نویسندة این مقاله ضمن بررسی جهان نمادین باستان، اسلام شیعی و تجدد معتقد است در ذهنیت ایرانیان، میان جهان نمادین باستانی و اسلامی- شیعی پیوندی تاریخی وجود دارد و از اواخر سدة نوزدهم، ورود تجدد به ایران با دستاوردهایی نظیر تأسیسات تمدنی، شکل گیری جنبش مشروطه و حکومت پهلوی سبب گسست در این ذهنیت شده است. با وجود این گسست، ذهنیت ایرانیان ویژگی های نمادین خود را حفظ کرده است و تاکنون نتوانسته جهان نم...

بسیاری از اصطلاحات کاربردی در چشم‌پزشکی، برای اولین بار در فرهنگ پزشکی مسلمانان تدوین یافت. واژه‌های آناتومیک و پاتولوژیک از جمله رتینا به معنای شبکیه و کاتاراکت به معنای آب‌مروارید، در فرهنگ پزشکی مسلمانان توسعه یافتند. به قول محمد قاضی در مجله الضیاء، چشم‌پزشکی از ابتکارات اعراب (مسلمانان) بود. این علم با تلاش آن ها به اوج خود رسید و کوشش آنان در این علم، طی روزگاران متمادی در جایگاه نخست...

هویت اسلام و مسلمان، نسل به نسل دائما در حال بازشناسی و بازتعریف است، تا در جهانی که هر روز بر پیچیدگی آن افزوده می شود، فهم منسجمی از آن ارائه شود. این تلاش­های وسیع، نتیجة جهان بینی­ها یا متاثر از مفاهیم و هویت­های متعدد دیگر اعم از دینی و ایدئولوژیکی است. آن­ها فقط بر تحولات درونی اسلام مبتنی نیستند، بلکه ثمرة تعامل روندهای دو جانبة درونی/ برونی­ای هستند که به بهترین وجه در سیلان میان مقیاس ...

اسلام از آغازین روزهای ظهورش در جزیره العرب همانند تمامی ادیان ابراهیمی، منادی وحدت جامعه بشری بوده است. تأکید قرآن کریم و سیره عملی پیشوایان دینی در راستای موضوع «همگرایی اسلامی»، آن را بعنوان بایسته ای عقیدتی و عقلانی، مورد توجه امت اسلامی و متفکران مسلمان قرار داده است. متأسفانه، علی رغم پشتوانه اعتقادی قوی، تمدن بزرگ اسلامی و اقتدار مسلمانان در طول تاریخ اسلام، طی دو قرن اخیر، عواملی همچون:...

چرایی واگرایی و چگونگی همگرایی در اسلام، مباحثی است که پیشینه‌ای به درازای تاریخ این دین دارد، خصوصاً که طبق فرموده قرآن ‌کریم، تمام انسان‌ها ابتدا امت واحده‌ای بودند که بر اثر اختلافات از انسجام فاصله گرفتند. بنابراین، انبیا مبعوث شدند تا عوامل تفرقه را از بین ببرند و دوباره وحدت را میان آنها برقرار کنند. گسستگی یا پیوستگی هر جامعه به تفکرات و باورهای آن جامعه وابسته است. برای برپایی جامعه‌ای ا...