شعر حجم یا حجم گرایی(espacementalisme) یکی از جریان های شعری ایران است که در زمستان 1348 با انتشار بیانیه ی شعر حجم رسمیت پیدا کرد. از میان تمام کسانی که این بیانیه را امضا کردند، یدالله رویایی توانست با اشعار خود این جریان شعری را نهادینه کند و یکی از برجسته ترین شاعران حجم سرای ایران و جهان لقب بگیرد. بینامتنیت یکی ازمهم ترین نظریات ادبی است که نخستین بار توسط ژولیا کریستوا مطرح شد که در نها...

فلسفة واسازانه نمونه ای مطلوب برای نشان دادن چگونگی سازگاری نظامی فلسفی، با دموکراسی است. واسازی با نقد خودگرایی و دیگرستیزیِ سنت اندیشة فلسفی در صدد بنیان نهادن اصول فلسفی متناسب با اصل دیگرپذیری و دموکراسی برمی آید. از طرف دیگر، مباحث دریدا در حوزة دموکراسی اجتماعی ـ سیاسی، مانند دموکراسی آینده و چالش های پیش روی دموکراسی نیز ریشه در اندیشة فلسفی او دارند. بدین ترتیب، دموکراسی و واسازی دو روی ...

این مقاله با هدف بررسی ساز و کارهای ارتباطی پست مدرن در فیلم آلزایمر انجام شده است. در بخش نظری آن، نظریههای پست مدرنیسم از جمله میشل فوکو، لیوتار، ژاک دریدا، ژان بودریار، فردریک جمیسون و... مورد مطالعه واقع شدهاست و مفاهیم و مضامین اصلی سینمای پست مدرن از آنها استخراج شده است. روش این تحقیق تحلیل محتوای کمی وکیفی می باشد. واحد تحلیل در این تحقیق، صحنه های فیلم مشتمل بر 64 صحنه می باشد و روش نم...

سواد رسانه‌ا‌ی سازه‌ای آموزشی است که ازخلال فرایند آموزش رسانه به مُتعلمان ساخته و پرداخته می‌شود. «مخاطب» از بنیان‌ها و مؤلفه‌های سازندۀ این سازه است که در فرایند آموزش رسانه معنایی مضاعف دارد؛ اولاً، مخاطب بخشی از مباحث آموزش سواد رسانه‌ای را به خود اختصاص می‌دهد و ثانیاً، متعلم درمقام مخاطبِ آموزش رسانه، به‌صورت پیش‌فرض جایگاه همان مخاطبی می‌نشیند که مقوّم سازۀ سواد رسانه‌ای است. این امرْ آموزش را...

اصل بقاء در رویکرد رئالیستی،پدیده‌ای نو به شمار می‌رود (تاریخچه)؛ اما مبانی، چرایی و نقد آن ازمنظر اندیشۀ اسلامی، موشکافانه حلاجی نشده است (پیشینه)! این رویکرد می‌تواند شامل دو زیرشاخۀ اساسی باشد: اول، ارزیابی مبنای داروینیستی اصل بقاء در نظریۀ رئالیستی؛ و دوم، ارزیابی تفاوت در مدلول «بقاء» در رویکرد اسلامی در یک طرف، و نظریۀ رئالیستی در طرف دیگر (مسئله). ازاین‌رو، پرسش اصلی این است که زیرساخت ...

دریدا در «اسطوره‌شناسی سفید» به نقش استعاره در متون فلسفی و اینکه فلسفه چطور به استعاره پرداخته توجه کرده است. از نظر وی وقتی فیلسوفان استعاره را تعریف می‌کنند، آن را به استعارۀ اسمی فرومی‌کاهند، و این نشان می‌دهد که آن­ها تلاش کرده‌اند تا استعاره را تابع مفهوم سازند؛ اما دریدا تقابل مفهوم به عنوان عنصر فلسفه و استعاره به عنوان عنصر ادبیات را نمی پذیرد، و نشان می دهد که مفهوم و تمام مفاهیم فلسف...

پساساختارگرایان، به‌ویژه دریدا، با تکیه بر فرآیندها و سازوکارهایی چون تعویق، فاصله، ردّ (trace) و غیریت، به نقد تقابل‌های دوگانه و رویکردهای مبتنی بر متافیزیک پرداخته‌اند. با وجود تأکید پساساختارگرایی بر سازوکارها و رهیافت‌های خاصّ خود، با تبیین ژرف‌ساخت‌های نظریِ پساساختارگرایی (و به‌ویژه آرای دریدا) می‌توان به نقش بنیادین استعاره و کارکردهای استعاری در تکوین مبانی نظریِ آن پی‌برد. در این مقاله، ب...

یکی از منابع فکری دریدا و رویکرد ساختارزدایی ، اندیشه های هوسرل و روش پدیده شناسی است .دریدا از منتقدان جدی هوسرل و در عین حال به طور آشکار وپنهان تحت تاثیر عمیق وی نیز است . نقد عمده وی به هوسرل، به چالش کشیدن این ادعا است که بایستی در ساحت معرفت شناسی تمامی پیش فرض ها را به یک سو نهاد . من استعلایی به عنوان فاعل چنین فعلی است . دریدا مدعی است که خود این من استعلایی از دایره فرایند به تعلیق در...

در این مقاله به دنبال فهم اندیشۀ فلسفی دریدا و رفع ابهام آن هستیم؛ پاسخ ما به این ابهام آن است که دریدا را باید پیش از هرچیز در چارچوب مباحثِ امانوئل لویناس فهمید و قرار داد. این جایگذاری درید،ا در نوع خود، بسیار کلیدی است و معنای ضمنی فلسفۀ او را متفاوت می­سازد. دلیل این تحول آن است که در خوانش عمومی دریدا را در درجۀ نخست وارث نیچه و پس از آن هایدگر می­دانند که در افق فکری آن دو و در سنت نقد مت...

آیا مطالعات میان رشته ‏ای در دوران معاصر از برداشت یکسانی برخوردار بوده و معنای واحدی برای آنها متصور است؟ امروزه در باب ضرورت مطالعات میان رشته ‏ای تقریباً اجماع قابل قبولی در میان متفکران و صاحب‏نظران وجود دارد. برخلاف چند دهه قبل دیگر نمی ‏توان از استقلال حوزه ‏های علوم انسانی سخن گفت. این حوزه ‏ها به ‏شدت به‏ هم پیچیده ‏اند و لذا بحث میان رشته ‏ای بحث عام و متعارفی شده است. در این راستا روای...