تاریخ نگاری از حوزه های چالش برانگیز در تاریخ اسلام و در میان گروه ها و فرق مسلمان می باشد. برخی مخالفان شیعه به ویژه وهابیان در رقابت و نزاع با شیعه می کوشند اولا نقش شیعیان را در تاریخ نگاری اسلامی و تدوین آثار تاریخی بسیار برجسته و پررنگ نشان دهند و ثانیا راویان و مورخان شیعه را به تاریخ سازی و جعل أخبار و روایات شیعی متهم کنند. یکی از نمایندگان این تفکر، عبدالعزیز نورولی است که در کتاب اثر...

بخش عمده ای از مطالب مربوط به تاریخ ساسانیان در کتابهای تاریخ و کتابهای ادب ایرانیان‘جنبه داستانی دارد. منابع ایرانی حاوی تاریخ ساسانیان مربوط به دو دوره می باشند‘دوره قبل از اسلام و دوره بعد از اسلام. منابع قبل از اسلام در زمینه تاریخ ساسانی بسیار اندکند و شاید علت آن ‘ ازمیان رفتن برخی منابع و نیز وجود سنت حفظ سینه به سینه مطالب درآن اعصار است . در منابع قبل از اسلام‘ مطالب واقعی وتاریخی ‘ ان...

نوشتار پیش بر طرح این مسئله متمرکز است که چرا و متأثر از چه عواملی، شاهد ایفای نقش اجتماعی ادبیات شفاهی و نوشتاری در پروسۀ عصر نهضت هستیم؟ براساس الگوی تحلیل روایت متن و جامعه‌شناسی منابع، نتایج بررسی نشان می‌دهد که مضمون‌های تاریخی همواره از محورهای بحث در متون ادبی بوده‌اند؛ اما ادبیات جدید ایران، از وقایع مهم تاریخی ازجمله انقلاب مشروطیت، جنبش ملی‌شدن صنعت نفت، کودتای 28 مرداد 1332 و حوادث ع...

تاریخ نگاری درک و دریافت مورخ از گذشته و بیان نوشتاری آن است. علم تاریخ از تقارب میان اندیشه مورخ و واقعیت های موجود جامعه یا گزارش های این وقایع حاصل می شود. مورخان بینش ونگرش خود را از جامعه ای که در آن زندگی می کنند به دست می آورند و واقعیت هایی را که پیرامون جوانب مختلف زندگی رخ داده است، با همین بینش و نگرش انعکاس می دهند. بینش مورخ با دانش او تناسب دارد و بسته به اینکه چه رهیافتی نسبت به ...

تاریخ نگاری اسلامی را در مرحله ی اول، به شکل شفاهی، راویان اخبار که به اخباری معروف اند، شروع کردند.این اخباریان اغلب در نیمه ی دوم قرن اول و قرن دوم و یا اوایل قرن سوم می زیستند.فهرست مفصلی از آنان را ابن ندیم به دست داده است.در این میان سیف بن عمر با اخبار فراوان و روایت های جنجالی از فتوح و نبرد جمل چهره ی خاصی از خود به نمایش گذاشته که شایسته ی بررسی بیشتر است. هدف این مقاله این است که سیف...

یکی از اشکال مشارکت سازمان‌های غیردولتی در دادرسی‌های بین‌‌المللی، حضور در قالب تأسیس‌‌‌‌ حقوقی «دوست دادگاه» است. آن‌ها از طریق این نهاد حقوقی می‌‌توانند، اظهارات خود درخصوص وقایع و قواعد حاکم بر دعوی را به صورت مکتوب یا شفاهی به دادگاه تقدیم کنند. اما واکنش مراجع قضایی و شبه‌قضایی بین‌‌المللی نسبت بدین شیوۀ مشارکت یکسان نبوده است. در این میان رویکرد دادگاه بین‌‌المللی حقوق دریاها بر خلاف دیوا...

هدف این مقاله تشریح و گسترش نقش پیش تدبیری- که بخشی از تدبر شمرده می شود- برای پیشگیری از بروز وقایع سازمانی و نظام سیاسی است. از این رو تلاش شده است ضمن تشریح اهمیت و ضرورت آینده پژوهی و آینده نگاری در برنامه ریزی های مدیریت سیاسی، زمینه های لازم برای مبادرت به پیش تدبیری طرح، و شرایط و عوامل مؤثر که هدایت کنندۀ برنامه های پیش تدبیری می باشد همراه دو مدل علّی– حلقوی بررسی شوند. آنگاه نقش آگاهی ...

بخش وسیعی از گزاره‌های موجود در تفاسیر، مرتبط با حوزه تاریخ است. اما ناظر به اینکه مفسران قرآن، خود را مورخ نمی‌پندارند، معمولاً در نقل وقایع تاریخی سبکی واحد را اتخاذ می‌کنند. این سبک که از سنت علمی تفسیر نگاری پیشینیان الگوگیری شده است، موجب گشته که نمود مسائل تاریخی در تفاسیر ـ حتی در دوران حاضر ـ به شکل تکرار پیوسته و یکنواخت روایات تاریخی باشد. زمانی که این نگرش سنتی به تاریخ با رویکردهای ا...

هدف: هدف از انجام این پژوهش، بررسی شیوه‌های سازماندهی اسناد و مدارک تاریخ شفاهی موجود در برخی مراکز تاریخ شفاهی ایران و جهان، و تعیین متداول‌ترین شیوه‌های سازماندهی در مراکز تاریخ شفاهی می‌باشد. روش/ رویکردپژوهش: این پژوهش با استفاده از روش پیمایش تحلیلی و توصیفی انجام شده است. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، مصاحبه است که پژوهشگر با مسئولان مراکز تاریخ شفاهی (داخل و خارج از کشور ایران) انجام داده است....

 از آن جایی که رشید الدین به اسناد و مدارک مربوط به مغولان دسترسی داشت، گزارش‌های نافذ و درستی از تاریخ و وقایع آن دوره ارائه وی دهد. حفظ دقت نظر در ثبت وقایع تاریخی و در کنار آن اشاره اجمالی به علل و نتایج امور و حوادث با در نظر گرفتن شرایط زمان و مکان از دیگر ویژگیهای کار رشید الدین فضل الله است . وی همچنین فرایند تدریجی جذب مغولان در فرهنگ و تمدن ایرانی ـ و اسلامی را باز گو می کند واینکه آنا...