلمات، أنواع و ریشه آنها و رابطه بین لفظ و معنا و تحول معنایی کلمات می پردازد. قصیده ابن رومی در رثای فرزندش از شاهکارهای قصائد رثای ادبیات عربی قدیم است که به خاطر سرشار بودن از احساسات و عواطف صادق، دارای ظرفیت های بالایی برای نقد معناشناختی است. این مقاله می کوشد تا با بررسی چهار سطح واژگانی، آوائی، نحوی و صرفی، دلالت های ...

وجود ساخت مجهول همواره از موضوعات مباحثه برانگیز در نحو زبان فارسی بوده است. در سنت دستورنویسی و نیز اغلب تحلیل های زبان شناختی، توالی اسم مفعول فعل متعدی و فعل کمکی «شدن» ساخت مجهول فعلی به شمار رفته است. در این میان، مقالۀ حاضر می کوشد تا از منظر برنامۀ کمینه گرا و نیز برپایۀ تمایزی که اِموندز (2006) میان پسوند اسم مفعول[1] در مجهول های فعلی[2] و صفتی[3] قائل است، نشان دهد که آنچه در این زبان ...

یکی از فعالیت های تعبیری مهم و بنیادی در زبان شناسی شناختی فعالیت شکل و زمینه است که به کمک آن می توان بسیاری از تعبیرات زبانی را مشخص کرد و یا حتی در مورد ترتیب کلمات نیز از آن کمک گرفت. زمینه، آن چیزی است که در بافت جمله از اهمیت بیشتری برخوردار است و شکل همان بافت و سیاق عبارت به شمار می آید. آیات بسیاری در قرآن وجود دارد که به چندین اسم خداوند با ترتیب خاصی خاتمه می یابند. یکی از آن ترتیب ه...

استاندارد بین‌المللی ایزو 2788 و استاندارد بریتانیا 8723 بر کاربرد توصیفگرهای بسیط و تجزیة توصیفگرهای مرکب یا پیچیده به عناصر معنایی مجزا تأکید دارند. این استانداردها از عامل‌بندی به‌عنوان روش تجزیة اصطلاحات مرکب نام می‌برند. قواعد و انواع عامل‌بندی در جهت کاهش کاربرد توصیفگرهای مرکب و حرکت به سمت تدوین توصیفگرهای بسیط وضع شده‌‌ند. به این ترتیب، باید همواره رابطة مشخصی میان تعداد توصیفگرها و تع...

در این مقاله نقش شفافیت معنایی در پردازش اسامی ساده و اسامی مرکبِ غیرفعلی متشکل از سازه‌های «اسم+ اسم» که پربسامدترین اسامی مرکب در زبان فارسی هستند، در دو بیمار زبان‌پریش بروکا و دو بیمار زبان‌پریش ترانس کرتیکال حرکتی از طریق آزمون‌های «نامیدن در مواجهه» و «تکرار»  مورد بررسی قرار می‌گیرد. مقایسه عملکرد بیماران زبان‌پریش بروکا و ترانس کرتیکال حرکتی نشان می‌دهد که بیماران ترانس کرتیکال حرکتی کنش...

این تحقیق در چهارچوب علم سبک شناسی با تاکید بر داده های آماری به صورت « ریز » انجام شده است . تحقیق بر روی 15 غزل از سعدی و 15 غزل از همام تبریزی در سه سطح زبانی ، ادبی و فکری صورت گرفته است . به خاطر توسع کار مجبور به گزینش قسمت هایی خاص از مقولات زبانی و ادبی شده ایم . در قسمت زبانی تمرکز تحقیق بر صرف زبان از لحاظ دستوری محدود شده است ، مقولات اسم ساده یا مرکب ، فارسی یا عربی یا سایر زبان ه...

امروزه استفاده مجدد از کاغذهای بازیافتی به عنوان یکی از روش های تامین مواد اولیه سلولزی مناسب برای صنایع خمیر و کاغذ مورد توجه جدی قرار گرفته است. به دلیل وجود آلاینده هایی مانند چسب ها و مرکب چاپ، ویژگی های نوری و مکانیکی کاغذهای بازیافتی به طور قابل ملاحظه ای کاهش می یابد، ولی به کمک روش مرکب¬زدایی می¬توان از افت ویژگی¬های مذکور جلوگیری کرد. از طرف دیگر، به دلیل مشکلات ایجاد شده در این روش ما...

چکیده اسامی مرکب بخش مهمی از دایرة واژگان سخن‌گویان هر زبان هستند و همواره در حوزه‌های مختلف زبان‌شناسی مورد مطالعه قرار ‌گرفته‌اند. ساخت اسامی مرکب حاصل تعامل حوزه‌های نحو و صرف است و، در‌ این ‌میان، حوزة معناشناسی اسامی مرکب زبان فارسی کم‌تر مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله، با رویکردی معنایی ـ شناختی، انواع و چگونگی روابط معنایی اسامی مرکب برون‌مرکز را بررسی می‌کنیم. از منظر زبان‌شناس...

این پایان نامه که به نام "توصیف دستورزبان اسرارالتوحید" می باشد، توصیف دستوری به روش همزمانی است این وجیزه در پانزده بخش تنظیم شده است : بخش اول: اسرارالتوحید و محمد بن منور بخش دوم: جمله و انواع آن از جهت مفهوم، ساختار و تعداد فعل و بررسی ارکان سازنده جمله بخش سوم: فعل و انواع مختلف آن از جهت ساخت ، معنی و مفهوم و شناسیه و زمان و غیره بخش چهارم: اسم و بررسی ویژگیهای آن و وابسته های پسین و پیشی...

اشتقاق پسوندی مهمترین و متداولترین فرایند ساخت واژه در زبان فارسی محسوب می شود. تعداد زیادی از پسوندها به ستاکهای فعلی (حال یا گذشته) می پیوندند و از آنها اسم، صفت و یا قید می سازند. نکته جالب توجه اینکه افعال مرکب زبان فارسی نیز تحت تاثیر این فرایندهای اشتقاقی قرار می گیرند. در این رساله آن دسته از پسوندهای اشتقاقی که در ساخت واژه های مرکب از افعال مرکب فارسی دخیل اند، مورد بررسی قرار گرفته ان...