سید مهدی انجوی نژاد استادیار دانشکده حقوق دانشگاه شیراز   محمد امامی استادیار دانشکده حقوق دانشگاه شیراز    وقف به عنوان نهادی که تداوم صدقات را امکان پذیر می سازد از زمانهای قدیم بین ملل مختلف، معمول بوده، ولی در دین اسلام، به جهت تأکید قرآن و سنت به دستگیری از ضعفا و فقرا و توجه مسلمانان بر امور خیریه، اهمیت بیشتری کسب کرده است، به کیفیتی که مورد بحث و تدقیق فقها قرار گرفته و جوانب مختلف ...

در این مقاله پس از بررسی تاریخی نهاد وقف، به مفهوم شناسی این نهاد فقهی حقوقی پرداخته و پس از گزارشی مروری از ارکان و آثار وقف به بیع مال موقوفه می پردازیم، در این موضوع اصل عدم امکان فروش مال موقوفهرا تقویت می نمائیم و سپس استثنائات این اصل یعنی خراب شدن عین موقوفه، بیم خرابی مال موقوفه، خرابی بعض از مال موقوفه، جواز فروش مال موقوفه ناشی از روابط موقوف علیهم(بیم نزاع و سفک دماء) تبدیل موقوفه به...

مدت ها است که در کشورمان از تنوع بازار سرمایه و تنوع نهادهای مالی برای تجهیز پس اندازها و افزایش سرمایه گذاری و بالا بردن تشکیل سرمایه صحبت می شود. در همین راستا، صندوق وقفی در غرب و شرق دور، تأمین کننده مالی بسیاری از مؤسسات فرهنگی و اجتماعی بوده اند و گسترش چنین نهادها و صندوق های وقفی در ایران می تواند موجب گسترش بازارهای مالی و رشد سرمایه گذاری در کشور شود. هدف از این مقاله پی بردن به پتانس...

در متون اسلامی وقف پول بیشتر به عنوان «وقف درهم ودینار» بوده، زیرا پول در دوره­های اولیه اسلامی منحصر در همین دو، می شده است .تعریف ارائه شده از سوی فقها برای وقف موجب شده تا وقف منحصر به اعیانی شود که انتفاع از آنها موجب تلف در آنها نباشد، و نتیجه آنکه گسترش دایره وقف و تجهیز بسیاری از داراییها در غالب آن ناممکن شده است. امروزه با توجه به ماهیت اعتباری پول­ها این سؤال مطرح میشودکه آیا  وقف پول...

                               وقف پول از منظر فقه امامیه و مذاهب اربعه * سید حسن عابدیان کلخوران[1] سید محمد مهدی احمدی[2] احمد مراد خانی[3] امیر عبد التاجدینی[4] چکیده سنت حسنه ی وقف پول از قدیم الایام با عنوان وقف درهم و دینار در میان فقهای شیعه و اهل سنت مورد توجه بوده و تا به امروز نیز همچنان مورد توجه فقها و صاحب نظران قرارگرفته است. تأثیرات مثبت آن بر ایجاد توازن اقتصادی در میان افراد جا...

موضوع این مقاله، تحقیق در احکام مهم فقهی «وقف» بر اساس فقه استدلالی و استنباط آن احکام از کلمات اهل بیت عصمت وطهارت(ع) است؛ احکامی که بسیار مورد ابتلاست. «وقف» عبارت است از این‌که عین مال حبس گردد؛ یعنی از تصرّف مالکش و در برخی موارد از تصرّف مالکانه دیگران منع شود و منافع آن، در جهتی که واقف تعیین می‌کند آزاد گذاشته شود. پس، حقیقت وقف، حبس می‌باشد. مهم‌ترین قاعده فقهی که در باب وقف استفاده می‌شو...

چکیده: سنت وقف یکی از فعالیت هایی است که از ادوار گذشته تا کنون در تمامی جوامع وجود داشته است. در ایران نیز این سنت از زمان باستان به صورت یک اعتقاد مذهبی دیده می شود؛ اما مهمترین دوره رونق و شکوفایی سنت وقف در تاریخ ایران مربوط به عصر صفوی می باشد. که از جمله دلایل آن ، علاقه زمامداران این سلسله به وقف اموال در جهت رونق و آبادانی بقاع متبرکه شیعه و ماهیت دینی حکومت ایشان بوده است. به نحوی که...

وقف یکی از سنت های عظیم الهی است و عبارت از این است که اصل و عین را از خرید و فروش و سایر معاملات متوقف و موقوف می کنند تا از آن برای مصالح عامه، یا دسته و افراد، یا محل و مکان مخصوصی بهره برداری شده و به مصارف معینه برسد. با بررسی پیشینه وقف متوجه می شویم که این سنت حسنه اسلامی از دیرباز در کشور ایران نقش بسزایی داشته است. و از آن جمله می توان مجتمع ربع رشیدی در تبریز را نام برد، که اداره امور...

از شرایط صحت وقف مالیت شرعی داشتن، عین بودن، قابلیّت قبض و اقباض و ابدی بودن شیء وقفی است؛ بر این اساس در امکان وقف حقوق معنوی اختلاف شده است. این تحقیق کتابخانه ای و با روش تحلیلی توصیفی، ضمن بازنگری در فرایند استنباط و استخراج شروط عقد وقف و مورد بحث قرار دادن فلسفه وجودی و غایی شروط مورد مناقشه، صحت وقف حقوق معنوی را اثبات نموده است. بر این اساس، نتایج تفصیلی عمده آن بدین شرح است: 1. حقوق...