چکیده موضوع تحقیق پیش رو، بررسی نحوة انعکاس طرح تزیینی سیمرغ در سفالینه ها و کاشی های دوران اسلامی ایران است. نگارنده برآنست نخست با تکیه بر برخی منابع تاریخی و ادبی، در کنار شناسایی مشخصات طراحی و مفاهیم نمادین نگارة سیمرغ، علت تفاوت­های سیمرغ دوران اسلامی با سیمرغ ساسانی و همچنین فرضیة احتمال کاربرد این نقش در دوران اسلامی قبل از ورود مغولان به ایران را ردیابی نموده و سپس بطور اختصاصی انواع ا...

چکیده زمینه و هدف : در نتیجه استفاده بی رویه از داروهای ضد میکروبی در درمان بیماریهای عفونی، مقاومت میکروارگانیسم ها به ویژه باکتری های گرم منفی در برابر خیلی از آنتی بیوتیک ها توسعه یافته است و یک نیاز برای توسعه داروهای ضد میکروبی وجود دارد . یک راه استفاده از گیاهان دارویی محلی است که منبعی غنی از عوامل ضد میکروبی نوین را ارائه می دهند. به دلیل افزایش سریع مقاومت آنتی بیوتیکی ، اثرات جانبی د...

زمینه و هدف: هیپرگلیسمی دیابتی باعث قندی شدن پروتئین های بدن و به نوبه خود موجب تغییر در ساختمان و عملکرد آن ها می گردد. برخی از عوارض بیماری دیابت از جمله نفروپاتی و رتینوپاتی به دلیل واکنش قندی شدن غیر آنزیمی پروتئین ها است. یکی از راه های درمانی برای مهار این واکنش، شکستن پیوند قند-پروتئین با استفاده از ترکیبات موجود در گیاهان دارویی می باشد. بنابراین مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر عصاره هیدرو...

زبان سغدی از زبان های ایرانی میانه شرقی است که از سده نخست تا سدۀ سیزدهم میلادی رواج داشته است. این زبان به سبب نفوذ زبان پهلوی و نیز بر اثر نفوذ زبان ترکی به تدریج از رونق افتاد و زوال آن با گسترش زبان فارسی و، علاوه بر آن، با نفوذ زبان عربی، از دیگر سوی، شتاب بیش تری گرفت. به هر روی، واژه هایی از زبان سغدی به زبان فارسی راه یافت و در قالب وام واژه به حیات خود ادامه داد. در این پژوهش، واژۀ سغد...

تالشی از گویش‌های ایرانی شمال غربی به شمار می­آید که در حاشیۀ دریای خزر رواج دارد. جستارِ پیشِ روی پس از اشاره­ای مختصر دربارۀ ساختِ فعل در تالشی، به بررسی ریشه‌شناختیِ 14 فعل از تالشی مرکزی پرداخته‌است. داده­های تحقیق و ضبط آنها براساس تلفظِ رایج در تالشی مرکزی است. در مدخلِ هر فعل، نخست ماده­های مضارع و ماضی تالشی آورده شده، سپس برپایة برابر یا همریشة واژه در دیگر گویش‌ها و زبان‌های ایرانی و نیز زب...

شهرسازی ایرانی پس از یازده قرن از تجربه در ساخت شهرها در پهنه امپراتوری عظیم خود با سپاه اسلامی مواجه شد که در خود مفاهیم والایی از مدنیت و انسانیت را به همراه داشت. دین اسلام دارای آنچنان تأثیراتی در مبانی شهرسازی ایرانی بود که باعث افزودن واژه اسلامی به مکتب شهرسازی ایرانی شد و از آن به بعد شهرسازی ایرانی با عنوان شهرسازی ایرانی  اسلامی شناخته شد . شهرسازی به عنوان یک علم و هنر پویا در ایران ...

بلخ یکی از خاستگاه های ادبیات پارسی نو است. ازاین رو، در زبان پارسی نو، شماری از واژه ها از زبان بلخی وام گرفته شده اند. این واژه ها را می توان به دو دسته بخش کرد. دستۀ نخست واژه هایی که در آن ها d ایرانی باستان به l تبدیل شده اند و شمارشان بیش تر است؛ دستۀ دوم واژه هایی که این دگرگونی آوایی در آن ها صورت نگرفته است.

جیرفتی یکی از گویش­های ایرانی نو است که در شهرستان جیرفتِ استان کرمان رواج دارد. ویژگی­های آوایی و ساخت دستوری این گویش نشان می­دهد که به شاخۀ زبان­های ایرانی جنوب غربی تعلق دارد. در این مقاله، منتخبی از واژگان گویش جیرفتی ریشه­شناسی شده­اند. در مورد هر واژه، با ذکر گونۀ فرضی ایرانی باستان و برابر آن واژه در زبان­های دورۀ میانه و دیگر گویش­های استان کرمان به ریشه­شناسی آن پرداخته شده است. تحولات...

رده شناسان زبان در موضوع عوامل مؤثر در تغییر ترتیب واژه ها در زبان ها سه دیدگاه اتخاذ کرده اند. گروهی قویاً بر نقش عوامل درونی تأکید ورزیده اند. گروهی دیگر نقش عوامل برونی را بسیار تأثیرگذار دانسته اند. گروه سوم هم عوامل درونی و هم عوامل برونی را در این تغییر نقش آفرین پنداشته اند. در این مقاله با بررسی زبان های ایرانی این دیدگاه ها مورد ارزیابی قرار گرفته است.