سنگ‌های گرانیتوئیدی دگرشکل‌شده در شمال سامان معرف بخشی از فعالیت‌های ماگمایی زون سنندج- سیرجان در مزوزوئیک می‌باشند. این گرانیتوئیدها به‌صورت توده‌های مجزا به درون سنگ‌های دگرگونی با سن پروتولیت پالئوزوئیک و مزوزوئیک نفوذ کرده‌اند و خود نیز در اثر حوادث زمین‌ساختی بعدی متحمل دگرشکلی شده‌اند. سن‌سنجی به روش اورانیم- سرب بر روی بلورهای زیرکن استخراج شده از این سنگ‌ها بیانگر سن 4 ± 182 میلیون سال ...

منطقه ایرانکوه در 20 کیلومتری جنوب شهر اصفهان واقع شده است. شیل‌های سیاه همراه با سیلت‌ و ماسه‌سنگ‌های به سن ژوراسیک زیرین قدیمی‌ترین واحدهای سنگی رخنمون یافته‌اند که در دامنۀ شمالی ایرانکوه برون‌زد دارند. سنگ‌های آهکی- دولومیتی به‌همراه مقدار کمی شیل و مارن به سن کرتاسه‌زیرین به‌صورت دگرشیب و با حضور کنگلومرای قاعده‌ای روی سنگ‌های ژوراسیک زیرین قرار دارند. روند ساختاری چین‌خوردگی باخترشمال‌باخ...

حوضه رسوبی کپه داغ، پس از بسته شدن اقیانوس دیرینه‌تتیس، در اقیانوس نوتتیس، در جنوب صفحه توران تشکیل شد. در این حوضه، توالی رسوبی ستبری از ژوراسیک تا میوسن بدون هیچ گونه وقفه رسوبی مهم نهشته شده است. سازند سیلیسی- آواری کشف رود با سن ژوراسیک میانی، حدود 2 کیلومتر ستبرا دارد و به طور ناپیوسته بر روی سنگهای رسوبی تریاس و سنگهای اولترابازی نهشته شده و از رخساره‌های رودخانه‌ای- دلتایی و توربیدیتی، ش...

کمپلکس نفوذی خونرنگ به عنوان یکی از بزرگ‌ترین کمپلکس‌های موجود در بخش جنوبی پهنه سنندج- سیرجان، در شمال باختری شهرستان جیرفت در استان کرمان جای گرفته است. این کمپلکس از مجموعه‌ای از سنگ‌های اسیدی و حدواسط مانند دیوریت، کوارتزدیوریت، تونالیت، گرانودیوریت، گرانیت و اعضای مافیک‌تر مانند هورنبلندگابرو و میکروگابرو تشکیل یافته است. مطالعات صحرایی همراه با شواهد کانی‌شناسی و ژئوشیمیایی نشان می‌دهد که...

در این پژوهش یک برش چینه­شناسی از سنگ­های کربناته سازند قلعه دختر (ژوراسیک میانی-پسین؟) به ضخامت 3/306 متر در شمال شهر قاین واقع در استان خراسان جنوبی اندازه­گیری و مطالعه شده است. این توالی از سنگ­آهک­های نازک تا ضخیم لایه و توده­ای، دولومیت، ماسه­سنگ، شیل و مارن تشکیل شده است. بر اساس مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی، یازده ریزرخساره­ی آهکی و دو پتروفاسیس آواری شناسایی شده بود که در چهار کمربند رخ...

همزیستی میان هیدروییدProtulophila gestroi  و خانواده سرپولیدا از نقاط مختلف اروپا (انگلستان، فرانسه، آلمان و...) و خاورمیانه (سوریه) با سن ژوراسیک میانی (باژوسین) تا پلیوسن گزارش شده است. در این مطالعه همزیستی یاد شده برای اولین بار در ایران و دومین بار در خاورمیانه گزارش می‌شود. این همزیستی در سازند دبرسو در منطقه هفتومان در جنوب ‌باختر شهر خور شناسایی شده است. سازند دبرسو با سن سنوما...

اهمیت چینه‌نگاری مکانیکی سنگها در جنبش‌شناسی چین‌ها از دیرباز مورد توجه زمین‌شناسان ساختمانی بوده است. دو پارامتر تغییرات رخساره رسوبی و ستبرای واحدهای کم‌قوام، نقش تعیین‌کننده‌ای در فعالیت توالی‌ها به عنوان افق‌های جدایشی ایفا می‌کنند. هدف این پژوهش، بررسی نقش چینه‌نگاری مکانیکی بر هندسه چین‌خوردگی در دو تاقدیس هیدروکربنی آغاجاری و پازنان در پهنه فروبار دزفول است. به همین منظور از برش‌های لرزه...

شورابه‌های حوضه‌ای غنی از فلز به‌عنوان عامل کلیدی در شکل‌گیری ذخایر فلوئوریت-باریت (سرب و روی) مرتبط با ساختار هستند که در اغلب موارد منشأ فلز و مواد معدنی از سنگ بستر زیرین تأمین می‌شود. کانسار رگه‌ای فلوئوریت-باریت±سولفید آتش‌کوه در جنوب‌شرق استان مرکزی، نمونه‌ای از این ذخایر است که کانی‌سازی در آن با ماهیت اپی‌ژنتیک و ساخت و بافت‌های پرکننده فضای‌خالی، برشی و حفره‌ای در سنگ میزبان کربناته-شی...

اجتماعات دایکی دیابازی متعددی توده گرانیتوییدی بندهزار چاه (جنوب شرق شاهرود) و سنگ‌های میزبان آن شامل سنگ‌های متاپلیتی، متاپسامیتی و گنیسی به سن اواخر نوپروتروزوییک- اوایل کامبرین را قطع کرده‌‌‌اند. این دایک‌‌‌ها کنگلومرا، ماسه‌‌‌سنگ و شیل‌های متعلق به اواخر تریاس تا اوایل ژوراسیک (معادل سازند شمشک) را نیز قطع کرده‌‌‌اند ولی سنگ‌‌‌های جوان‌تر از جمله سنگ آهک‌های کرتاسه‌‌‌ زیرین (نئوکومین) را قط...

در منطقه کرمان-راور و ادامه شمالی آن تا نایبندان و طبس تعدادی ردیف های سنگی رسوبی-تبخیری زمانهای کامبرین،سیلورین،دونین،تریاس،ژوراسیک پسین و کرتاسه پیشین،بعضاً به صورت دیاپیری گسترده است که تفکیک آنها از هم بویژه در نواحی با تکتونیک شدید غالباً دشوار است. موضوع بحث این نوشتار سنگهای تبخیری متعلق به آخر ژوراسیک که در منطقه راور-کرمان به فراوانی موجود است. با توجه به نکات بررسی شده در این مقاله و ب...