یکی از انشعابات عمده در تشیع شیعیان زیدی اندکه از پیکره اصلی تشیع جدا شده اند . همچنانکه بین فرق عمده روابطی شکل می گیرد. در این مورد نیز بررسی مناسبات بین شیعیان امامی و زیدی حائز اهمیت است . تشکیل سلسله علویان طبرستان اولین تجربه حکومت شیعی در ایران بود و آل بویه به مدت بیش از یک قرن بر ایران و عراق و مرکز خلافت اسلامی تسلط یافتند و در زمان آنها شیعیان امامی مجالی یافتند که تا حدودی در سایه ح...

سلسله زیاری یکی از سلسله هایی بود که در قرون اولیه اسلامی با شعار دینی و قومی اقدام به گسترش سرزمین خود کردند. پایه گذار این سلسله، از دو سو (پدر و مادر) به قدرتهای نسبتا خوشنام تاریخ متصل بود. نسب نامه آنها به پادشاهان قبل از اسلام می رسید و همچنین از نظر مذهبی دنباله رو علویان بودند. از این سلسله در طی حدود 154 سال (475-319) لااقل شش امیر به حکومت رسیدند. در این پایان نامه به بررسی زمینه های ...

چکیده هنر هر قوم، بازتاب فرهنگ، آداب و رسوم و نوع معیشت آن قوم است و صنایع دستی، اساس تشکیل فرهنگ یک کشور و نقطه ی تلاقی هنر و صنعت است. در این راستا سفالینه ها امین ترین راوی از دیار کهن محسوب شده که طرح و نقش اجرا شده روی آن ها، بازتاب عقاید، فرهنگ و توتم مردم آن منطقه بوده و حکایت از ناگفته ها و اسطوره های مردم آن منطقه دارد. به طبرستان، باوجود برخورداری از پیشینه ی تاریخی غنی از دوران پاری...

تاریخ طبرستان کتابی بسیار ارزشمند مشحون از مطالب تاریخی، جغرافیایی، ادب فارسی و عربی، اتیمولوژی و فقه اللغه، علم رجال، حکایات، شیعه شناسی و... است و دامنۀ مطالعاتی گسترده ای را در بر می گیرد؛ به ویژه در زمینۀ حکایت های تاریخی و ادبی و وقایع مربوط به جنبش های آزادی خواه که توسط بزرگان مفتخر به عنوان «سید» رهبری شده، کتابی بی نظیر و بی مانند است. متأسفانه این کتاب با داشتن حوزۀ دانش و اطلاعات وسی...

تاریخ طبرستان از بهاءالدین محمد بن ‌حسن ‌بن‌ اسفندیار معروف به ابن ‌اسفندیار، کاتب آملی، یکی از کتاب‌های تاریخی محلی معتبر ایران است. نثر این کتاب مصنوع است و در سال ۱۳۲۰، به همت عباس اقبال آشتیانی تصحیح و منتشر شده است. در باب چهارم از مجلّد اول، در شرح حال علما، زهّاد، کُتّاب، اطبّا، شعرا و فلکیون سخن می‌گوید. شاعرانی مانند دیواره‌وز (مسته‌مرد)، باربَد جریری طبری، قاضی هجیم، اصفهبد خورشید مامیطری و...

منطقه اورامان از توابع والی نشین اردلان در دوره ناصری صحنه شورش گسترده ای شد که حدود یک دهه والیان اردلان و بعد از آن حاکمان قاجاری را به خود مشغول داشت. سیاست انتخاب حاکمان غیربومی و فشارهای مالیاتی نقش موثری در شکل­گیری این شورش داشت. بیشتر منابع دوره قاجار- جز معدودی از منابع محلی- اشاراتی ولو گذرا به شورش اورامان نکرده­اند. از این رو،  مقاله حاضر، فتح بابی در شناسایی و مطالعه شورش یادشده و ...

زیاریان ، سلسله ای از پادشاهان ایرانی بودند که ، بیش از یکصد سال بر پاره ای از سرزمینهای گرگان ، قومس ، طبرستان ، دیلم ، قزوین ، ری، اصفهان و خوزستان فرمانروایی داشتند. پایتختشان در آغاز اصفهان و سپس ری و گرگان بود. بنیان گذار این سلسله مرداویج بن زیار بن وردان شاه گیلانی از فرماندهان لشکر اسفاربن شیرویه بود که اسفار خود نیز ، از عمال امیرنصربن احمد سامانی بود که والی گرگان بود. بعد از مرداویج...

منطقه اورامان از توابع والی نشین اردلان در دوره ناصری صحنه شورش گسترده‌ای شد که حدود یک دهه والیان اردلان و بعد از آن حاکمان قاجاری را به خود مشغول داشت. سیاست انتخاب حاکمان غیربومی و فشارهای مالیاتی نقش موثری در شکل­گیری این شورش داشت. بیشتر منابع دوره قاجار- جز معدودی از منابع محلی- اشاراتی ولو گذرا به شورش اورامان نکرده­اند. از این رو،  مقاله حاضر، فتح بابی در شناسایی و مطالعه شورش یادشده و ...

تثبیت و توسعه گسترش تشیع امامیه توسط سید قوام الدین مرعشی در طبرستان، شروع فعالیت های فرهنگی مانند فقه شیعه، وجود خانقاه ها که خود سید قوام از صوفیان بزرگ محسوب می شود فعالیت های فرهنگی را در دوره مرعشیان رونقی دوباره بخشید. سعی بر این بوده که همه ی این عناصر در پژوهش حاضر مورد بررسی و کند و کاش قرار بگیرد.