نقد لغوی یکی از مهم ترین انواع نقد و تحلیل متن است. شبهه افکنی پیرامون فصاحت و صحت لفظی و معنایی واژگان نهج البلاغه و دقت امام(ع) در واژه گزینی از مواردی است که در نقدهای موجود کمتر به آن توجه شده است. ابن ابی الحدید معتزلی (م 656) در شرح خود به واژگان اهمیت داده و شاید از معدود شارحانی است که در شرح خود به دفاع لغوی از متن برآمده است. اشکالات مطرح شده در شرح ابن ابی الحدید نسبت به الفاظ نهج ال...

پیوستگی متن(ادوات ربط) در داستان حضرت موسی - علیه السلام- در دو سوره طه و قصص بر اساس نظریه هالیدی و حسن 1976 به کوشش: مختار عابدی پیوستگی به ابزارهای زبان شناسی در یک متن که شامل پیوستگی دستوری و واژگانی است اطلاق می شود. این ابزارها جملات را در سطح متن از نظر معنایی به یکدیگر پیوند می دهند و مناسباتی بین عناصرمتن ایجاد می کنند تا از مجموعه به هم ریخته ی جملات و عبارات متمایز گردد. از میان ...

با مقایسه معنی واژه ها در زمان های مختلف، این نکته آشکار می گردد که واژه ها معنای ثابتی ندارند و تغییر معنی می دهند. گاه این تغییر معنی در زمانی کوتاه و گاه در طول زمان اتفاق می افتد. دگرگونی معنایی در طول تاریخ در واژگان زبان فارسی نیز رخ داده است. برخی از واژگان زبان فارسی در گذر از فارسی میانه به فارسی نو تغییر معنی داده اند. دو متن مینوی خرد و بندهشن از متون با اهمیت فارسی میانه هستند. در ا...

بر اساس لوینسون (2010) پیوستگی یکی از مهم ترین مفاهیم تحلیل گفتمان است، که روابط معنایی موجود در متن را نشان می دهد. لوینسون (همان) انواع ابزارهای پیوستگی را طبق طبقه بندی دولی و لوینسون (2001) معرفی کرده است. براساس این طبقه بندی ابزارهای پیوستگی به شش دسته تقسیم می شوند: عبارت های توصیفی (descriptive expressions)، همانندی (identity)، روابط واژگانی (lexical relations)، الگوهای صرفی- نحوی (morp...

چکیده علی بن محمّد خزّاز رازی قمی، از محدّثان، عالمان و فقیهان برجسته و دانشمندان نامدار شیعه در نیمه دوم سده چهارم و اوائل سده پنجم هجری است. وی دارای آثار فراوانی در زمینه دانش های مختلف دینی است. در این میان، کتاب کفایه الأثر فی النّص علی ائمّه الأثنی عشر به دلیل دلبستگی وی به ولایت اهل بیت عصمت و طهارت(ع) از جایگاه ویژه ای برخوردار است؛ زیرا در این کتاب که از دیدگاه مکتب تشیّع در موضوع «خلافت و ا...

- برای استفاده از آرماتورهای پلیمری مسلح الیافی (frp) در سازه های بتن آرمه باید روابط طراحی جدیدی برای آن ها ارائه شود. ایجاد پیوستگی کافی بین بتن و آرماتورهای frp در محل وصله، یکی از بحث های مهمی است که در طراحی سازه های بتن آرمه باید توجه شود. هدف از این مقاله ارائه رابطه ای برای تعیین مقاومت پیوستگی آرماتورهای frp وصله شده در تیرهای بتن آرمه است. به این منظور نخست به کمک نتایج آزمایش های بی...

زبان شناسی متن و موضوعات متعدد مربوط به آن، ازجمله عنصر انسجام، پیشینه ای نسبتاً جدید در حوزة زبان شناسی و به تبع آن، در حوزه­های نقد ادبی دارد. مانند بسیاری از نظریات زبان شناختی و ادبی معاصر، خاستگاه این شاخة علمی نیز غربی است. نظریه ها و رویکردهای وارداتی دربین زبان شناسان و صاحب نظران عرب با بازخوردهای متفاوت همراه است. برخی با نگاهی متعصبانه، بسیاری از نظریات نوظهور در حوزة ادبیات و زبان شن...

در دهه­های اخیر آرای گوناگونی در زمینه­ی نشان­دادن انسجام و دست­یابی به عمق معنایی اثر ارائه شده است که در همه­ی آن­ها تحلیل متن، در مرکز بازخوانی­هاست؛ ازجمله نظریه­ی هالیدی و حسن (1976م) که در بررسی کلیت منسجم متن، سازنده و پویاست. ازاین­رو در پژوهش حاضر با استفاده از نظریه­ی انسجام متن هالیدی و حسن در زبان­شناسی ساختگرا به تحلیل و بررسی نشانه­های مختلفی چون نشانه­های واژگانی، آوایی، نحوی و م...

  هنگامی که شاعر یا نویسنده مفهومی را در قالب واژگان و جملات می ریزد، در پی آن است تا متنی یکپارچه به دست دهد؛ متنی که آغاز آن با پایانش پیوستگی داشته باشد. این امر محقق نمی‌شود، مگر آن که میان عناصر سازنده متن، تناسب و پیوستگی باشد تا متن پیکرمند وتنوار شود. بدین منظور، شاعر یا نویسنده ناچار است با استفاده از عواملی که موجب انسجام( cohesion ) متن می‌شوند، سخن خود را منسجم( cohesive ) کند. از ا...

چکیده مرزبان­نامه یکی از آثار برجسته نثر فنّی است که به اقتضای این نوع نثر، استشهادات عربی یکی از ویژگی­های بارز آن محسوب می­شود. مهارت خاصّ وراوینی در رعایت پیوستگی لفظی و معنایی عبارات عربی مرزبان­نامه با متن فارسی آن، اثر وی را به یکی از شاهکارهای متفاوت نثر فنّی تبدیل کرده­است.       مقاله حاضر در پی آن است که سهم و نقش عبارات عربی در ساختار لفظی و معنوی مرزبان­نامه را روشن نماید و جنبه­های مخ...