بحث از ویژگی های روش شناختی پژوهش علوم اجتماعی، به میزان قابل ملاحظه ای، در گرو تبیین چیستی این نوع پژوهش است. در این نوشتار دو رویکرد رقیب در این زمینه مطرح شده اند، طبیعت گرایان و در زمره آنها پوزیتویست ها که بر همانندی علوم طبیعی و علوم اجتماعی از لحاظ روش شناسی تاکید دارند و پدیده‏های اجتماعی را همچون پدیده‏های طبیعی قانونمند تلقی می‏کند. در این طیف به دیدگاه امیل دورکیم می توان اشاره کرد. ...

در این مقاله به تعریف رشته و میان رشته و تاریخچه این دو پرداخته و این سؤال مطرح می شود که به رغم میل و یا تکرار عده ای که مشتاقانه و رضایت مندانه کتابداری و اطلاع‏رسانی را یک میان رشته می دانند، نویسنده استدلال می کند که تا رشته ای نباشد میان رشته مفهومی ندارد. او تأکید می کند که میان رشتگی، پاسخی به یک سونگری پوزیتیویسم و فروکاهی مسائل اجتماعی و انسانی به علوم طبیعی است؛ زیرا از زمانی که نارسا...

ماسون اُرسل پدر فلسفه ی تطبیقی است. او با تأثر از دو جریان تاریخ گرایی و پوزیتیویسم سده‎ی نوزده، می کوشید تا فلسفه ها را در مقام پدیده هایی تاریخی، در درون سنّت پوزیتیویستی، به گفت وگو وادارد. موفقیت روش تطبیقی در دیگر حوزه های معرفت خصوصاً فیلولوژی (فقه اللغه)، الهام بخش او در اتخاذ این اندیشه بود که مطالعه ی تطبیقیِ الگوهای تفکر در تمدّن های مختلف می تواند دانش ما را در جهت آنچه فلسفه می خوانیم، و...

چکیده ندارد.

تبیین­های پوزیتیویستی و ابطال­گرایانه، هر دو در این فرض طبیعت­گرایانه اتفاق­نظر داشته­اند که واقعیت محدود به سطح تجربی است و تبیین علمی باید به این سطح تجربی ارجاع دهد تا از وصف تحقیق­پذیری، معناداری و علمی بودن برخوردار باشد. این در­ حالی است که از یک­سو اصل علیت به­مثابه­ی شرط ضروری هرگونه تبیین علمی، به­لحاظ منطقی از این سطح تجربی قابل استنتاج نبوده و در­نهایت نه به­صورت یک اصل تجربی بلکه به...

کلیفورد گیرتز و میراث فکری وی یکی از برجسته ترین رویکردهای نظری، نه تنها در انسان شناسی، بلکه در علوم اجتماعی و علوم انسانی معاصر است. برنامه نظری گیرتز در انسان شناسی را می توان از خلال سنت هایی که پایه های اصلی تفکر وی را تشکیل می دهند درک، تجزیه و تحلیل نمود. گیرتز با تلفیق سنت ایده آلیسم آلمانی و رویکردهای هرمنوتیک قاره ای؛ با میراث فکری وبر و پارسونز در جامعه شناسی؛ رویکرد فلسفه تحلیلی ویت...

این رساله دارای چهار بخش است ، در بخش اول به اختصار از پیشینه تمایز تحلیلیˆتالیفی بحث شده است . لایب نیتس دو نوع حقیقت را از هم متمایز می کند، حقیقت عقلی و حقیقت واقعی، اما شارحان افکار او این تمایز را که با تمایز مصطلح تحلیلیˆتالیفی منطبق است ، با فلیفه او چندان سازگار نمی دانند و معتقدند که در نظام فلسفی لایب ، تمام قضایا، تحلیلی و ضروری اند که البته سخنی پذیرفتنی نیست . در اندیشه های هیوم نس...

چکیده معنا داری و یا بی معنایی گزاره های دینی یکی از اصول و مبانی مهم  در تفسیر متون مقدس به حساب می آید؛ زیرا اگر چنین گزاره هایی بی­معنا بوده و فقط در سطح گزاره هایی برای بیان احساسات دینداران و مانند آن باشد، نمی توان با تکیه بر آنها به فهم دقیق و کاملتر آیات الهی دست یافت  ولی در صورت معنادار دانستن متون دینی می توان به این هدف رسید. این موضوع که عمدتاً درباره عهد قدیم وجدید مطرح بوده است؛ ت...

این مقاله به بررسی بنیان های روش شناختی رویارویی دو نحلۀ فکری در باب فلسفۀ تکنولوژی و پژواک این رویارویی در فضای فکری ایران می پردازد. دو تن از متفکرانی که آرایشان در حوزۀ عقلانیت نقاد قرار می گیرد عبارت اند از: عبدالکریم سروش و علی پایا . در آن سوی، اندیشمندی که نظریاتش عمدتاً در چهارچوب فلسفۀ هایدگر قرار می گیرد، رضا داوری اردکانی است. سمت و سوی مقالۀ حاضر در جهت نقد اندیشۀ پیروان هایدگر است.

تمایزی که فیلسوفان مسلمان میان گزاره های حقیقی و اعتباری می افکنند، نقطه عزیمت این نوشتار است. بر اساس این تفکیک، اقتصاد از جمله دانش های اعتباری است که رسالت اصلی آن ارائه سیاست­ها و تدابیر بهینه در حوزه روابط معیشتی است، البته توصیه ای مبتنی بر شناخت های واقعی. همچنین مانند دیگر علوم اعتباری، شاخص تایید یا رد سیاست­های اقتصادی، نسبت آن با عدالت (اعطاء حقوق) است. در این نگرش عدالت اقتصادی وصف ...