این پایان نامه تصحیح انتقادی نسخه ی خطی دیوان اشعری شاعر قرن 13 است. از این دیوان 2 نسخه ی خطی در کتابخانه ی مجلس شورای اسلامی به شماره 944 و کتابخانه ی ملی تبریز به شماره ی 2666 موجود است. از کل دیوان که بیش از 10500 بیت شامل قصاید، غزلیات، قطعات، مثنوی و ... بود بخش قصاید آن که بالغ بر 6000 بیت است فعلاً تصحیح شده است. این تصحیح ب هشیوه ی مقابله ای بر مبنای نسخه ی اساس انجام گرفت و کوشش به...

در حفاظت و مرمت آثار قدیمی همواره این مسئله مطرح می شود که ترکیبات اصلی سازندۀ این آثار کدام اند. طیف نگاری از شیوه ّهای مرسوم برای شناخت رنگیزه ها و اجزای سازندۀ آثار هنری است که در این تحقیق برای بررسی شیوۀ کاربرد زعفران در آراستن نسخه های خطی استفاده شده است. هدف از انجام تحقیق حاضر مطالعۀ شیوه های گوناگون استفاده از رنگ زعفران در هنر کتاب آرایی و تشخیص دورۀ زمانی آن است. روش تحقیق در این مطا...

میرنجات شاعر قرن دوازدهم و از شاگردان طراز اول صائب تبریزی و از منشیان شاه سلیمان صفوی است که آثار بسیاری از او به جا مانده از جمله نسخه خطی ترکیب بندی در هجو صدر به شماره 4313 موجود در کتابخانه دانشگاه تهران، که در استقبال ترکیب بند مشهور محتشم کاشانی شاعر قرن دهم سروده شده است؛لذا در این پژوهش با توجه به اهمیت کمی و کیفی استقبال در ادب منظوم فارسی ضمن بیان علل استقبال میرنجات از محتشم، به مقا...

نورالدّین محمّد عبدالله شیرازی، از دانشمندان و پزشکان معروف قرن یازدهم هجری است. پدر او، حکیم عین الملک شیرازی از جمله پزشکانی است که در عهد صفویه، به هند مهاجرت کرد. نورالدّین در هندوستان و در یک خانواده ی اهل علم و دانش متولّد شد و در خدمت دانشمندان عصر، به تحصیل علوم پرداخت و یکی از برجسته ترین چهره های علمی و ادبی زمان خود شد. از حکیم نورالدّین، آثار ارزشمندی، در زمینه های مختلف برجای مانده است...

شیخ حر عاملی (1104- 1033ق) به عنوان یکی از بزرگان عرصه ی علم و فقاهت شیعه، در نسخه ای خطی تحت عنوان «خلق الکافر و الغرض منه» که به زیور طبع آراسته نشده، اختصاصاً به موضوع خلقت کافر پرداخته و تلاش نموده تا به این پرسش پاسخ دهد که چرا خداوند کافر را درحالی که اوصاف او در علمش معلوم بود، آفرید، مهلت داد و بر مؤمنین مسلط ساخت؟ این در حالی است که بعضی از معارف قرآن و حدیث مانند طینت خاص، قضا و قدر، م...

مــردم ایران زمین از دیـــرباز با ادبیّات کهن این مرز و بوم پیوند اجتماعی و فرهنگی عمیقی برقرار کرده اند، زیرا بیشتر فارسی زبانان اغلب برای توجیه اعمال خود و یا تأئید نظرات و سخنان خود به اشعار و عبارات دلنشین نویسندگان توسل می جویند. و آن چه باعث شده تـــا فرهنگ مردم ایــران در میان دیگر فرهنگ های عالم مقامی در خور بیابد در حقیقت نتیجه ی تلاش و کوشش همین بزرگان علم و هنر است که شمع صفت سوختند ت...

متن داستانی جامع الحکایات از نویسنده ای ناشناس به خط نستعلیقِ تحریری ساده است و از جملۀ نسخ خطّی نفیس سدۀ دوازدهم هجری است. این کتاب شامل داستان هایی جذاب و شگفت انگیز است که در سبک و سیاق با داراب نامه های طرسوسی و بیغمی مانندگی دارد؛ نویسنده در طرح هر یک از حکایت ها با بهره گیری از اصول ساده نویسی و استفاده از توصیفات زیبا و دلکش، در جمله هایی کوتاه به بیان مضامین گوناگون پرداخته است و با بهره ...

چکیده پایان نامه حاضر، تصحیح کتاب قسـطاس الاطبّـا نوشتـه ی نورالدّیـن محمّد بن عبدالله شیـرازی،معروف به نورالدّین محمّد شیرازی، پزشک و ادیب و نویسنده ی ایرانی تبارِ فارسی نویس شبه قاره هند- در قرن یازدهم هجری قمری- اسـت. وی دارای آثاری در زمینـه ی طـب از قبیـل: الفـاظ الادویه، طب داراشکوهی، قسـطاس الاطبّـا و... است. کتاب قسطاس الاطبّای وی، دارای نثـری ساده و متعلّق به دوره ی صفویّه است.این کتاب شامل:...

کتاب تشریح الابدان یکی از قدیمی ترین کتاب هایی است که در زمینه علم تشریح در تاریخ پزشکی ایران به زبان فارسی نگاشته شده است. با توجه به نسخه های خطی فراوانی که از کتاب باقی مانده است می توان دایره نفوذ و اهمیت آن را در میان پزشکان بعد از ابن الیاس مشاهده کرد. قبل از ابن الیاس کسانی مانند رازی و ابن سینا و... به تشریح و وظایف اعضاء پرداخته بودند اما به زبان عربی بود. ابن الیاس با نوشتن این کتاب ب...

خلاصه : تحقیق حاضر در شش بخش تنظیم شده است، بخش اول تا سوم مشتمل بر مقدمه و معرفی علم الهدی و کتاب معیارالاشعار و بحثی درباره شعر از نگاه ادیبان و فقیهان می باشد، بخش چهارم متن مصحح نسخه ی خطی معیارالاشعار از محمدبن محسن فیض کاشانی معروف به علم الهدی می باشد. این نسخه در 35 برگ و 43 فصل با نثری مصنوع و آگنده از لغات عربی نگاشته شده و به بررسی دیدگاه اسلام نسبت به شعر می پردازد مولف با تکیه ب...